● W jaki sposób klasyfikować wypłacone na rzecz osoby fizycznej wynagrodzenie za tłumaczenie tekstu
● Czy zakup nowych opon do samochodu osobowego to ulepszenie środka trwałego
● Jakie sprawozdania są właściwe dla wykazania należności rozłożonej na raty
● Jak ująć w księgach fakturę wystawioną na inny podmiot niż nabywca
● Do kiedy naliczać odpisy amortyzacyjne od zlikwidowanego środka trwałego częściowo zamortyzowanego
● W jednostce budżetowej została zawarta umowa z osobą fizyczną na tłumaczenie tekstów. Do jakiego paragrafu klasyfikacji budżetowej jednostka powinna zaklasyfikować wydatek z tego tytułu?
Sposób zaklasyfikowania wydatku za tłumaczenie tekstów przez osobę fizyczną uzależniony jest od tego, czy umowa z powyższego tytułu została zawarta z osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, czy też z osobą nieprowadzącą takiej działalności.
Regulacja zawarta w rozporządzeniu ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze środków zagranicznych przewiduje, że wydatki poniesione z tytułu tłumaczenia tekstów można zaklasyfikować do:
1) par. 417 – „Wynagrodzenia bezosobowe” – który to paragraf obejmuje wynagrodzenia z tytułu umów zleceń lub umów o dzieło, z wyjątkiem honorariów zaliczanych do par. 409 „Honoraria”,
2) par. 438 – „Zakup usług obejmujących tłumaczenia” – który to paragraf obejmuje wydatki na usługi świadczone na rzecz jednostki przez przedsiębiorcę, o którym mowa w art. 4 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w tym tłumaczenia fachowe i techniczne.
A zatem w sytuacji gdy:
1) jednostka zawarła umowę zlecenie na tłumaczenie tekstów z osobą fizyczną niebędącą przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (nieprowadzącą działalności gospodarczej), to wydatek poniesiony w oparciu o wystawiony rachunek powinien zostać zaklasyfikowany do par. 417 „Wynagrodzenia bezosobowe”, gdyż wydatek wypłacony na podstawie tak zawartej umowy zalicza się właśnie do wynagrodzeń bezosobowych,
2) jednostka zawarła umowę zlecenie na tłumaczenie tekstów z osobą fizyczną będącą przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (prowadzącą działalność gospodarczą), to wydatek poniesiony w oparciu o wystawioną fakturę powinien zostać zaklasyfikowany do par. 438 „Zakup usług obejmujących tłumaczenia”.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze środków zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
● Samorządowa jednostka budżetowa dokonała zakupu nowych opon do służbowego samochodu osobowego ujętego w ewidencji środków trwałych jednostki. Dotychczasowe opony na skutek ich zużycia zostały przekazane do utylizacji. Wartość zakupionych opon przekroczyła 3500 zł. W związku z tym jednostka powzięła wątpliwość, czy z uwagi na wartość zakupionych opon zakupu tego nie należy traktować jako ulepszenia środka trwałego.
Zakup nowych opon należy traktować jako koszty związane z bieżącą eksploatacją samochodu, co powoduje, że koszty te powinny być odniesione bezpośrednio w koszty działalności operacyjnej, zapisem:
● Wn konto 401 „Zużycie materiałów i energii” – analityka par. 421 „Zakup materiałów i wyposażenia”,
● Ma konto 201 „Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami”.
Wymiana zużytych opon ma charakter odtworzeniowy i tym samym nie spełnia definicji ulepszenia środka trwałego zawartej w art. 31 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości. Zgodnie z postanowieniami art. 31 ustawy o rachunkowości wartość początkową stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego powiększają koszty jego ulepszenia polegające na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji i powodujące, że wartość użytkowa tego środka trwałego po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową mierzoną okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.
Ponieważ, jak wskazano powyżej, wymiana opon zużytych na nowe ma jedynie charakter odtworzeniowy mający na celu przywrócenie pierwotnego stanu technicznego środka trwałego, brak jest zasadności do potraktowania poniesionych wydatków z omawianego tytułu jako wydatków związanych z ulepszeniem środka trwałego.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047).
Rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289 ze zm.).
● Kierownik samorządowej jednostki budżetowej podpisał z dłużnikiem umowę o rozłożenie spłaty należności na raty. W umowie ustalono nowe miesięczne terminy spłaty należności, przy czym cały okres spłaty obejmuje 12 miesięcy. W jakich sprawozdaniach i w jaki sposób należy taką należność wykazać?
