Spółka zakupiła program komputerowy do projektowania w wymiarze 3D. Program zakupiony został od jego dystrybutora. Twórcą programu jest firma z siedzibą w USA. Licencja uprawniająca do korzystania z oprogramowania pochodziła od producenta, przybierając postać licencji celofanowej (licencja shrink-wrap) stworzonej specjalnie dla ułatwienia zbytu oraz umocnienia pozycji dużych producentów i dystrybutorów oprogramowania. Jakich operacji należy dokonać w księgach rachunkowych?
W takiej sytuacji mamy do czynienia z umową sprzedaży rzeczy (towaru) w postaci nośnika z programem zawieraną między uprawnionym do tego sprzedawcą a nabywcą. Przy czym dopiero w momencie otwarcia opakowania można rozważać zawarcie drugiej umowy – licencyjnej, pomiędzy producentem programu i nabywcą nośnika zawierającego ten program, określającej warunki korzystania z niego.
Umowy celofanowe (ang. shrink-wrap) są szczególną kategorię licencji – umów, na podstawie których licencjobiorca (użytkownik) upoważniony zostaje, za wynagrodzeniem, do korzystania z oprogramowania komputerowego będącego przedmiotem tego rodzaju umowy.
Operacje gospodarcze dotyczące obrotu programami komputerowymi w ramach zawieranych umów celofanowych księguje się następująco:
Operacje gospodarcze dotyczące obrotu programami komputerowymi w ramach zawieranych umów celofanowych, księguje się następująco:
1. Sprzedaż egzemplarza utworu (oprogramowania komputerowego) na nośniku:
- strona Wn konta „Rozrachunki z odbiorcami”;
- strona Ma konta „Sprzedaż towarów”;
- strona Ma konta „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT 23 proc.);
oraz równolegle
- strona Wn konta „Kasa” lub konta „Rachunki bankowe”;
- strona Ma konta „Roz rachunki z odbiorcami”.
2. Zakup egzemplarza utworu (oprogramowania komputerowego) na nośniku:
- strona Wn konta „Koszty według rodzajów”;
- strona Wn konta „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT 23 proc.);
- strona Ma konta „Rozrachunki z dostawcami”.
Warto wskazać, że w podobnej sprawie wypowiedział się dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 lutego 2009 r.: „Jeżeli w związku z dokonanym nabyciem programu komputerowego nie doszło do przekazania na spółkę żadnych praw autorskich, a jej wyłącznym, związanym z dokonaniem tej czynności prawnej uprawnieniem, jest jedynie możliwość korzystania z programu na własne potrzeby (w zakresie nie objętym prawami autorskimi), to nabyte przez niego prawo nie jest licencją, a tym samym nie jest podlegającą amortyzacji wartością niematerialną i prawną, o której mowa w art. 22b ust. 1 pkt 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)”.

SCHEMAT

U sprzedającego

Objaśnienia:

1. Sprzedaż egzemplarza utworu (oprogramowania komputerowego) na nośniku:

a) strona Wn konta „Rozrachunki z odbiorcami” 6150 zł;

b) strona Ma konta „Sprzedaż towarów” 5000 zł;

c) strona Ma konta „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT 23 proc.) 1150 zł;

oraz równolegle

d) strona Wn konta konta „Rachunki bankowe” 6150 zł;

e) strona Ma konta „Rozrachunki z odbiorcami” 6150 zł.

U kupującego

Objaśnienia:

1. Zakup egzemplarza utworu (oprogramowania komputerowego) na nośniku:

a) strona Wn konta „Koszty według rodzajów” 5000 zł;

b) strona Wn konta „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT 23 proc.) 1150 zł;

c) strona Ma konta „Rozrachunki z dostawcami” 6150 zł.

Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).