TEZA: Jeśli będące przedmiotem transakcji zbycia wydziały produkcyjne nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to czynność ta nie będzie objęta dyspozycją art. 6 pkt 1 tej ustawy. Oznacza to, że zbycie tych aktywów stanowi odpłatną dostawę towarów i podlega opodatkowaniu VAT.
Nr IBPP3/443-1360/14/JP
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ
z 17 lutego 2015 r.
PROBLEM
Spółka (S) prowadzi działalność m.in. poprzez zakład produkcyjny (Zakład). Powstał on na bazie majątku i zasobów osobowych innej spółki (W), którą przejął w październiku 2012 r. wnioskodawca. Po połączeniu dotychczasowa działalność spółki W była realizowana przez spółkę S poprzez Zakład. Taki stan występuje do dziś. Działalność Zakładu różni się jednak od działalności prowadzonej w innych zakładach należących do S. Różnice związane są głównie z zakresem produkowanych wyrobów (różnice asortymentowe) – w ramach Zakładu wykonywane są towary, których co do zasady nie wykonuje się w pozostałych zakładach spółki S. W strukturze organizacyjnej Zakładu wyodrębnione są dwie grupy wewnętrznych jednostek organizacyjnych: grupa jednostek produkcyjnych, na którą składają się wydziały produkcyjne, tj. Wydział Konstrukcji oraz Wydział Obróbki Mechanicznej (dalej: Wydziały produkcyjne) oraz grupa jednostek nieprodukcyjnych, na którą składają się w szczególności Wydział Gospodarki Magazynowej i Wydział Administracyjny (dalej: Wydziały nieprodukcyjne).
Jedne i drugie wydziały zostały ujęte w schemacie organizacyjnym oraz w regulaminie organizacyjnym spółki S. Warunki rynkowe dla działalności spółki w ostatnich latach zmieniły się na niekorzyść. Spółka postanowiła więc zmienić stosowaną dotychczas koncepcję działalności Zakładu, zapoczątkowaną połączeniem z października 2012 r. Istotnym czynnikiem, który spółka brała pod uwagę przy planowaniu nowej strategii działania, był m.in. fakt, że Zakład jest oddalony o kilkaset kilometrów od głównego zakładu spółki, co znacząco utrudnia zarządzanie Zakładem przez centralne władze. W związku z tym, w ramach prowadzonej restrukturyzacji, podjęto decyzję o przeniesieniu działalności produkcyjnej Zakładu do spółki zależnej (Z). Zgodnie ze strategią działania od 1 sierpnia 2014 r. Wydziały produkcyjne zostały wydzierżawione spółce Z na mocy umowy dzierżawy zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Obecnie spółka planuje zrealizować kolejny etap strategii, a więc rozwiązać umowę dzierżawy i wnieść do spółki Z aport w postaci Wydziałów produkcyjnych. Spółka we wniosku o wydanie interpretacji wskazała też, jakie elementy będą przedmiotem aportu. Są one niezbędne do kontynuowania zorganizowanej działalności przez Wydziały produkcyjne. Po dokonaniu aportu w Zakładzie pozostaną jedynie składniki majątkowe służące do prowadzenia działalności w ramach Wydziałów nieprodukcyjnych. Następnie spółka planuje likwidację tych wydziałów. Spółka chciała wiedzieć, czy będący przedmiotem planowanego aportu do spółki Z zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Wydziały produkcyjne stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.) i czy planowana transakcja podlega VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Zdaniem spółki Wydziały produkcyjne to zorganizowana część przedsiębiorstwa, a zatem jej aport do spółki zależnej nie podlega VAT.
ODPOWIEDŹ IZBY
Dyrektor Izby Skarbowej uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Jak wynika z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące te zadania.
Ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa mamy więc do czynienia, gdy spełnione są łącznie następujące przesłanki:
- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
- składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.
Zdaniem organu, art. 2 pkt 27e ustawy o VAT trzeba interpretować zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-497/01. Trybunał zauważył w nim, że dyrektywa nie definiuje pojęcia „całości lub części majątku”. W wyroku C-497/01 w sprawie Zita Modes TSUE podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz – w zależności od konkretnego przypadku – składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
Odnosząc te ustalenia do sytuacji spółki dyrektor uznał, że przedmiotem zbycia nie będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów art. 2 pkt 27e ustawy, lecz składniki majątku przedsiębiorstwa. Przyjęty przez spółkę sposób prowadzenia rachunkowości nie przyporządkowuje osiąganych przychodów do danego wydziału Zakładu. Ponadto Wydział Konstrukcji oraz Wydział Obróbki Mechanicznej nie posiadają własnych środków finansowych oraz rachunków bankowych. Powyższe zatem prowadzi do stwierdzenia, że księgi rachunkowe spółki nie wyodrębniają przychodów do mających być przedmiotem aportu Wydziałów produkcyjnych Zakładu.
Ponadto planowane wyodrębnienie nie będzie obejmowało również pracowników niezbędnych do prowadzenia działalności w Wydziałach produkcyjnych, ponieważ pracownicy ci zostali „wyodrębnieni” ze struktury tych wydziałów już wcześniej i świadczą pracę na rzecz spółki zależnej. Zdaniem organu podatkowego, pozostawienie poza zakresem planowanego aportu wymienionych elementów działalności gospodarczej Zakładu pozbawia zbywane Wydziały produkcyjne zdolności do samodzielnej realizacji zadań gospodarczych. Skoro zatem zespół składników nie jest zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, to zbycie aktywów stanowi odpłatną dostawę towarów i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.