Jeśli danina stanowi dochód gminy, to urząd skarbowy może ją umorzyć wyłącznie za zgodą prezydenta miasta, burmistrza lub wójta – wynika z wyroku NSA.

Sąd podkreślił, że decyzja organu samorządowego jest dla urzędu skarbowego wiążąca. A jeśli stan faktyczny został ustalony prawidłowo, to również sąd nie może w nią ingerować.
Sprawa dotyczyła dziewczynki, która odziedziczyła spadek po zmarłym ojcu, wart milion złotych. Fiskus zażądał od niej podatku w wysokości 30 tys. zł (wówczas jeszcze nie obowiązywało zwolnienie dla najbliżej rodziny).
Dziewczynka, za pomocą przedstawiciela, wystąpiła o umorzenie podatku, argumentując to swoim ważnym interesem. Miała 15 lat, chodziła jeszcze do szkoły, nie zarabiała, była na utrzymaniu matki, która miała jedynie rentę i dochód z wynajmu mieszkania. Tłumaczyła, że aby zapłacić podatek, musiałaby sprzedać ojcowiznę.
Naczelnik urzędu skarbowego nie zgodził się na umorzenie zaległości. Podobnie – dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie. Obydwaj stwierdzili, że wprawdzie w tej sprawie istnieje ważny interes podatnika, ale nie było zgody prezydenta Krakowa w tej sprawie. Podkreślili, że jego opinia w tym zakresie jest dla organu podatkowego wiążąca.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uznał, że organy podatkowe miały prawo odmówić umorzenia. Zdaniem sądu pozwala na to art. 67 ust.1 pkt 3 ordynacji podatkowej. Wynika z niego, że nawet jeśli organ ustali istnienie przesłanki do umorzenia zaległości (ważny interes podatnika lub interes publiczny), to wcale nie musi podjąć takiej decyzji. Zawsze może odmówić, a jego decyzja nie podlega ocenie sądu – wyjaśnił WSA.
Tak samo orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Zwrócił uwagę, że najistotniejsze w tej sprawie było negatywne postanowienie prezydenta Krakowa. Podatek od spadków i darowizn stanowi bowiem dochód gminy i naczelnik urzędu nie może swobodnie decydować o umorzeniu zaległości w tym podatku. NSA przypomniał, że umorzenie podatku stanowiącego dochód gminy jest możliwe po uzyskaniu zgody wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Wynika to z art. 18 ust. 2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tj. Dz.U. 2014 poz. 1115). Skoro prezydent Krakowa nie wyraził zgody, to urząd skarbowy nie mógł w tej sprawie podjąć innej decyzji – wyjaśnił NSA.
Podobny wniosek płynie z wyroku WSA w Rzeszowie z 30 września 2014 r. (sygn.akt I SA/Rz 448/14, nieprawomocny). Sąd potwierdził, że przepisy nakazują naczelnikowi urzędu skarbowego współdecydować z gminnym organem podatkowym. – Zgoda ta jest niezbędna do przyznania ulgi, ale jednocześnie nie zobowiązuje naczelnika urzędu skarbowego do jej przyznania – stwierdził sąd.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 9 października 2014 r., sygn. akt II FSK 2526/12. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia