Wspólnicy spółki z o.o. planują zmianę roku obrotowego. Jakie kroki trzeba podjąć, aby nie było problemów księgowo-podatkowych?
Rok obrotowy to zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości okres, za jaki jest sporządzane sprawozdanie finansowe. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości powinien być on stosowany także dla celów podatkowych. Rok obrotowy powinien co do zasady obejmować 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przy czym nie musi się pokrywać w przypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych z rokiem kalendarzowym. Początek roku obrotowego powinien być określony w umowie spółki albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników.
Jeśli pojawia się konieczność zmiany roku obrotowego, to zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości pierwszy rok po zmianie powinien trwać dłużej niż 12 miesięcy. Z kolei w świetle art. 8 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w razie zmiany roku podatkowego za pierwszy po zmianie rok podatkowy uważa się okres od pierwszego miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca roku podatkowego nowo przyjętego. Okres ten nie może być krótszy niż 12 i dłuższy niż 23 kolejne miesiące kalendarzowe. Przy czym należy w tym wypadku dokonać zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego najpóźniej w terminie 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego (art. 8 ust. 4 ustawy o CIT).
W przypadku spółek z o.o. przypomnieć trzeba, że zgodnie z art. 255 par. 1 kodeksu spółek handlowych zmiana umowy spółki wymaga uchwały wspólników i wpisu do rejestru. Zmiana ta zgodnie z art. 256 par. 1 k.s.h. zgłaszana jest przez zarząd do sądu rejestrowego. Przyjmuje się, że chodzi tu o najszersze rozumienie pojęcia „zmiana umowy spółki”. Jest to każda zmiana dotychczasowego tekstu umowy spółki. Zauważyć należy, że każda zmiana umowy spółki powinna być wpisana do rejestru, a zatem i zmiana dotycząca roku obrotowego powinna być wpisana do rejestru. Dopiero wtedy w stosunkach między spółką a osobami trzecimi (stosunek zewnętrzny) wywołuje ona skutki prawne.
Oznacza to, że chociaż warunek dotyczący zarejestrowania w KRS zmiany umowy spółki nie wynika wprost z art. 8 ustawy o CIT czy art. 9 ust 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości, to mając na uwadze art. 255 par. 1 k.s.h., zmiana umowy spółki (będąca jednym z warunków zmiany roku podatkowego) może być skuteczna wobec osób trzecich pod warunkiem wpisania jej do rejestru.
Z powyższego wynika więc, że istnieje możliwość zmiany roku podatkowego w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, przy zachowaniu następujących zasad:
● przyjęcie roku podatkowego innego niż kalendarzowy musi wynikać z postanowienia zamieszczonego w statucie albo w umowie spółki, albo innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników;
● o zmianie umowy spółki dotyczącej zmiany roku podatkowego trzeba powiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego (termin określony w art. 8 ust. 4 ustawy jest terminem prawa materialnego i nie podlega przywróceniu – art. 162 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa; t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.)
● zmianę umowy spółki należy zgłosić do KRS;
● pierwszy rok podatkowy po zmianie („rok przejściowy”) nie może być krótszy niż 12 i dłuższy niż 23 kolejne miesiące kalendarzowe;
● początkiem pierwszego roku podatkowego po zmianie będzie pierwszy dzień miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego i rok ten kończy się w ostatnim dniu nowo przyjętego roku podatkowego.
PRZYKŁAD
Wypełnienie obowiązku
Dotychczasowy rok podatkowy spółki obejmował okres od 1 marca do 28 lutego. Uchwałą zgromadzenia wspólników z 18 lutego 2015 r. sporządzoną w formie aktu notarialnego dokonano zmiany roku podatkowego. Zmieniony rok podatkowy spółki trwa 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, licząc od 1 stycznia do 31 grudnia. Postanowiono przy tym, że pierwszy rok podatkowy po zmianie rozpocznie się 1 marca 2015 r., a zakończy 31 grudnia 2016 r. Wniosek o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym został wniesiony 10 marca 2015 r. Zawiadomienie zostało także złożone do naczelnika urzędu skarbowego. Sąd 17 marca 2015 r. wydał postanowienie o zmianie wpisu w KRS dotyczącego roku podatkowego spółki. Spółka zatem wypełniła obowiązek dokonania rejestracji w KRS w terminie wynikającym z art. 8 ustawy o CIT, gdyż sąd rejestrowy wydał postanowienie o zmianie wpisu w KRS w terminie 30 dni od zakończenia roku podatkowego, tj. 17 marca 2015 r., oraz zawiadomiła naczelnika urzędu skarbowego w terminie 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego.
Podstawa prawna
Art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Art. 255 par. 1, art. 256 par. 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.). Art. 8 ust. 1, 3 i 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).