Urzędy skarbowe nałożyły na przedsiębiorców pierwsze finansowe kary za nieprzesłanie fiskusowi rocznych raportów. Jesienią takich mandatów ma być znacznie więcej.
Skutki niezłożenia sprawozdania finansowego / Dziennik Gazeta Prawna
Możliwość nakładania kar na spóźnialskich lub niewypełniających obowiązku wobec fiskusa pojawiła się w tym roku wraz z wejściem w życie art. 80b kodeksu karnego skarbowego. Umożliwia on nakładanie grzywny za nieprzekazanie do urzędu skarbowego sprawozdania finansowego, opinii lub raportu lub spóźnienie się z wykonaniem tego obowiązku.
Co do zasady grzywna może wynosić od jednej dziesiątej minimalnego wynagrodzenia do jego dwudziestokrotności. W 2015 r. takie wynagrodzenie wynosi 1750 zł, grzywna może się więc wahać od 175 zł aż do 35 tys. zł.
Wcześniej przepisy przewidywały tylko kary za niezłożenie sprawozdania finansowego do Krajowego Rejestru Sądowego (art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości i art. 24 ust. 1 ustawy o KRS).
Termin na złożenie w urzędzie skarbowym sprawozdania finansowego za 2014 r. upłynął dla podatników CIT 10 lipca. Należało je wysłać fiskusowi w ciągu 10 dni od zatwierdzenia sprawozdania przez zgromadzenie wspólników, a to z kolei powinno się było odbyć najpóźniej z końcem czerwca.
Z informacji zebranych przez DGP w 11 izbach skarbowych wynika, że mimo wprowadzenia sankcji wiele podmiotów nadal nie wywiązało się z tego obowiązku. Urzędnicy początkowo nie reagowali, ale właśnie zaczęli wyciągać konsekwencje. Nałożyli pierwsze kary, choć w niektórych urzędach (np. w województwach: dolnośląskim, opolskim i podkarpackim) na razie się na to nie zdecydowano (patrz: ramka).
Przykładowo w woj. świętokrzyskim z możliwości karania skorzystał tylko Urząd Skarbowy w Staszowie – nałożył jedną grzywnę w wysokości 350 zł. Oprócz tego przekazał zawiadomienia o naruszeniu prawa podatkowego i podejrzeniu popełnienia wykroczenia skarbowego z art. 80b k.k.s. przez siedem podmiotów. Również US w Busku-Zdroju skierował do oskarżyciela skarbowego 12 wniosków o ukaranie.
W woj. kujawsko-pomorskim urzędy skarbowe ukarały 12 podmiotów na łączną kwotę 3220 zł. W Małopolskiem nałożono trzy kary – w sumie 680 zł.
Anna Struska z IS w Katowicach wyjaśnia, że problem dotyczy głównie stowarzyszeń, fundacji, związków zawodowych i klubów sportowych, a także spółek, które nie miały przychodów i składają zerowe zeznania CIT, oraz podatników, którzy zakończyli działalność i nie dopełnili obowiązku wyrejestrowania się z urzędu skarbowego oraz KRS.
Część izb skarbowych (np. w Rzeszowie, Katowicach, Kielcach, Białymstoku, Lublinie i Gdańsku) informuje, że liczba podmiotów przekazujących sprawozdania jest na podobnym poziomie co w latach wcześniejszych.
Konrad Zawada, rzecznik prasowy IS w Krakowie, przyznaje, że w skali całego woj. małopolskiego zanotowano jedynie minimalny wzrost liczby składanych sprawozdań finansowych (o ok. 1,5 proc.). Największy miał miejsce w urzędach skarbowych w Myślenicach (23 proc.), Wieliczce i Miechowie (17 proc.).
Tylko niektóre izby odnotowały znaczącą poprawę. Przykładowo z danych Izby Skarbowej we Wrocławiu wynika, że w podlegających jej urzędach liczba niezłożonych sprawozdań zmalała o 15 pkt proc. (z 40 proc. w 2014 r. do 25 proc. w 2015 r.).
Przedstawiciele fiskusa zapowiadają, że jesienią urzędy wezmą się do przedsiębiorców ociągających się ze złożeniem sprawozdania finansowego.
Takie plany potwierdzają m.in. Konrad Zawada z IS w Krakowie oraz Julitta Grzebyk, wicedyrektor IS we Wrocławiu.
Sprawozdanie powinien udostępniać KRS
Maciej Czapiewski biegły rewident, partner HLB M2 Audyt
Sprawozdania złożone w rejestrach sądowych lub publikowane w MSiG powinny być udostępniane wszelkim zainteresowanym, w tym organom skarbowym, w internecie. Pozwoliłoby to zlikwidować obowiązek dodatkowego ich składania fiskusowi. Wówczas egzekutorem wykonania obowiązku byłby sąd rejestrowy. Dopóki takie rozwiązanie nie zostanie wprowadzone, dobrze byłoby ujednolicić termin składania sprawozdań. Obecnie zamieszanie wprowadza rozbieżność terminów na złożenie dokumentów w urzędzie skarbowym (10 dni od zatwierdzenia sprawozdania) i w KRS (15 dni po zatwierdzeniu). Wprowadzenie sankcji za niezłożenie sprawozdania ma uzasadnienie fiskalne, bo urzędy wykorzystują je do oceny spójności ich danych z informacjami wynikającymi z deklaracji podatkowych. Nie jest to związane z bezpieczeństwem obrotu gospodarczego, bo temu służy obowiązek złożenia sprawozdania w publicznie dostępnych rejestrach sądowych lub jego opublikowania w Monitorze Sądowym i Gospodar czym.
Urzędnicy nie egzekwują obowiązku
Arkadiusz Opala, sędzia Sądu Okręgowego w Zielonej Górze, wizytator ds. cywilnych i gospodarczych
Większość postępowań jest umarzana z powodu znikomej szkodliwości społecznej czynu. Z taką kwalifikacją zachowań przedsiębiorców, którzy nie składają sprawozdań, całkowicie się nie zgadzam, lecz nie sądzę, by winny był ustawodawca, tylko urzędnicy, którzy to prawo mają obowiązek egzekwować. Ratunku upatruję w niedawnej nowelizacji ustawy o KRS, z której wynika, że jeżeli przedsiębiorca nie złoży sprawozdania, to po dwóch latach będzie wykreślony z KRS z urzędu, bez potrzeby przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego. Już dawno domagaliśmy się tej regulacji, jednak na efekty musimy poczekać. W procesie legislacyjnym nie wolno zapominać, że demokratyczne państwo prawne, a takie próbujemy nieudolnie budować od ponad 25 lat, musi ufać obywatelowi. Jeżeli obywatel nie przestrzega porządku prawnego, to państwo musi obowiązki egzekwować. Jeżeli państwo tego nie robi, to nie tylko się ośmiesza, ale i wysyła zły sygnał do przedsiębiorcy, że nie musi się on przejmować przestrzeganiem porządku prawnego.