Podatnicy mają wątpliwości, jak w księdze przychodów i rozchodów ująć otrzymaną fakturę z oznaczeniem „odwrotne obciążenie”, która opiewa na wartość bez VAT. W takim bowiem przypadku to na nabywcy ciąży obowiązek rozliczenia tego podatku.
Takich sytuacji jest coraz więcej, bo od 1 października obowiązuje nowa lista towarów, w obrocie którymi stosuje się ten mechanizm. Dotyczy on już nie tylko złomu (jak było wcześniej), ale także innych produktów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), np. prętów stalowych czy miedzi i jej stopów.
– W tym miesiącu dostaliśmy już trzy faktury na towary objęte odwrotnym obciążeniem. Jak zaksięgować taki zakup w księdze przychodów i rozchodów? Czy można to zrobić na koniec miesiąca, czy każdy zakup trzeba ujmować oddzielnie z konkretną datą? – pyta czytelnik.
Ewelina Nowakowska, doradca podatkowy, partner w HLB M2 Audyt, wyjaśnia, że podstawą do zapisu w księdze jest zawsze dany dowód księgowy, a więc w tym przypadku faktura VAT. Nie ma więc możliwości łącznego ujęcia kilku takich dokumentów.
Takie zasady wynikają z par. 17 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia księgi (Dz.U. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.). Wymaga ono, aby zapisów w księdze w przypadku zakupu materiałów podstawowych oraz towarów handlowych dokonywać niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży.
– Odrębną kwestią jest z kolei prowadzenie odpowiedniej ewidencji dla celów VAT – zaznacza Ewelina Nowakowska.
Ponieważ podatek w tym przypadku rozlicza nabywca, jego wartość dla wszystkich nabyć w systemie odwrotnego obciążenia powinna zostać ujęta zarówno w rejestrze VAT sprzedaży, jak i VAT zakupów (w momencie ujęcia faktury). Wartość ta musi bowiem zostać uwzględniona zarówno w kwocie podatku naliczonego, jak i należnego wykazywanego w deklaracji VAT przez nabywcę.
Przy odwrotnym obciążeniu konieczne jest ujęcie zapisu w rejestrze VAT sprzedaży i zakupu