W przypadku rozłożenia spłaty należności na raty mamy do czynienia z restrukturyzacją należności polegającą na ustaleniu nowych terminów zapłaty, co oznacza, że należność ta przestaje być wymagalna pod warunkiem dotrzymania nowo ustalonych terminów. A skoro tak, to należność ta jako należność niewymagalna podlega wykazaniu w niżej wymienionych sprawozdaniach:
a) w sprawozdaniu Rb-27s w kolumnie „Saldo końcowe – należności pozostałe do zapłaty ogółem” – stosownie do postanowień zawartych w par. 3 ust. 2 rozporządzenia ministra finansów z 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej. Należności podlegające wykazaniu w sprawozdaniu Rb-27s obejmują należność główną, odsetki oraz koszty uboczne;
b) w sprawozdaniu Rb-N – w wierszu N 5.1 lub 5.3 w zależności od charakteru należności i w odpowiedniej kolumnie adekwatnej dla dłużnika w ujęciu podmiotowym. Powyższe wynika z postanowień par. 13 ust. 1 pkt 5 i 6 oraz ust. 2 załącznika nr 9 do rozporządzenia ministra finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych. Należy również pamiętać, że w sprawozdaniu Rb-N wykazuje się należności, wyłączając z nich odsetki i inne należności uboczne. Jeżeli więc należność, której spłata została rozłożona na raty, obejmuje również odsetki lub należność uboczną, to w sprawozdaniu tym jednostka nie wykazuje tych należności.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra finansów z 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U.
poz. 119 ze zm.).
Rozporządzenie ministra finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1773).
● Kierownik jednostki budżetowej wyraził zgodę na dofinansowanie studiów wyższych pracownikowi jednostki. Pracownik dostarczył do jednostki fakturę, w której jako nabywcę wskazano pracownika, zaś jako płatnika wskazano jednostkę. Czy jednostka może ująć w księgach rachunkowych taką fakturę, a jeżeli tak, to w jaki sposób?
W przypadku opisanym w pytaniu, tj. kiedy jednostka otrzymała fakturę wystawioną na innego nabywcę niż jednostka z jednoczesnym wskazaniem jednostki jako płatnika – faktura taka podlega ujęciu w księgach rachunkowych jednostki. Sposób ujęcia takiej faktury w księgach rachunkowych powinien nastąpić zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem zasad wynikających z polityki rachunkowości obowiązującej w jednostce.
Koszty i wydatki związane z pokryciem dofinansowania do studiów wyższych, stanowiącym świadczenie przyznane pracownikowi na podwyższenie kwalifikacji zawodowych, mogą zostać ujęte w księgach rachunkowych w sposób przedstawiony na schemacie.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289 ze zm.).
Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze środków zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
● 15 lipca br. jednostka budżetowa Dom Pomocy Społecznej, zgodnie z decyzją kierownika jednostki, dokonała likwidacji częściowo zamortyzowanego środka trwałego. Do czasu likwidacji środek trwały był używany. Do którego miesiąca jednostka powinna dokonać odpisu amortyzacyjnego oraz jak likwidację tego środka trwałego należy ująć w księgach rachunkowych jednostki.
Artykuł 32 ustawy o rachunkowości określa, że rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie – nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczeniem go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia niedoboru.
Powyższe oznacza, że jednostka, likwidując środek trwały w lipcu br., ostatniego odpisu amortyzacyjnego powinna dokonać za lipiec, zaś wartość niezamortyzowanej części środka trwałego powinna odnieść w pozostałe koszty operacyjne jako koszty związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki.
Ewidencja księgowa likwidacji częściowo zamortyzowanego środka trwałego z uwzględnieniem zasad opisanych w rozporządzeniu ministra finansów z 5 lipca 2010 r. może przebiegać w sposób następujący:
1. Likwidacja środka trwałego częściowo zamortyzowanego – dotychczasowe odpisy amortyzacyjne:
● strona Wn konta 071 Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
● strona Ma konta 011 Środki trwałe;
2. Likwidacja środka trwałego częściowo zamortyzowanego – niezamortyzowana część środka trwałego:
● strona Wn konta 761 Pozostałe koszty operacyjne,
● strona Ma konta 011 Środki trwałe.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047).
Rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289 ze zm.).
SCHEMAT
Ewidencja księgowa kosztów i wydatków z tytułu dofinansowania do studiów wyższych
Dziennik Gazeta Prawna
Objaśnienia:
1. Faktura z tytułu dofinansowania do studiów wyższych
● Wn konto 405 „Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia” (analityka par. 430),
● Ma konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (analityka: kontrahent występujący jako sprzedawca na fakturze),
2. Zapłata za fakturę z tytułu dofinansowania do studiów wyższych
● Wn konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (analityka: kontrahent występujący jako sprzedawca na fakturze),
● Ma konto 130 „Rachunek bieżący jednostki” (analityka: par. 430).