Wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej (PIT-16) składa się do 20 stycznia. Od początku 2016 roku obowiązuje nowy formularz. Karta podatkowa to propozycja dla samozatrudnionych i prowadzących małe. kilkuosobowe firmy produkujące lub świadczące usługi dla ludności. Zaletą takiego opodatkowania jest prostota i jednolita, comiesięczna stawka w ciągu roku niezależnie od uzyskiwanego dochodu.

Czym jest karta podatkowa? W największym skrócie jest uproszczonym sposobem płacenia podatku od dochodu z działalności. Osoby prowadzące niewielkie zakłady z produktami lub usługami dla ludności mogą w ten sposób znacznie uprościć kwestie rachunkowe. Wystarczy złożyć PIT-16 do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, a ten wyda decyzję, ile mamy co miesiąc wpłacać na wskazane konto urzędu. Nie trzeba przy tym prowadzić żadnych ksiąg rachunkowych. Nie jest to jednak podatek dla każdego typu działalności.

Dla małych firm

Kto może wnioskować o opodatkowanie kartą podatkową? Generalnie osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą (samozatrudnieni) oraz mikro i mali przedsiębiorcy (w tym także firmy prowadzone w formie spółek cywilnych), ale - uwaga - nie każdego typu działalności. Do kategorii, które można opodatkować kartą - z wieloma obostrzeniami - należą: działalność usługowa oraz wytwórczo-usługowa, handel detaliczny art. spożywczymi i niespożywczymi (np. sklepy spożywczo-przemysłowe), kwiaciarnie, punkty gastronomiczne, usługi transportowe, usługi weterynaryjne i w zakresie ochrony zdrowia, usługi rozrywkowe, sprzedaż domowych posiłków, usługi edukacyjne oraz opieka domowa nad dziećmi i chorymi. Z takiej formy opodatkowania mogą korzystać zatem np. małe zakłady rzemieślnicze, warsztaty, stolarnie, usługi krawieckie, sklepy, parkingi, usługi budowlane dla ludności (np. dekarze, ekipy remontowe), instalatorzy, zakłady fryzjerskie lub kosmetyczne, kioski, taksówkarze, lekarze, dentyści, weterynarze, pielęgniarki, kominiarze, prowadzący małe pensjonaty, zakłady fotograficzne, punkty ksero, usługi sprzątania, strzelnice, itd.

Wyczerpujące zestawienie, jaka działalność może być opodatkowana kartą zawarta jest w tabelach nr 3 i 4, które stanowią załączniki do ustawy o o zryczałtowanym podatku dochodowym (zobacz tekst ujednolicony ustawy z tabelami na końcu).

Wniosek na formularzu PIT-16

Powiedzmy, że nasza działalność mieści się w rodzajach wskazanych w wymienionej ustawie. Co dalej? Trzeba złożyć wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej, czyli formularz PIT-16 (zobacz wniosek). Jeśli chcemy wybrać tę formę płacenia podatku już przy rejestracji działalności – wówczas formularz PIT-16 należy dołączyć do wniosku o wpis do ewidencji CEIDG.

We wniosku wypełniamy niezbędne dane o prowadzonej działalności i wykazujemy, że prowadzimy taki typ działalności, który jest objęty prawem do skorzystania z karty podatkowej. Musimy przy tym wykazać także m.in. że małżonek nie prowadzi działalności w tym samym zakresie, że nie wytwarzamy produktów objętych akcyzą, nie korzystamy z usług innych firm (poza usługami specjalistycznymi), nie korzystamy z usług innych osób poza tymi, którzy pracują u nas na umowę o pracę oraz że nie prowadzimy innej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Od czego zależy wysokość stawki karty podatkowej? Zależy ona od trzech zasadniczych czynników:

  • rodzaju działalności
  • stanu zatrudnienia
  • liczby mieszkańców w danej miejscowości, w której działa firma

Zależność, jak łatwo się domyślić, jest taka, że im większa liczba mieszkańców i im większy stan zatrudnienia - tym większa stawka do płacenia co miesiąc kartą podatkową.

Po złożeniu formularza PIT-16 naczelnik miejscowego urzędu skarbowego wydaje indywidualną decyzję, w której określa czy przyznaje kartę podatkową i z jaką stawką miesięczną. Jeśli stawka jest dla nas za duża, możemy w ciągu 14 dni zrzec się opodatkowania w tej formie (wówczas mamy do wyboru: albo płacenie podatku dochodowego na zasadach ogólnych albo prowadzenie ewidencji i płacenie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych). Co roku naczelnik właściwego dla danej firmy urzędu skarbowego określa nowe stawki karty. Jeśli dany podatnik nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania lub nie zgłosił likwidacji działalności - urząd skarbowy będzie uważał, że dana działalność nadal ma być opodatkowana kartą w kolejnym roku podatkowym. Należność dla fiskusa z tytułu opodatkowania kartą pomniejsza się o zapłaconą składkę zdrowotną (7,75 procent podstawy wymiaru). Pomniejszenie można uzyskać także z racji przerwy w prowadzeniu działalności (minimum 10-dniowej) lub z powodu jej zawieszenia (w obu przypadkach obniżenie następuje proporcjonalnie za każdy dzień takiego okresu przestoju).

Wszyscy opodatkowani kartą i zatrudniający kogokolwiek zobowiązani są do prowadzenia ewidencji zatrudnienia. Ponadto każda zmiana w zakresie stanu faktycznego mająca wpływ na uprawnienie do korzystania z karty - musi być zgłoszona urzędowi skarbowemu.

Niezależnie od tego, jakie dochody z działalności miał w danym miesiącu przedsiębiorca musi zapłacić swoją stawkę do 7. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni (za grudzień – wyjątkowo do 28 grudnia).

Dobrą informacją jest ta, że podatnicy w ramach karty podatkowej są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Jednocześnie są obowiązani wydawać na żądanie klienta rachunki i faktury, stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi (wydany klientowi rachunek lub fakturę trzeba przechowywać przez 5 lat).

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. 1998 nr 144 poz. 930)

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie określenia wzoru wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej (Dz.U. 2015 poz. 1972)