W tym roku wysyłam po raz pierwszy moje jedyne dziecko na zimowisko. Nie chciałbym, aby się zraziło do tej formy wypoczynku. Bardzo mi zależy, aby miało odpowiednie warunki. Czy mam możliwość przyjrzeć się organizatorowi i przygotowaniu tego obozu? Chciałbym też mieć wpływ na plan zajęć, bo wydaje mi się zbyt napięty i zbyt męczący dla dziecka.
Rodzice, którzy zamierzają wysłać dzieci w czasie ferii zimowych na kolonie lub obozy, mogą sprawdzić organizatora wypoczynku i upewnić się, czy zapewniono bezpieczne warunki i opiekę wychowawców. Mają też pełne prawo do monitorowania, czy zimowisko jest właściwie prowadzone.
Liczba uczestników zimowiska pozostających pod opieką jednej osoby nie może przekraczać 20, a jeśli dzieci mają mniej niż 10 lat, jeden opiekun nie może odpowiadać za więcej niż 15 podopiecznych. Ponadto, jeśli są to dzieci niepełnosprawne wymagające stałej opieki lub pomocy, liczba wychowawców powinna być odpowiednio zwiększona (w zależności od rodzaju i stopnia dysfunkcji). Przepisy jednak nie wskazują, ilu dokładnie opiekunów powinno przypadać na grupę dzieci niepełnosprawnych. O tym decyduje organizator wypoczynku. Obozem powinna kierować osoba pełnoletnia, posiadająca co najmniej trzyletni staż pracy opiekuńczo-wychowawczej lub dydaktyczno-wychowawczej zdobyty w ciągu ostatnich 15 lat, legitymująca się wykształceniem co najmniej średnim i świadectwem ukończenia kursu kierownika wypoczynku. Wychowawcami mogą być osoby, które spełniają te same warunki, ale ukończyły specjalny kurs dla wychowawców.
Opiekunowie, którzy martwią się o swoje dzieci i obawiają się, czy poradzą sobie w trakcie obozu zimowego, mogą poprosić organizatora o wgląd w tzw. plan organizacji wypoczynku. Wszelkie nieprawidłowości mogą zgłaszać do kuratorium.
Wysyłając dziecko na zimowy obóz za granicę, warto sprawdzić, czy kierownik lub przynajmniej jeden z wychowawców zna język obcy w stopniu umożliwiającym porozumienie się w docelowym kraju. Jeśli okaże się, że dzieci na zagranicznym zimowisku mają złe warunki, opiekunowie powinni powiadomić kuratora właściwego ze względu na siedzibę organizatora. W takich przypadkach kurator w Polsce kontaktuje się z zagranicznym nadzorem pedagogicznym i prosi o interwencję oraz przeprowadzenie stosownej kontroli.
Dzieci, które nie wyjeżdżają na ferie, mogą też korzystać z obiektów kulturalnych i sportowych na terenie placówek oświatowych. Uczniowie, którzy trafią np. na warsztaty muzyczne i plastyczne organizowane przez szkołę, są pod opieką placówki. Jeśli jednak organizatorem zajęć jest inna firma lub osoba, która tylko wynajmuje od szkoły sale, odpowiedzialność za dzieci i młodzież uczestniczące w tak zorganizowanym wypoczynku ponosi bezpośrednio kierownik wyznaczony przez organizatora.
Podstawa prawna
Par. 3, par. 6–10 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz.U. nr 12, poz. 67 ze zm.).
PORADA EKSPERTA
Nowe przepisy dotyczące zapewnienia profesjonalnej opieki wychowawczej podczas wypoczynku dzieci i młodzieży zaczną obowiązywać od 1 kwietnia 2016 r. Ich istotą jest wzmocnienie nadzoru nad organizatorami wypoczynku w kraju i za granicą, jak również rozszerzenie zakresu informacji z elektronicznej bazy wypoczynku dostępnych dla rodziców i opiekunów.
Na organizatorach spoczywa obowiązek zapewnienia kadry z odpowiednimi kwalifikacjami. Kierownik ani wychowawca nie mogą być karani za umyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu, wolności seksualnej i obyczajności, przeciwko rodzinie i opiece. Nie mogą też mieć orzeczonego zakazu prowadzenia działalności związanej z wychowywaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi lub zakazu przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu. Po wprowadzeniu nowych przepisów zwiększony zostanie nadzór nad organizacją kursów na kierowników i wychowawców wypoczynku. Większy nacisk położymy także na uwzględnianie specjalnych potrzeb edukacyjnych uczestników kolonii, obozów czy zimowisk. Jednocześnie pragnę podkreślić, że pierwszeństwo do korzystania z wypoczynku finansowanego przez wojewodę będą miały dzieci żyjące w trudnych warunkach materialnych, w tym samotnie wychowywane.
Ministerstwo Edukacji Narodowej prowadzi stronę internetową www.wypoczynek.men.gov.pl, na którą można również przejść ze strony głównej MEN poprzez zakładkę „Wypoczynek”. Strona powstała w celu upowszechniania informacji o wypoczynku dzieci i młodzieży wśród rodziców, nauczycieli, a także jego organizatorów. Oprócz informacji o aktualnych aktach prawnych dotyczących organizacji i nadzoru nad wypoczynkiem, popularyzacji dobrych praktyk w zakresie bezpiecznego wypoczynku można na niej znaleźć wiele porad i odpowiedzi na różne pytania dotyczące wypoczynku letniego i zimowego.
