Firma, która uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności w takim regionie przed 1 stycznia 2001 r., może korzystać z ulg w podatku od nieruchomości

Przedsiębiorca, który zamierza prowadzić działalność gospodarczą w specjalnej strefie ekonomicznej (SSE), może liczyć na pewne przywileje podatkowe. Jakie?

Podatek od nieruchomości

Po pierwsze firma, która dopiero myśli o uruchomieniu biznesu na terenie wybranej SSE, musi uważać, żeby nie zmylił jej art. 10 ust. 1 ustawy z 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw (Dz.U. nr 188, poz. 1840, ze zm.). Zgodnie z nim „zwalnia się z podatku od nieruchomości grunty, budowle i budynki, które są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie strefy na podstawie zezwolenia, zmienionego stosownie do przepisów art. 6, przez przedsiębiorcę, do którego stosuje się art. 5 ust. 2, w okresie ważności tego zezwolenia”. W praktyce chodzi o to, że ze zwolnienia może korzystać podmiot, który ma pozwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie określonej strefy, ale jedynie pod warunkiem, że otrzymał je przed 1 stycznia 2001 r., a ponadto w 2003 r., kiedy weszła w życie nowelizacja ustawy, nie miał statusu małego lub średniego przedsiębiorcy.
W rezultacie firma, która dopiero planuje rozpoczęcie działalności w SSE, powinna zwrócić uwagę jedynie na art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 ze zm.). Zgodnie z nim rada gminy może w drodze uchwały wprowadzić inne zwolnienia niż określone w ust. 1 oraz w art. 10 ust. 1 ustawy z 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o SSE i niektórych ustaw. Niektóre gminy i miasta skorzystały z tej możliwości i wprowadziły na terenie stref położonych na swoim terenie zwolnienia podatkowe w celu przyciągnięcia nowych inwestycji. Podatnik, który chce rozpocząć działalność w danej SSE, powinien więc sprawdzić, czy gmina lub miasto oferuje preferencję i jakie warunki trzeba spełnić, aby z niej skorzystać.

Pomoc publiczna lub de minimis

Rady gmin mogą zwolnić z podatku od nieruchomości firmy rozpoczynające działalność na terenie strefy w ramach pomocy publicznej albo de minimis.
W pierwszym przypadku rada gminy musi po podjęciu odpowiedniej uchwały zgłosić to Komisji Europejskiej. W uchwale są określone warunki, które muszą spełnić przedsiębiorcy zamierzający korzystać ze zwolnienia. Przykładowo, jednym z nich może być obowiązek utworzenia nowych miejsc pracy w okresie trzech lat od momentu rozpoczęcia działalności w SSE. Firma musi też przed rozpoczęciem inwestycji złożyć wniosek o udzielenie preferencji w podatku od nieruchomości w postaci pomocy publicznej.
Rady gmin dużo chętniej oferują zwolnienia w ramach pomocy de minimis, ponieważ w tym wypadku nie ma potrzeby zgłaszania odpowiednich uchwał do KE. Co jednak istotne, w tym trybie maksymalna wartość zwolnienia dla danego przedsiębiorcy nie może przekroczyć równowartości w złotych 200 tys. euro brutto w ciągu trzech kolejnych lat.

