Nowelizacja ustawy o rachunkowości z 23 lipca 2015 r. (Dz.U z 2015 r. poz. 1333) wprowadziła wiele uproszczeń w sprawozdawczości jednostek. Za najważniejsze należy uznać wprowadzenie sprawozdania dla małych jednostek oraz uproszczenia dla mniejszych jednostek w zakresie ujmowania niektórych zdarzeń gospodarczych, które wynikająz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek.
W drugiej (ostatniej) części komentarza omówione zostały skutki tej nowelizacji dla sprawozdania z działalności i sprawozdania z działalności grupy kapitałowej. Zaprezentowane zostały także zmiany związane ze sprawozdawczością skonsolidowaną, w tym zwolnienia ze sporządzania sprawozdań tzw. małych grup kapitałowych.
Przedstawiono też nowe sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej zarówno w wersji jednostkowej, jak i skonsolidowanej. Wprawdzie te sprawozdania nie będą przygotowywane przez dużą liczbę podmiotów, ale odpowiedzialność za ich przygotowanie (i sankcje za niedopełnienie lub nienależyte dopełnienie tego obowiązku) będą ciążyły na kierownikach jednostek, tak jak w przypadku sprawozdań finansowych.
Nowelizacja wprowadziła także wiele pomniejszych, głównie porządkujących zmian m.in. w zakresie badania sprawozdania finansowego, jego składania do rejestru sądowego i publikacji, zasad przechowywania dokumentacji, w tym sprawozdań, oraz wspomnianej już odpowiedzialności kierownika jednostki za przestrzeganie prawa bilansowego.
Wskazane zostały także zmiany w załącznikach do ustawy, przy czym główny nacisk został położony na załącznik nr 1 i załącznik nr 5. Tu wprowadzono najwięcej zmian, dotkną one największą liczbę jednostek. Poza tym omówiono przy okazji załącznika nr 1 regulacje w zakresie m.in. prezentacji należnych wpłat na poczet kapitału podstawowego, udziałów (akcji) własnych, zysków i strat nadzwyczajnych czy też zmian prezentacyjnych w rachunku zysków i strat oraz pozycji kapitałów zapasowego i rezerwowego. Będą one miały znaczenie zarówno dla przedsiębiorców przygotowujących sprawozdania uproszczone zgodnie z załącznikiem nr 5, jak i banków, które obowiązuje załącznik nr 2, oraz zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji korzystających z załącznika nr 3.
Skutki zmian wprowadzonych do załącznika nr 1 i załącznika nr 5 zostały zilustrowane przykładami liczbowymi ułatwiającymi implementację ustawy, w tym przekształcenie danych porównawczych.
Przypomnieć należy, że zmiany wynikające z ustawy z 23 lipca 2015 r. mają zastosowanie przy sporządzaniu sprawozdań za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2016 r. lub później. Można dobrowolnie z nich skorzystać, przygotowując sprawozdania za rok obrotowy kończący się 23 września 2015 r. lub po tej dacie.
W tej części komentarza wskazane zostały także zmiany w zakresie publikacji sprawozdań finansowych dla spółdzielni, w tym banków spółdzielczych.
TYDZIEŃ Z KOMENTARZAMI – baza publikacji
Pierwszą część komentarza do ustawy o rachunkowości opublikowaliśmy:
● 21 września 2015 r. / nr 183
Część druga dostępna w edgp
Dr Katarzyna Trzpioła, Katedra Rachunkowości i Finansów UW / Dziennik Gazeta Prawna