Poszerzony skład sądu kasacyjnego odpowie na pytanie, czy samorząd budujący sieci wodociągowe i kanalizacyjne realizuje zadania własne, czy też działa jako podatnik VAT. W pierwszym przypadku występowałby jako organ władzy publicznej i nie mógłby potrącić daniny naliczonej na dokumentujących taką transakcję fakturach.

Sprawa dotyczy gminy, która w latach 2010–2013 wyprzedawała grunty przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe. Wykonała badania rynku, z których wynikało, że potencjalni nabywcy chętniej kupują nieruchomości uzbrojone. Zdecydowała się więc na zaprojektowanie i wybudowanie sieci kanalizacyjnych oraz wodociągowych na wyprzedawanych gruntach. Po zrealizowaniu inwestycji udostępniła infrastrukturę nabywcom działek. Potem zapytała dyrektora izby skarbowej, czy będzie mogła odliczyć VAT od wydatków, które poniosła na całą inwestycję. Sądziła, że nie ma ku temu przeszkód, skoro były one konieczne do uzyskania wyższej ceny. Powołała się na potwierdzający jej stanowisko wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 1 lipca 2004 r. (sygn. akt C– 65/03).
Innego zdania był dyrektor izby. Przypomniał, że gmina nie jest podatnikiem VAT w zakresie wykonywania zadań własnych, czyli zaspokajania potrzeb mieszkańców. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594) chodzi m.in. o zaopatrzenie mieszkańców w wodę, udostępnienie im kanalizacji i usuwanie ścieków.
– Samorząd, budując kanalizację i wodociągi, działał więc we własnym interesie i brak jest wyraźnego związku pomiędzy tymi wydatkami a sprzedażą działek – uznał dyrektor. To oznacza, że nie ma prawa do potrącenia naliczonego VAT.
Tego samego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu. Powołał się na wyroki NSA z 11 października 2011 r. (sygn. akt I FSK 965/11) i z 26 października 2012 r. (sygn. akt I FSK 1906/11).
Sąd podkreślił, że zadaniem własnym gminy było wybudowanie sieci kanalizacyjnej i wodociągowej, i taka inwestycja służyła w pierwszej kolejności zaspokajaniu potrzeb jej mieszkańców. Brak jest więc uchwytnego związku między taką inwestycją a późniejszą sprzedażą działek.
Od tego wyroku gmina złożyła skargę kasacyjną, a NSA zdecydował się zawiesić postępowanie i wystosować pytanie prawne do swojego poszerzonego, siedmioosobowego składu. Termin podjęcia uchwały nie jest jeszcze znany. ©?
ORZECZNICTWO
Postanowienie NSA z 28 sierpnia 2015 r. (sygn. akt I FSK 1256/14). www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia