W kasie jednostki budżetowej stwierdzono obecność fałszywych banknotów. Postępowanie wyjaśniające w tej sprawie jest w toku. Jakich zapisów księgowych należy dokonać w księgach rachunkowych jednostki, w przypadku gdy kierownik jednostki uzna stratę jednostki z tytułu przyjęcia przez kasjera fałszywych banknotów i zgłosi ją do ubezpieczyciela, a ten wypłaci jednostce odszkodowanie? A jakich, jeśli kierownik za winnego powstałej straty uzna za winnego kasjera i obciąży go równowartością nominału banknotów, które zostały uznane za fałszywe?
Dziennik Gazeta Prawna
Dziennik Gazeta Prawna
Fałszywe znaki pieniężne podlegają zatrzymaniu bez prawa ich zwrotu. Zasady postępowania z fałszywymi znakami pieniężnymi reguluje art. 35 ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz przepisy wykonawcze wydane przez prezesa Narodowego Banku Polskiego w formie zarządzenia w sprawie zatrzymania fałszywych znaków pieniężnych. Z kolei zdarzenia opisane w pytaniu, uwzględniając zasady ewidencji określone rozporządzeniem ministra finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, powinny przebiegać w sposób przedstawiony na schemacie nr 1 i 2. ©?
SCHEMAT 1
Ewidencja księgowa straty z tytułu przyjęcia do kasy jednostki fałszywych banknotów oraz uzyskanego z tego tytułu odszkodowania
Objaśnienia:
1. PK – ujawnienie fałszywych banknotów w kasie: strona Wn konta 240 – Pozostałe rozrachunki, strona Ma konta 101 – Kasa;
2. PK – decyzja kierownika o uznaniu straty: strona Wn konta 761 – Pozostałe koszty operacyjne, strona Ma konta 240 – Pozostałe rozrachunki;
3. PK – zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela: strona Wn konta 240 – Pozostałe rozrachunki, strona Ma konta 840 – Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów;
4. PK – uznanie szkody przez ubezpieczyciela: strona Wn konta 840 – Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów, strona Ma konta 760 – Pozostałe przychody operacyjne;
5. WB – wpłata na rachunek bieżący jednostki odszkodowania: strona Wn konta 130 – Rachunek bieżący jednostki, strona Ma konta 240 – Pozostałe rozrachunki.
SCHEMAT 2
Ewidencja księgowa straty z tytułu przyjęcia do kasy jednostki fałszywych banknotów i obciążenia kasjera równowartością nominału tych banknotów
Objaśnienia:
1. PK – ujawnienie fałszywych banknotów w kasie: strona Wn konta 240 – Pozostałe rozrachunki, strona Ma konta 101 – Kasa;
2. NK – nota księgowa – obciążenie pracownika – wina pracownika: strona Wn konta 234 – Pozostałe rozrachunki z pracownikami, strona Ma konta 240 – Pozostałe rozrachunki;
3. KP – kasjer uznał swoją winę i dokonał wpłaty równowartości do kasy: strona Wn konta 101 – Kasa, strona Ma konta 234 – Pozostałe rozrachunki z pracownikami.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 908 ze zm.). Zarządzenie prezesa Narodowego Banku Polskiego z 31 sierpnia 1989 r. w sprawie zatrzymania fałszywych znaków pieniężnych (M.P. z 1989 r. nr 32, poz. 255 ze zm.). Rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289).