Jednolity Plik Kontrolny (JPK) dla części przedsiębiorstw zacznie obowiązywać już od 1 lipca. Wprowadzone we wrześniu 2015 roku zmiany w ordynacji podatkowej przewidują nową metodę kontroli skarbowej zobowiązującą podatników do przekazywania fiskusowi danych w formie elektronicznej.

Czym jest JPK?

Resort finansów tłumaczy, że Jednolity Plik Kontrolny jest zbiorem danych, tworzonym z systemów informatycznych podmiotu gospodarczego poprzez bezpośredni eksport danych na potrzeby organów skarbowych. Sam pomysł wprowadzenia takiej formy kontroli wzorowany jest na doświadczeniach innych państw UE tj. Austria, Belgia, Litwa czy Portugalia. O tym, czy w Polsce także JPK stanie się przełomem w informatyzacji administracji podatkowej, zadecyduje sprawność wdrażania nowych procedur przez przedsiębiorców.

Kogo dotyczy JPK?

Zmiany w ordynacji podatkowej dotyczyć będą zarówno mikroprzedsiębiorców jak i małych, średnich i dużych. Ostatnia interpretacja Ministerstwa Finansów wskazuje też na konieczność stosowania JKP przez podmioty, które nie posiadają statusu przedsiębiorcy tj. np. samorządy. Jeśli takie podmioty spełniają kryteria, które obowiązują przedsiębiorców, wówczas także w ich przypadków stosuje się te same przepisy. Kryteria te dotyczą m.in. rocznego obrotu, liczby zatrudnionych pracowników czy sumy zgromadzonych aktywów. Określa je ustawa o swobodzie działalności gospodarczej.

Przekazywanie JPK

JPK obejmie nie tylko rozliczenie podatku od towarów i usług, ale również inne podatki oraz weryfikację ksiąg rachunkowych i ewidencji podatkowych. Te ostatnie opisane są w postaci struktur logicznych przedstawionych przez resort finansów. Informacje dotyczą ksiąg rachunkowych, wyciągu bankowego, operacji magazynowych, ewidencji zakupu i sprzedaży VAT wraz z fakturami, podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz ewidencji przychodów. By przekazać dane fiskusowi, przedsiębiorca zobowiązany jest uprzednio je przekształcić. MF tłumaczy, że każdy z dokumentów opisanych właściwym schematem ma stanowić osobny plik XML. Są to pliki obsługiwane m.in. przez przeglądarki internetowe, które traktują zapisane w nim dane jako tekst. Wygenerowany plik XML powinien być zakodowany w systemie UTF-8.

Ważne terminy

Podmioty są zobowiązane przekazywać pliki JPK na żądanie organów podatkowych i organów kontroli skarbowej w następujących terminach:
• od 1 lipca 2016 r. – duże podmioty
• od 1 lipca 2018 r. – mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa.
Comiesięczne przekazywanie postaci elektronicznej ewidencji zakupu i sprzedaży (JPK_VAT) odbywa się za pomocą środków komunikacji elektronicznej, z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności danych zawartych w księgach.


Obowiązek comiesięcznego przekazywania pliku JPK_VAT (ewidencja zakupu i sprzedaży VAT) będzie obowiązywał od:
• 1 lipca 2016 r. – duże podmioty
• 1 stycznia 2017 r. – małe i średnie podmioty
• 1 stycznia 2018 r. – mikro przedsiębiorcy.


Co daje JPK?

Podstawowym celem wdrożenia struktur JPK ma być zmniejszenie uciążliwości wykonywanych czynności w związku z obowiązkiem podatkowym i ograniczenie kosztów. Jak podaje resort, motywem zmian w ordynacji podatkowej było skrócenie czasu kontroli . Dodatkowym efektem wprowadzonego rozwiązania może być wykorzystanie struktury zestawienia faktur jako narzędzia w komunikacji między podatnikami. Możliwe stanie się przekazywanie zestawień faktur w formacie XML, których księgowanie będzie mogło być zautomatyzowane. Na zmianach ma zyskać także administracja, głównie dzięki obniżeniu kosztów kontroli skarbowych i ich usprawnieniu.

Źródło: Ministerstwo Finansów