Odziedziczone mieszkanie wolno sprzedać po zapłaceniu od niego podatku od spadku. Obowiązek ten może powstać na nowo nawet jeśli zobowiązanie się już przedawniło.
Nabycie spadku a podatki – krok po kroku / Dziennik Gazeta Prawna
Marcin Kaleta starszy konsultant w Zespole Postępowań Podatkowych i Sądowych EY / Dziennik Gazeta Prawna
Wystarczy, że po upływie lat podatnik potwierdzi nabycie spadku w jakimkolwiek dokumencie, w sądzie albo powoła się na ten fakt przed urzędem.
Wynika to z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten mówi, że obowiązek zapłaty daniny może powstać na nowo, gdy podatnik wcześniej nie zgłosił spadku w urzędzie skarbowym. Wystarczy, że nabycie majątku potwierdziło pismo (wówczas obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma) bądź prawomocny wyrok sądu (wtedy obowiązek powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia).
To samo dotyczy sytuacji, gdy podatnik powoła się przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na to, że kiedyś dostał spadek.

Zapis od wuja z Anglii

Podatnicy często o tym zapominają. Dotyczy to także podatnika, któremu wuj zapisał w testamencie połowę dochodu ze sprzedaży domu w Anglii. Nieruchomość miała zostać sprzedana po śmierci żony wuja lub po jej wyprowadzce. Wdowa nie zgodziła się na takie warunki i ustaliła ze spadkobiercą, że przeleje mu na konto 26,5 tys. funtów brytyjskich jako równowartość jego zapisu testamentowego. Zanim jednak doszło do realizacji ugody, kobieta zmarła. Wskutek tego podatnik stał się współwłaścicielem zagranicznej nieruchomości. Dom zgodziła się odkupić kuzynka, ale przez kilka lat nie dochodziło do transakcji. W końcu, gdy miała już zostać sfinalizowana, podatnik spytał izbę skarbową, czy będzie musiał zapłacić daninę od spadku po wuju.

Różne przepisy – różne reguły

Sam był przekonany, że uniknął już podatku, bo od nabycia spadku minęło ponad pięć lat i sprawa się przedawniła. Izba Skarbowa w Łodzi uznała jednak, że w sprawie mają znaczenie brytyjskie przepisy spadkowe, a zgodnie z nimi podatnik nie nabył jeszcze we właściwy sposób spadku.
Interpretację tę uchylił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach (sygn. akt I SA/Ke 368/13). Uznał, że izba powinna najpierw prawidłowo ustalić, które przepisy mają zastosowanie w tej sprawie: polskie czy brytyjskie.

Obowiązek powstał na nowo

Izba nie zaskarżyła tego wyroku, tylko 31 stycznia 2014 r. wydała nową interpretację (nr IPTPB2/436-187/12-8/14-S/KK). Wcześniej uzyskała informację potwierdzającą, że w chwili śmierci właściwe były jednak przepisy polskie (tak jak twierdził podatnik).
W nowej interpretacji izba poinformowała podatnika, że mimo iż od nabycia spadku upłynęło już ponad pięć lat, to nie jest on zwolniony z zapłaty daniny. Wskazała na art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Dodała przy tym, że reguła ta dotyczy nie tylko zagranicznych spadków, ale ogólnie ma na celu ograniczenie możliwości uciekania przed obowiązkiem zapłaty podatku.

Jakie pismo odnowi obowiązek

Co rozumieć przez „pismo” powodujące powstanie obowiązku podatkowego na nowo? Wyłożył to Sąd Najwyższy w wyroku z 7 marca 1995 r. (sygn. akt III ARN 3/9). Sąd wyjaśnił, że będzie to np. dokument potwierdzający sprzedaż majątku, jeśli jasno będzie z niego wynikać, że podatnik otrzymał go w spadku. Takim pismem może być także orzeczenie sądowe potwierdzające jego nabycie, o ile się uprawomocni.
Spadkobierca, który odziedziczył majątek w Anglii, będzie więc musiał przeprowadzić postępowanie spadkowe według polskiego prawa, a obowiązek zapłaty daniny powstanie na nowo.
Zobowiązanie spadkowe trudne do przedawnienia
Nabycie spadku położonego w Polsce bądź za granicą podlega co do zasady podatkowi od spadków i darowizn (jeśli spadkobierca jest obywatelem naszego kraju) i powinno być zgłoszone do urzędu skarbowego w ciągu miesiąca od momentu powstania obowiązku podatkowego.
Zasadniczo taki obowiązek powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Jeśli nie został on jednak zgłoszony do opodatkowania i minął termin przedawnienia, to może powstać na nowo. Takie ponowienie następuje w chwili sporządzenia pisma bądź uprawomocnienia się sądowego orzeczenia w sprawie. Pismem, które spowoduje taki skutek, może być każdy dokument ujawniający spadek niezgłoszony do opodatkowania. W praktyce najczęściej będzie to np. postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, bądź o dokonaniu jego podziału.
Obowiązek podatkowy powstanie na nowo także wtedy, gdy sam podatnik powoła się na spadek przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej. Z utrwalonej linii orzeczniczej sądów administracyjnych wynika, że takie odnowienie obowiązku podatkowego może mieć miejsce niezależnie od tego, ile lat minęło od pierwotnego nabycia spadku.
Czytaj też „Kiedy nie trzeba płacić podatku od spadków i darowizn” na www.gazetaprawna.pl