Warunki korzystania ze zwolnienia

Zwykle warunki dotyczące zwolnienia z podatku od nieruchomości odnoszą się do nowych miejsc pracy – np. im więcej pracowników chce zatrudnić przedsiębiorca, tym dłużej będzie mógł korzystać z preferencji (przykładowo, 5 pracowników – 1 rok zwolnienia, 10 pracowników – 2 lata itd.). Czasem preferencja obejmuje jednak tylko nieruchomości związane z określonym rodzajem działalności gospodarczej: handlowej, produkcyjnej itp.
Wymogi, jakie gminy stawiają przedsiębiorcom, pokażemy na przykładzie Bełchatowa. Rada tego miasta 27 marca 2014 r. podjęła uchwałę w sprawie zwolnienia z podatku od nieruchomości gruntów, budynków lub ich części oraz budowli lub ich części, położonych na obszarach objętych specjalną strefą ekonomiczną – ale tylko te związane z realizacją nowych inwestycji, w wyniku których zostanie uruchomiona działalność wytwórcza.
Jest to zwolnienie w ramach pomocy de minimis (a zatem obowiązuje limit 200 tys. euro).
Przez nową inwestycję rozumie się budowę nowych budynków i budowli z wyłączeniem odbudowy, rozbudowy oraz nadbudowy obiektu budowlanego.
Uchwała określa dwa rodzaje warunków do spełnienia: przed uzyskaniem zwolnienia i w trakcie korzystania z niego (ich zakres częściowo się pokrywa).
Przed uzyskaniem preferencji podatnik musi:
● dokonać zgłoszenia o zamiarze korzystania z pomocy de minimis, według wzoru ustalonego w załączniku do uchwały, w terminie 6 miesięcy od dnia zakończenia realizacji nowej inwestycji;
● przedstawić:
– wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis, jaką otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc, oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat, albo oświadczenie o wielkości pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy,
– informacje niezbędne do udzielenia pomocy de minimis, które dotyczą w szczególności wnioskodawcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wielkości i przeznaczenia pomocy publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów, na pokrycie których ma być przeznaczone wsparcie de minimis (zakres informacji szczegółowo określa rozporządzenie Rady Ministrów z 29 marca 2010 r. w tej sprawie, Dz.U. nr 53, poz. 311, ze zm.);
● uruchomić działalność wytwórczą na nieruchomości (lub jej części objętej zwolnieniem) co najmniej od dnia uzyskania zwolnienia (albo wcześniej).
Z kolei w trakcie korzystania z preferencji przedsiębiorca musi:
● prowadzić działalność wytwórczą na nieruchomości (lub jej części) objętej zwolnieniem od podatku od nieruchomości co najmniej przez 3 lata od dnia jego uzyskania (na wsparcie nie może więc liczyć np. firma handlowa);
● składać do 31 stycznia każdego roku podatkowego, przez okres zwolnienia z podatku od nieruchomości, począwszy od roku, od którego ono przysługuje:
– wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis, jaką otrzymał podatnik w roku, w którym ubiega się o pomoc, oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat, albo oświadczenia o wielkości otrzymanej pomocy de minimis w tym okresie lub o nieotrzymaniu takiej pomocy,
– informacje niezbędne do udzielenia pomocy de minimis (takie jak przed uzyskaniem zwolnienia podatkowego);
● od roku, od którego przysługuje zwolnienie z podatku od nieruchomości oraz przez 3 kolejne lata (w terminie do 31 stycznia każdego roku) oświadczenia o prowadzeniu działalności wytwórczej na nieruchomości lub jej części objętej zwolnieniem. Wzór oświadczenia zawiera załącznik do uchwały.
W przypadku, gdy przedsiębiorca nie spełni warunków przed uzyskaniem zwolnienia, będzie musiał regulować daninę na takich samych zasadach, jak wszystkie firmy działające poza strefą. Z kolei jeśli w trakcie korzystania z preferencji okaże się, że jakiś wymóg nie jest spełniony, firma będzie musiała zapłacić podatek od nieruchomości nie tylko za rok, w którym do tego doszło, ale i za poprzednie lata, gdy uzyskiwała wsparcie.
W Polsce funkcjonuje 14 SSE: kamiennogórska, katowicka, kostrzyńsko-słubicka, krakowska, legnicka, łódzka, mielecka, pomorska, słupska, starachowicka, suwalska, tarnobrzeska, wałbrzyska i warmińsko-mazurska

PRZYKŁADY

1. Czy dochód z działalności strefowej jest wolny od podatku

Firma zamierza rozpocząć działalność w specjalnej strefie ekonomicznej. Czy może skorzystać ze zwolnienia z CIT?

