Instytucje każdego z państw będą musiały szczególnie dokładnie kontrolować np. tych właścicieli kont, których adres nie jest ustalony, lub którzy posiadają rachunki o wysokiej wartości.

Celem projektu ustawy o obowiązkowej automatycznej wymianie informacji w dziedzinie opodatkowania jest implementacja przepisów odpowiedniej dyrektywy UE z 2014 roku.

Dyrektywa nakłada obowiązek automatycznej wymiany informacji między państwami członkowskimi w zakresie niektórych kategorii dochodu i kapitału, głównie o charakterze niefinansowym, posiadanego przez podatników w państwach członkowskich innych niż państwo ich rezydencji. Nakłada obowiązek dostosowania krajowego prawa do 1 stycznia 2016 r.

Chodzi, jak wynika z uzasadnienia, m.in. o zwalczanie oszustw finansowych i podatkowych. "Możliwość wymiany informacji finansowych pomiędzy administracjami podatkowymi poszczególnych państw ma zapobiegać tego typu negatywnym zjawiskom, przyczyniając się tym samym do zwiększenia wpływów do budżetu państwa" - głosi uzasadnienie.

Projekt ustawy przede wszystkim narzuca więc instytucjom finansowym określone zasady sprawozdawczości. To m.in.: "wprowadzenie procedur sprawozdawczych i procedur należytej staranności, które muszą być przestrzegane przez raportujące instytucje finansowe przy realizacji obowiązków informacyjnych", "określenie zakresu informacji podlegających automatycznej wymianie z państwami członkowskimi Unii Europejskiej i trybu ich przekazywania", "określenie okresu przechowywania ww. informacji", "wprowadzenie szczególnych zasad ochrony danych osobowych w związku z gromadzeniem informacji dla celów automatycznej wymiany informacji".

Projekt wskazuje ministra właściwego do spraw finansów publicznych (czyli szefa MF) jako organ właściwy "w sprawach automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania".

Zakłada też, że raportujące instytucje finansowe oraz minister właściwy do spraw finansów publicznych "przechowują informacje o rachunkach raportowanych przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin ich przekazania do właściwego państwa członkowskiego Unii Europejskiej".

"Powyższy termin odpowiada 5-letniemu terminowi przedawnienia zobowiązań podatkowych przewidzianemu w Ordynacji podatkowej" - głosi uzasadnienie.

Projekt reguluje też zasady należytej staranności wobec istniejących rachunków indywidualnych.

Jeżeli instytucja finansowa posiada w swojej bazie udokumentowany aktualny adres zamieszkania indywidualnego posiadacza rachunku, może, w myśl projektu, traktować go jako rezydenta jurysdykcji odpowiedniego państwa na podstawie tej dokumentacji.

"Natomiast w przypadku, gdy raportująca instytucja finansowa nie posiada aktualnego adresu zamieszkania indywidualnego posiadacza rachunku w oparciu o dowód w postaci dokumentu, raportująca instytucja finansowa, w celu ustalenia rezydencji do celów podatkowych posiadacza rachunku, zobowiązana jest przeszukać elektronicznie posiadane przez siebie dane" - głosi uzasadnienie. To przeszukanie ma się odbywać m.in. pod kątem sprawdzenia, czy właściciel rachunku wywiązuje się z obowiązków podatkowych.

Z kolei jeśli rachunek będzie rachunkiem o wysokiej wartości, "stosuje się wówczas wzmocnione procedury weryfikacyjne". W takim przypadku przeszukiwana będzie dokumentacja papierowa, mająca wykazać, czy nie występują żadne nieprawidłowości podatkowe.

MF skierowało projekt do konsultacji.