Jeżeli głównym lub jednym z głównych celów zawarcia transakcji będzie uzyskanie takich korzyści, których osiągnięcie w inny sposób nie byłoby możliwe, to podpisana konwencja nie będzie miała zastosowania.
To jedna z zasadniczych nowości w podpisanej w październiku br. konwencji Polski i Sri Lanki. Po zakończeniu ratyfikacji i wejściu w życie zastąpi ona umowę z 1980 r. W odróżnieniu od tamtej jest ograniczona do unikania podwójnego opodatkowania dochodu; nie zawiera regulacji dotyczących opodatkowania majątku. Znacznie poszerzono w niej również zakres wymiany informacji.
Ważną zmianą jest nietypowa definicja zakładu; obok tradycyjnych elementów obejmuje ona plac budowy, prace konstrukcyjne, montażowe lub instalacyjne, platformę wiertniczą lub statek wykorzystywany do badania lub rozwoju zasobów naturalnych, w tym do działań nadzorczych w związku z nimi, ale tylko wtedy, gdy taki plac, prace lub działalność trwają dłużej niż 6 miesięcy. W definicji tej mieści się także świadczenie usług (w tym usług doradztwa) wykonywanych przez przedsiębiorstwo poprzez pracowników lub inne osoby zaangażowane przez przedsiębiorstwo do tego celu, ale tylko wtedy, gdy działalność ta jest wykonywana w danym państwie przez okres lub okresy łącznie wynoszące dłużej niż 183 dni w każdym 12-miesięcznym okresie rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym.
Dalsze różnice dotyczą „biernych” kategorii dochodu. W odniesieniu do dywidend umowa przewiduje jednolitą wysokość maksymalnej stawki podatku pobieranego u źródła od dywidend, odsetek i należności, czyli 10 proc. kwoty brutto. To zmiana w stosunku do obecnej regulacji, obejmującej 15 proc. w przypadku dywidend, 10 proc. w przypadku należności licencyjnych oraz zwolnienie w przypadku odsetek.
Dotychczasową definicję należności licencyjnych zastąpiono dość standardowym sformułowaniem, obejmującym „wszelkiego rodzaju należności wypłacane w związku z użytkowaniem lub prawem do użytkowania każdego prawa autorskiego, patentu, znaku towarowego, wzoru lub modelu, planu, tajemnicy technologii lub procesu produkcyjnego, a także za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego lub za informacje związane z doświadczeniem zawodowym w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how)”.
Istotna zmiana polega na dodaniu klauzuli nieruchomościowej. Będzie ona miała zastosowanie w przepadku przeniesienia własności udziałów lub akcji, których wartość w więcej niż w 50 proc. pochodzi bezpośrednio lub pośrednio z majątku nieruchomego położonego w danym państwie. Klauzula daje temu państwu prawo do opodatkowania zysków z tego tytułu.
Dalsze zmiany dotyczą zasad opodatkowania dochodów z pracy najemnej czasowo wykonywanej za granicą. Dotychczasowe określenie „183 dni w danym roku wymiarowym” zastąpiono rekomendowanym w Modelowej Konwencji OECD określeniem „łącznie 183 dni w każdym dwunastomiesięcznym okresie rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym”.
Odmiennie niż w Modelowej Konwencji OECD, uregulowano w nowej umowie ze Sri Lanką opodatkowanie wolnych zawodów. Natomiast w pełni zgodnie z konwencją – zasady opodatkowania wynagrodzeń „dyrektorów”, czyli członków rad dyrektorów, zarządów i rad nadzorczych spółek kapitałowych.
Polska i Sri Lanka zgodziły się stosować metodę zaliczenia zwykłego (proporcjonalnego), a w odniesieniu do tych kategorii dochodu, które zgodnie z postanowieniami umowy będą zwolnione od opodatkowania w drugim państwie – metodę wyłączenia z progresją.