Czy osoba posiadająca obywatelstwo polskie, ale pracująca w Hiszpanii, zapłaci dwa razy podatek od tego samego dochodu?

KATARZYNA SERWIŃSKA
doradca podatkowy, dyrektor w dziale doradztwa podatkowego Pricewaterhouse-Coopers
Nie, chociaż obydwa kraje mogą rościć sobie prawo do opodatkowania tych samych dochodów. Uniknięcie podwójnego opodatkowania osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce, ale pracującej i osiągającej dochody w Hiszpanii, reguluje umowa zawarta pomiędzy rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku zawarta w Madrycie dnia 5 listopada 1979 r.
Jeżeli obywatel polski mający, zgodnie z przepisami polskimi, miejsce zamieszkania w Polsce rozpocznie pracę w Hiszpanii, a hiszpańskie władze skarbowe uznają go również za swojego rezydenta podatkowego, powstały w ten sposób konflikt podwójnej rezydencji powinien zostać rozstrzygnięty w oparciu o następujące kryteria: stałe miejsce zamieszkania; centrum interesów życiowych; zwykłe przebywanie; obywatelstwo; wzajemne porozumienie władz polskich i hiszpańskich.
Rozstrzygnięcie konfliktu podwójnej rezydencji i ustalenie miejsca zamieszkania dla celów podatkowych ma fundamentalne znaczenie dla ustalenia zakresu obowiązku podatkowego (od całości dochodów światowych czy też ze źródeł położonych w danym kraju), kraju, w którym poszczególne dochody będą opodatkowane, oraz metody uniknięcia podwójnego opodatkowania (wyłączenie dochodu uzyskanego bądź odliczenie podatku zapłaconego w kraju nierezydencji).
W przypadku polskiego rezydenta podatkowego, uzyskującego dochody z pracy w Hiszpanii, zgodnie z przepisami umowy mogą one podlegać opodatkowaniu w Hiszpanii, chyba że zostaną spełnione jednocześnie następujące warunki: pobyt Polaka na terytorium Hiszpanii nie przekroczy 183 dni w danym roku finansowym; jego wynagrodzenie nie jest wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Hiszpanii; koszty jego wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę.
Jeśli chociaż jeden z wymienionych warunków nie zostałby spełniony, dochody, które osiągnie rezydent polski za pracę w Hiszpanii, zostaną tam opodatkowane według hiszpańskich przepisów podatkowych. Jednak zgodnie z umową dochody te zostaną wyłączone z opodatkowania w Polsce, a jedynie doliczone do dochodów uzyskanych na terytorium Polski w celu obliczenia tzw. efektywnej stawki podatkowej. Dochody uzyskane w Polsce zostaną opodatkowane tak wyliczoną efektywną stawką podatkową.
Jeśli chodzi o opodatkowanie dywidend, to dywidenda, którą otrzyma polski rezydent podatkowy z hiszpańskiej spółki, może zostać opodatkowana również na terytorium Hiszpanii. Jednak hiszpański podatek nie może przekroczyć 15 proc. kwoty dywidendy brutto (dochody kapitałowe w Hiszpanii opodatkowane są 18-proc. liniową stawką podatkową). Następnie podatek ten zostanie odliczony (tzw. metoda proporcjonalnego odliczenia) od polskiego zobowiązania podatkowego z tytułu osiągniętych zysków kapitałowych. W związku z tym że stawka podatku od zysków kapitałowych wynosi w Polsce 19 proc., dywidenda wypłacona na terytorium Hiszpanii zostanie ostatecznie opodatkowana w Polsce 4-proc. stawką podatkową (19 proc. - 15 proc.).
Warto jeszcze wspomnieć o opodatkowaniu odsetek. Do opodatkowania odsetek powstających w Hiszpanii, otrzymywanych przez rezydenta polskiego, ma prawo jedynie Polska.
(EM)