Zaskakująco rzadko polscy podatnicy stosują formułę fakturowania, która, jak się wydaje, znacząco upraszcza obowiązki administracyjne. Chodzi o samofakturowanie. Kiedy fakturę może wystawić nabywca, a nie dostawca (świadczący usługę)?
Samofakturowanie może być dokonywane zarówno w ramach określonych przez ustawodawcę w art. 106d ustawy o VAT, jak i poprzez wykorzystanie zwykłej konstrukcji upoważnienia.
Formuła ustawowa znajduje oparcie w art. 224 dyrektywy 2006/112 i wydaje sie być szczególnie interesująca dla tych podatników, którzy dokonują dużej ilości zakupów towarów lub usług od jednego dostawcy (świadczącego usługi).
Warunkiem jest zawarcie przez strony umowy, która powinna określać procedurę zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, w imieniu i na rzecz którego faktury są wystawiane. To jedyny – a jednocześnie w pełni oczywisty i zrozumiały – element tej umowy, którego oczekuje ustawodawca.
Ustawodawca zadowala się przy tym samym istnieniem procedury zatwierdzania poszczególnych faktur (wystawianych przez nabywcę) przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi. Nie interesuje się natomiast ani tym, jak procedura ta jest określona, ani tym, czy jest ona przez strony w ogóle przestrzegana. W konsekwencji samo ujęcie w umowie takiej procedury jest wystarczające dla możliwości zastosowania samofakturowania.
Faktura wystawiona przez nabywcę jest zwykłą fakturą rodzącą zwykle konsekwencje po stronie dostawcy towarów (usługodawcy) i ich nabywcy. Wykazany na niej podatek jest podatkiem należnym dostawcy towarów (świadczącego usługę) i podatkiem naliczonym u nabywcy.
Warto dodać, że faktury w tym trybie może wystawiać w imieniu i na rzecz podatnika (będącego nabywcą) również upoważniona przez niego osoba trzecia. Jest to więc rozwiązanie proste i efektywne dla podatników dokonujących wielu zakupów od jednego dostawcy. Mogą oni w ten sposób scentralizować proces związany z fakturowaniem tych dostaw, zamiast czekać na faktury, które mogą spływać w różnych okresach.