Prawo bilansowe musi być zgodne z regulacjami prawa unijnego. Musi również tworzyć podstawy przygotowywania rzetelnych danych finansowych przydatnych w obrocie gospodarczym, przy wyważeniu kosztów pozyskaniatych informacji. Ostatnie zmiany w ustawie o rachunkowości zmierzają do osiągnięcia powyższych celów.

W 2015 roku Sejm przyjął przede wszystkim ustawę z 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości i niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1333). Dostosowuje ona prawo bilansowe do wymogów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (Dz.Urz. UE z 2013 r. L 182, s. 19; dalej: dyrektywa 2013/34). Ustawa ta wprowadza też wiele rozwiązań, które w mniejszych jednostkach będą się mogły przyczynić do obniżenia kosztów sprawozdawczości finansowej, także skonsolidowanej. Podkreślić należy, że dla tych jednostek wprowadzone zmiany będą w większości przypadków zmianami dobrowolnymi, o zastosowaniu których będą decydować właściciele (status jednostki małej w sprawozdawczości) lub kierownik jednostki (np. uproszczenia związane z leasingiem czy odroczonym podatkiem dochodowym).
Nowe regulacje będą dotyczyć także instytucji finansowych, np. objęcie instytucji pieniądza obowiązkiem poddania sprawozdań finansowych badaniu przez biegłego rewidenta. Uporządkowanych zostało także kilka kwestii związanych z badaniem sprawozdań finansowych oraz wprowadzono dwa nowe sprawozdania: sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej i skonsolidowane sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej. Te zostaną omówione w drugiej części komentarza.
Nowelizacja obejmuje też zmiany w zakresie wyceny wartości firmy, kosztów zakończonych prac rozwojowych, ustalania zysków i strat nadzwyczajnych. Warto podkreślić, że omawiane zmiany dotyczyć będą również sposobu prezentowania informacji w sprawozdaniu finansowym i swym zakresem obejmą także jednostki inne niż jednostki małe, w tym jednostki działające w sferze ubezpieczeniowej i bankowej.
Wprowadzone tą nowelizacją zmiany dotyczą także jednostek sektora non profit. Po spełnieniu określonych warunków będą one miały możliwość zrezygnowania z prowadzenia ksiąg rachunkowych i przygotowywania sprawozdań finansowych. W zamian będą uprawnione do prowadzenia ewidencji przychodów i kosztów, która będzie służyła przede wszystkim prawidłowemu rozliczaniu dochodów wolnych od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).
W komentarzu omówiono także zmiany wprowadzone przez akty prawne, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2016 r. Chodzi o: ustawę z 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r. poz. 978) oraz ustawę z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1045).
Drugą część komentarza opublikujemy 26 października

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości 1, 2 (cz. 1)