Dodatkowe wynagrodzenie dla radcy prawnego za wygraną w sporze z organami podatkowymi jest kosztem podatkowym – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Dodał, że nie ma powodu, by odmawiać prawa do odliczenia tych wydatków indywidualnym przedsiębiorcom, skoro mogą je odliczać spółki i inne osoby prawne.
Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Produkował i sprzedawał betoniarki. W 2004 r. wszedł w spór z dyrektorem Urzędu Kontroli Skarbowej w Łodzi. Sprawa ciągnęła się przez kilka lat. W tym czasie przedsiębiorca korzystał z usług profesjonalnego pełnomocnika. Obaj umówili się, że jeśli radca prawny wygra, to oprócz podstawowego wynagrodzenia dostanie jeszcze premię za sukces.
Spór z fiskusem toczył się właśnie o tę premię. Przedsiębiorca był przekonany, że odliczy od przychodu całe wynagrodzenie prawnika. Tłumaczył, że zatrudnił go po to, by obronić firmę przed nieuzasadnionymi roszczeniami fiskusa. Dzięki pełnomocnikowi udało mu się odzyskać podatek wraz z odsetkami – argumentował.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał jednak, że dodatkowe wynagrodzenie nie ma żadnego związku z przychodem i w związku z tym nie może być kosztem.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł tak samo. Stwierdził, że kosztem podatkowym mogą być wyłącznie te wydatki, które generują lub zabezpieczają źródło przychodu. Tymczasem wydatki na pełnomocnika miały jedynie na celu uniknięcie negatywnych konsekwencji podatkowych. Podatnik poniósł je nie po to, by uzyskiwać przychody, tylko aby nie zapłacić podatku – stwierdził WSA.
Z tym wyrokiem nie zgodził się Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Jan Rudowski stwierdził, że wydatki przedsiębiorcy na pomoc prawną są kosztem, jeśli spór dotyczy działalności gospodarczej. Co prawda nie generują one przychodu, ale zabezpieczają jego źródło – zauważył NSA. Dodał, że współcześnie firmy nie są w stanie funkcjonować bez ponoszenia wydatków na doradztwo, pomoc prawną czy obsługę rachunkową. Skoro zgodnie z uchwałą NSA (sygn. akt II FPS 6/10) można je odliczyć w CIT, to można też w PIT, pod warunkiem że zostaną prawidłowo udokumentowane – stwierdził sąd.
Naczelny Sąd Administracyjny nie wyjaśnił, czy całe wynagrodzenie pełnomocnika może być zaliczone do kosztów. Należy jednak pamiętać że, w sprawach dotyczących dokumentowania nieściągalnych wierzytelności sądy orzekają, że wartość wynagrodzenia kancelarii może być zaliczana do kosztów tylko do wysokości stawek urzędowych (sygn. akt III SA/Wa 1821/14, II FSK 239/12).
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 28 maja 2015 r., sygn. akt II FSK 865/13.