Biegły rewident powinien tak zaplanować swoją pracę, aby umożliwić przeprowadzenie badania sprawozdania finansowego w sposób efektywny i w odpowiednim czasie. Jaki powinien być tryb badania sprawozdań finansowych przez biegłego rewidenta?

Tryb badania sprawozdań finansowych można jako minimum logicznie i chronologicznie podzielić na trzy główne obszary. Po pierwsze, planowanie. Po drugie, realizacja programu badania i zasady tworzenia dokumentacji roboczej. Po trzecie, sporządzenie wniosków z badania (opinii i raportu).
Faza planowania ma na celu zebranie informacji o organizacji i działalności gospodarczej klienta, jego aktualnej sytuacji finansowej, zastosowanych systemach rachunkowości i wdrożonej kontroli wewnętrznej. Analiza wstępna ma na celu także ustalenie wzajemnie powiązanych obszarów sprawozdania finansowego w celu zapewnienia maksymalnie efektywnego wykorzystania wiedzy i czasu osoby odpowiedzialnej za badanie, a tym samym ograniczenie kosztów jednostki związanych z takim badaniem.
Na podstawie zebranych informacji biegły ocenia posiadany przez jednostkę system kontroli wewnętrznej, zastosowane systemy rachunkowości oraz określa stopień ryzyka i ważności poszczególnych obszarów sprawozdania finansowego.
Ostatnim elementem fazy planowania badania jest sporządzenie nadrzędnego planu, programu i harmonogramu. Plan taki uwzględnia preferowane metody i techniki badania, zależnie od wstępnej oceny ryzyka i stopnia zaufania biegłego do systemów kontroli wewnętrznej.
W przypadku pozytywnej oceny wdrożonych i stosowanych przez jednostkę zasad kontroli wewnętrznej i systemów rachunkowości biegły może położyć główny nacisk badania na tzw. badania systemowe (badanie procedur zbierania, klasyfikowania i przetwarzania danych) oraz na wycenę składników bilansowych kosztem szczegółowej kontroli indywidualnych transakcji i dokumentów źródłowych. Pozytywna ocena wewnętrznych systemów kontroli stwarza dogodną podstawę do badania dokumentów źródłowych metodą wyrywkową.
Faza realizacji badania i tworzenia dokumentacji roboczej obejmuje całą gamę powszechnie stosowanych zasad i metod badania ściśle dopasowanych do struktury organizacyjnej badanej jednostki, charakteru i zakresu prowadzonej przez jednostkę działalności gospodarczej. Na tym etapie istotne znaczenie ma, równolegle z badaniem, tworzenie dokumentacji roboczej będącej podstawą później sporządzonej opinii i raportu z badania.
Uzasadnienie wydanej opinii wymaga od biegłego obszernego udokumentowania przeprowadzonych badań, analiz, obserwacji i wywiadów, i na ich podstawie wyciągnięcia wniosków. Dokumentacja robocza powinna być wystarczająco kompletna, szczegółowa, uporządkowana i czytelna, tak aby inny doświadczony biegły przeprowadzający kontrolę dokumentacji roboczej, a tym samym zakres przeprowadzonych badań i wyciągniętych wniosków, mógł na jej podstawie w rozsądnym czasie uzyskać pełny przegląd badania.
Prawidłowa dokumentacja robocza powinna zawierać: charakterystykę przedmiotu badania, wybór i uzasadnienie wyboru techniki oraz metody badania, wyciągnięte wnioski, wycinki dokumentacji zewnętrznej, potwierdzającej wyciągnięte wnioski.
Biegły ma obowiązek udokumentować wyniki dokonanego przez siebie badania istotnych zagadnień wymagających oceny oraz służących do wyciągnięcia na ich podstawie wniosków o sprawozdaniu finansowym, jak również dostarczyć dowody na to, że badanie zostało przeprowadzone zgodnie z podstawowymi, zawodowymi zasadami.
Not. EM
DGP