Tak. Przedsiębiorca musi najpierw uzyskać zezwolenie na prowadzenie działalność w specjalnej strefie ekonomicznej. W dokumencie tym określa się szczegółowe warunki korzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego (PIT lub CIT). Co do zasady pomoc w postaci takiego zwolnienia jest związana z wielkością inwestycji lub tworzeniem nowych miejsc pracy. Skorzystać z niej może podmiot, który zainwestuje na terenie strefy minimum 100 tys. euro. I co ważne, dotyczy ona tylko dochodów, które firma wypracowała dzięki działalności na terenie SSE, a nie jej dochodów ogółem, w tym wypracowanych poza strefą.

Zwolnienie z tytułu nowej inwestycji przysługuje, jeśli przedsiębiorca:

● nie przeniesie składników majątku, z którymi były związane wydatki inwestycyjne, przez 5 lat w przypadku dużych przedsiębiorstw oraz przez 3 lata w przypadku małych i średnich firm;

● będzie prowadził działalność gospodarczą nie krócej niż przez 5 lat – w przypadku dużych firm oraz 3 lata w przypadku małych i średnich.

Jeśli przedsiębiorca chce skorzystać ze zwolnienia z tytułu tworzenia nowych miejsc pracy, to musi utrzymać zatrudnienie przez 5 lat (duże firmy) lub 3 lata (małe i średnie).

Preferencja nie oznacza, że wszystkie dochody firmy są wolne od daniny. Wysokość pomocy zależy od: lokalizacji inwestycji, wielkości nakładów inwestycyjnych lub kosztów zatrudnienia nowych pracowników oraz skali działalności (duża, mała, średnia firma). W praktyce zwolnienie oblicza się na podstawie maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego województwa (wyjątkiem jest Warszawa), w którym realizowana jest inwestycja, oraz wysokości kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą.

Maksymalną intensywność, czyli udział pomocy (w procentach) w kosztach kwalifikujących wskazuje mapa pomocy regionalnej (od 1 lipca tego roku obowiązuje nowa, patrz np. www.paiz.gov.pl). Wynosi ona od 50 proc. (na obszarach m.in. województw lubelskiego, podkarpackiego) do 10 proc. (na obszarze Warszawy od 1 stycznia 2018 r., do 31 grudnia 2017 r. jest to 15 proc.).

Kosztami kwalifikującymi, które stanowią podstawę do obliczenia maksymalnej kwoty zwolnienia, są koszty nowej inwestycji lub koszty pracy nowych pracowników.

Maksymalną wartość pomocy w formie zwolnienia, którą może otrzymać dana firma, obliczamy mnożąc procentowy wskaźnik maksymalnej intensywności przez kwotę kosztów.

2. Czy podatnik decyduje o zwolnieniu

Przedsiębiorca będzie korzystał ze zwolnienia z podatku dochodowego w związku z uruchomieniem działalności na terenie SSE. Czy jednak może przez pierwszy rok nie stosować preferencji, a zacząć dopiero od kolejnego?

Nie. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851), zwolnione z podatku są dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia. To w zezwoleniu określa się szczegółowe warunki zwolnienia. Przedsiębiorca nie może jednak decydować o tym, kiedy rozpocznie korzystanie z preferencji, co potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 grudnia 2012 r. (sygn. akt II FSK 805/11). Sąd wyjaśnił, że zgodnie z przepisami zwolnienie przysługuje począwszy od miesiąca, w którym podatnik po uzyskaniu zezwolenia na działalność w SSE poniósł pierwsze wydatki z tytułu nowej inwestycji – aż do wyczerpania dopuszczalnej pomocy.

Podstawa prawna
Art. 10 ust. 1 ustawy z 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw (Dz.U. nr 188, poz. 1840 ze zm.).
Art. 7 ust. 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 ze zm.).