Ze zwolnienia dla najbliższych członków rodziny mogą korzystać tylko te osoby, które otrzymały nieodpłatnie lub odziedziczyły majątek po 31 grudnia 2006 r. – orzekł WSA w Warszawie.

Sprawa dotyczyła podatniczki, która w lipcu 2006 r. odziedziczyła udział w spadku po matce. Z początkiem 2007 r. wszedł w życie art. 4a ustawy, który wprowadził zwolnienie z podatku od spadków i darowizn dla małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwa, ojczyma i macochy. Wprowadziła go nowelizacja z 16 listopada 2006 r. (Dz.U. z 2006 r. nr 222, poz. 1629).
Podatniczka uważała, że ona również ma prawo do zwolnienia, dzięki przepisowi przejściowemu. Powoływała się w tym zakresie na art. 3 ust. 2 nowelizacji. Wynika z niego, że jeżeli podatnik nabył majątek po 12 maja 2006 r., to ma prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 4 ust. 4 ustawy. Wprawdzie nie jest to bezpośrednie odwołanie do art. 4a, ale jest ono pośrednie – art. 4 ust. 4 odnosi się bowiem do zwolnienia określonego w art. 4a.
Organy podatkowe uznały jednak, że z przepisów przejściowych wynika całkiem co innego – że zwolnienie z art. 4a ma zastosowanie wyłącznie do podatników, którzy nabyli majątek po 31 grudnia 2006 r. Wskazały w tym zakresie na art. 3 ust. 1 nowelizacji.
Stwierdziły, że przywoływany przez podatniczkę art. 3 ust. 2 nowelizacji dotyczy całkiem innej grupy osób – podatników, którzy nabyli majątek w okresie od 13 maja 2006 r. do 31 grudnia 2006 r., a którzy nie zostali objęci przepisami rozporządzenia ministra finansów z 21 kwietnia 2006 r. w sprawie zaniechania poboru podatku od niektórych podatników.
Podatniczka nie zgodziła się z tym i wniosła skargę do WSA. Na rozprawie jej pełnomocnik przekonywał, że z żadnego przepisu nie wynika, by art. 3 ust. 2 nowelizacji wprowadzał jakiekolwiek ograniczenia podmiotowe w stosowaniu zwolnień, jeśli podatnik nabył majątek po 12 maja 2006 r. Gdyby istotnie taki był zamiar ustawodawcy, to musiałby on zostać wyraźnie wyartykułowany w art. 3 ust. 2 – twierdził pełnomocnik. A skoro takiego wyraźnego i jednoznacznego ograniczenia podmiotowego nie ma w żadnym przepisie, to pogląd organów podatkowych jest nieprawidłowy – argumentował pełnomocnik.
Ze stanowiskiem tym nie zgodził się warszawski WSA i oddalił skargę. Stwierdził, że zgodnie z założeniem utrwalonym w naszej kulturze prawnej w sytuacji wątpliwości co do czasu obowiązywania ustawy nowe prawo nie powinno działać wstecz. Wobec tego, skoro art. 3 ust. 2 nowelizacji nie wymienia wprost art. 4a, to należy przyjąć, że z mocą wstecz od 13 maja 2006 r. zaczął obowiązywać w nowym brzmieniu jedynie art. 4 ust. 4 ustawy, a nie art. 4a – orzekł WSA.
Sąd dodał, że przyjęcie poglądu o wstecznym działaniu zwolnienia ustanowionego w art. 4a ustawy prowadziłoby do różnego traktowania podatników nabywających spadek w tej samej dacie.
Wyrok jest nieprawomocny.

ORZECZNICTWO

Wyrok WSA w Warszawie z 15 grudnia 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 1291/14