Do nowego Rejestru Dłużników Należności Publicznoprawnych będzie mógł trafić każdy podmiot, któremu grozi egzekucja administracyjna – wynika z założeń do nowelizacji ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw autorstwa Ministerstwa Finansów.

Wynika z nich, że do publicznej wiadomości będą podawane informacje o dłużnikach, którzy mają obowiązek zapłaty podatków, ceł i należności wynikających z kodeksu karnego skarbowego. Resort proponuje utworzenie publicznego rejestru, który będzie niezależny od rejestrów dłużników prowadzonych przez biura informacji gospodarczej. Do tych ostatnich trafiają już dziś należności cywilnoprawne, czyli np. niezapłacone długi osób fizycznych wobec firm.
Nowy rejestr ma z kolei dotyczyć należności publicznoprawnych, a więc długów wobec instytucji publicznych. Na początku trafią do niego jedynie należności wobec fiskusa i organów celnych wynikające z decyzji ostatecznych (od których nie przysługuje już odwołanie). Złożenie skargi do sądu na decyzję ustalającą lub określającą np. zaległość podatkową nie będzie wstrzymywało wpisu do rejestru.
Wpisywani tam będą automatycznie podatnicy, którzy nie uregulowali należności na kwotę co najmniej 500 zł wobec jednego wierzyciela (urzędu skarbowego, celnego) oraz powstaną przesłanki do egzekucji administracyjnej należności. Jeśli zatem dłużnik będzie miał np. 300 zł zaległości wobec urzędu skarbowego i 400 zł wobec celnego, to nie zostanie wciągnięty na listę.
Procedura proponowana przez resort finansów przewiduje, że urząd będzie zawiadamiał na piśmie podatnika o zagrożeniu wpisem do rejestru. W praktyce będzie mógł wysłać osobne pismo lub dołączyć je do upomnienia, które poprzedza wystawienie tytułu wykonawczego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Jeśli w ciągu 30 dni od zawiadomienia podatnik nie uiści należności, to zostanie automatycznie wpisany na listę. Jeśli ureguluje należność po tym terminie, zostanie z urzędu niezwłocznie z listy wykreślony.
Jak wyjaśnia resort finansów, nowy rejestr ma zachęcić podatników, którzy nie wpłacili podatku, do dobrowolnego regulowania należności, zanim wszczęta zostanie wobec nich egzekucja administracyjna. Dzięki niemu firmy będą mogły też uzyskać informację o wiarygodności płatniczej kontrahentów. Rejestr zachęci organy podatkowe i celne do przypominania podatnikom o obowiązku zapłaty należności i ich egzekwowania.
Ministerstwo nie określiło, kiedy taki rejestr miałby powstać, ale wydaje się, że nie będzie to wcześniej niż od 1 stycznia 2015 r.