Bank nie może odliczyć od przychodów nieściągalnych wierzytelności, jeżeli nie wynikają one wprost z udzielonych przez niego pożyczek lub kredytów – stwierdził WSA w Warszawie.

Sprawa dotyczyła banku, który nabywał wierzytelności kredytowe i pożyczkowe od innych podmiotów. Sądził, że może je zaliczyć do kosztów, bo cesja oznacza jedynie, że wchodzi on w miejsce pierwotnego kredytodawcy. Nic się poza tym nie zmienia i wierzytelność – mimo przeniesienia jej na nowego wierzyciela – pozostaje wierzytelnością z tytułu udzielonego kredytu lub pożyczki. Wskazywał, że również w prawie bankowego wierzytelności, których stroną na skutek cesji staje się bank, są traktowane tak samo, jak te z tytułu kredytów pierwotnie udzielonych przez ten bank.
Nie zgodził się z tym dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (nr interpretacji IPPB3/423-162/14-2/JBB). Wskazał, że co do zasady wierzytelności nieściągalne z tytułu kredytów i pożyczek nie są kosztem uzyskania przychodów, bez względu na przyczynę ich nieściągalności. Od tej reguły są wyjątki – banki mogą zaliczać do kosztów wierzytelności z tytułu wymagalnych, a nieściągalnych kredytów. Wyjątek ten jednak ma zastosowanie wyłącznie do wierzytelności własnych, a więc z tytułu kredytów i pożyczek udzielonych bezpośrednio przez bank. Nie dotyczy natomiast sytuacji, w której bank nabywa wierzytelności od innych podmiotów – stwierdził organ.
Wyjaśnił, że nabycie kredytu lub pożyczki od innego banku to nic innego jak działalność w zakresie obrotu wierzytelnościami. Nie jest ona zastrzeżona wyłącznie dla banków, w przeciwieństwie do transakcji udzielania kredytów i pożyczek, do których uprawniony jest tylko bank. Nie można utożsamiać nabycia wierzytelności z udzieleniem kredytu i pożyczki tylko z tego powodu, że stroną transakcji jest bank – stwierdził dyrektor. Z tego powodu odmówił bankowi prawa zaliczenia nieściągalnych wierzytelności do kosztów podatkowych.
Stanowisko to podzielił WSA. Wskazał, że art. 16 ust. 1 pkt 26 i art. 16 ust. 1 pkt 25b ustawy o CIT mają zastosowanie wyłącznie do wierzytelności z tytułu kredytów i pożyczek własnych udzielonych przez uprawnione do tego jednostki. Natomiast na skutek cesji bank uzyskuje podstawę do dochodzenia roszczeń przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi. Nie można z samej cesji dokonanej na podstawie prawa cywilnego wywieść uprawnień dla nabywcy w zakresie rozliczeń podatkowych przypisanych bankowi udzielającemu kredytu lub pożyczki – stwierdził WSA.
Wyrok jest nieprawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 2 czerwca 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2960/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia