Instytucje finansowe obawiają się, że przekazując urzędnikom fiskusa wyciągi z konta podatnika, złamią obowiązujące prawo. Nie uspokoił ich nawet komunikat Ministerstwa Finansów.

Polecany produkt: Rachunkowość 2016 >>>

Problem jest związany z obowiązującymi od 1 lipca 2016 r. przepisami, zgodnie z którymi największe podmioty na żądanie kontrolujących je urzędników powinny przesyłać im najważniejsze informacje dotyczące swojej działalności gospodarczej w formacie elektronicznym (jednolity plik kontrolny). Taki obowiązek dotyczy na razie głównie dużych przedsiębiorców, samorządów, fundacji i stowarzyszeń, jeśli spełnią oni warunki dotyczące wielkości zatrudnienia i sumy posiadanych aktywów lub rocznego obrotu określone w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Średnie, małe i mikrofirmy będą musiały to robić dopiero od 1 lipca 2018 r.
W formacie JPK fiskusowi przesyłać należy m.in. dane z wyciągów bankowych. W ten sposób urzędnicy otrzymać mogą dokładne odwzorowanie operacji i sald na rachunkach wykorzystywanych przez podatników (m.in. informacje o IBAN, kwotach, datach i opisach transakcji itp.).
Dziś, jeśli fiskus chce pozyskać podobne dane, powinien dochować procedur określonych w art. 182 ordynacji podatkowej i art. 33a ustawy o kontroli skarbowej. Informacje z wyciągów są chronione tajemnicą bankową, przedsiębiorca nie musi ich udostępniać sam i może upoważnić fiskusa do wystąpienia bezpośrednio do banków.
Czytając dosłownie przepisy o JPK, znajdziemy jednak inną zasadę, tj. przedsiębiorca na żądanie fiskusa sam powinien przesłać dane, w tym także te znajdujące się na wyciągach bankowych. Powstało pytanie, czy banki, które po 1 lipca 2016 r. będą stosować się do dotychczasowych reguł, nie złamią prawa.
Resort finansów opublikował właśnie trzeci już pakiet odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące JPK. Odniósł się w nim także do tej kwestii. Wyjaśnił, że w praktyce to urzędnicy za uprzednią zgodą podatnika będą zwracali się do banku o przesłanie danych z wyciągów bankowych w formacie JPK. Wtedy też powinni wskazać podstawę swojego żądania, numer rachunku bankowego i interesujący ich okres. Z wyjaśnień MF nie jest zadowolony Mariusz Zygierewicz, dyrektor zespołu ekonomiczno-regulacyjnego w Związku Banków Polskich. – To przykład stanowienia prawa na podstawie komunikatów medialnych – podkreśla. Dziś z przepisów nie wynika wprost, aby organ fiskalny mógł zwrócić się do banku o wydanie wyciągów, jeśli wyrazi na to zgodę podatnik. Jeśli tak właśnie ma być w przyszłości, to odpowiednio powinny zostać zmienione przepisy ordynacji podatkowej – dodaje Mariusz Zygierewicz. Zwraca też uwagę, że resort powinien formalnie odnieść się również do tak istotnej kwestii jak tajemnica bankowa chroniąca dane z wyciągów.
Mariusz Zygierewicz krytykuje resort finansów również za to, że wyjaśnienia ukazały się po 1 lipca, czyli po dacie, od kiedy obowiązują przepisy o JPK. – Tym samym mają one skutek wsteczny – podsumowuje ekspert ZBP.