Od 1 lipca 2007 r. nastąpią istotne zmiany w zasadach wydawania wiążących interpretacji podatkowych. Od tego dnia na wnioski podatników będzie odpowiadał minister finansów za pośrednictwem czterech wyznaczonych do tego izb skarbowych. Mimo tych zmian nadal część wniosków będzie rozpatrywana na dotychczasowych zasadach. Dotyczyć to będzie podań złożonych do 30 czerwca 2007 r. Dopiero prośby złożone od 1 lipca będą rozpatrywane według nowych regulacji. Dziś krok po kroku wyjaśnimy, jak uzyskać interpretację od 1 lipca 2007 r. Wskażemy także, jak będą rozstrzygane wnioski złożone przed tą datą.

Instytucja indywidualnych wiążących interpretacji prawa podatkowego funkcjonuje od 1 stycznia 2005 r. Interpretacjami są wszelkie wyjaśnienia treści obowiązującego prawa podatkowego, kierowane do organów podatkowych, dotyczące problemów prawa podatkowego. Interpretacje, w tym także ich zmiany, są ogłaszane w Dzienniku Urzędowym ministra finansów. Warto w tym miejscu podkreślić, że pisemne informacje o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego nie są aktem lub czynnością z zakresu administracji publicznej, które mogłyby dotyczyć uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Takie wyjaśnienie przedstawił WSA w Warszawie w postanowieniu wydanym 23 września 2005 r. (sygn. akt III SA/Wa 1423/05; niepublikowane).
Przy interpretacjach prawa podatkowego ważne jest to, że zastosowanie się przez podatnika, płatnika lub inkasenta, a także następcę prawnego lub osobę trzecią odpowiedzialną za zaległości podatkowe do interpretacji nie może im szkodzić. Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, obowiązującymi do 30 czerwca 2007 r., w zakresie wynikającym z zastosowania się do interpretacji podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi albo następcy prawnemu lub osobie trzeciej odpowiedzialnej za zaległości podatkowe podatnika nie określa się albo nie ustala zobowiązania podatkowego za okres do dnia jej uchylenia albo zmiany, a także:
  •  nie ustala dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług;
  •  nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się;
  •  nie stosuje się innych sankcji wynikających z przepisów prawa podatkowego i przepisów karnych skarbowych.
Odpowiedź na starych zasadach
W stanie prawnym obowiązującym do końca czerwca 2007 r. i mającym zastosowanie do wniosków złożonych do tego dnia, stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.
Wniosek o wydanie interpretacji podatkowej do 30 czerwca składa się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celnego lub wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty albo marszałka województwa. Składając wniosek, podatnik, płatnik lub inkasent jest zobowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie.
Zacytowane zasady wskazują na dwa istotne elementy instytucji interpretacji. Po pierwsze, należy przestrzegać właściwości organów, do których składa się wniosek o jej wydanie. Po drugie, należy właściwie takie podanie sformułować.
Na pierwszy aspekt zwróciła uwagę Izba Skarbowa w Warszawie, która w piśmie z 3 lutego 2006 r. (nr 1401/FA/4117-14/56/05/AG) wyjaśniła, że od 1 września 2005 r. minister właściwy do spraw finansów publicznych wydaje pisemne interpretacje w indywidualnych sprawach, w których nie toczy się i nie toczyło postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym, w zakresie postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz innych ratyfikowanych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej. Stosownie do art. 15 par. 1 Ordynacji podatkowej, organy podatkowe przestrzegają z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej. Artykuł 16 Ordynacji podatkowej stanowi, że właściwość rzeczową organów podatkowych ustala się według przepisów określających zakres ich działania. Przez pojęcie właściwości należy rozumieć zdolność organu podatkowego do prowadzenia określonego rodzaju spraw dotyczących zobowiązań podatkowych lub innych spraw normowanych przepisami prawa podatkowego, przy czym właściwość rzeczowa jest to zdolność prawna organu podatkowego do prowadzenia spraw określonej kategorii.
Artykuł 14e par. 1 Ordynacji podatkowej wyraźnie określa, że począwszy od 1 września 2005 r. organem właściwym do wydania pisemnej interpretacji w zakresie postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania jest minister finansów. Zatem naczelnik urzędu skarbowego po dniu wejścia w życie tego przepisu nie miał uprawnień do dokonania pisemnej interpretacji w zakresie podatkowych umów międzynarodowych.
NADZÓR NAD INTERPRETACJAMI
Minister właściwy do spraw finansów publicznych sprawuje ogólny nadzór w sprawach podatkowych. Dąży również do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
SŁOWNIK
Interpretacja prawa - zgodnie ze słownikiem języka polskiego, to ustalanie i tłumaczenie znaczenia norm zawartych w przepisach, wykładnia prawa.
Interpretacja prawa podatkowego - to wszelkie wyjaśnienia treści obowiązującego prawa podatkowego, wydawane na wniosek zainteresowanych osób (interpretacja indywidualna) lub przez właściwy organ (interpretacja ogólna).
Przepisy prawa podatkowego - to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Polskę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Polskę innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.
Druga kwestia to właściwe napisanie wniosku o interpretację. Musi on zawierać przede wszystkim wyczerpujący stan faktyczny oraz własne stanowisko w sprawie. Chodzi tu oczywiście o stanowisko osoby występującej z wnioskiem. Na tę część wniosku o wydanie interpretacji zwrócił uwagę dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie w wydanej 24 listopada 2006 r. (nr IS.I/1-4151/34/06) decyzji w sprawie interpretacji prawa podatkowego. Wskazał w niej, że składając wniosek, podatnik (płatnik) jest zobowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie. W razie gdy wnioskujący nie przedstawi wyczerpująco stanu faktycznego, wniosek powinien zostać uzupełniony. Jeżeli bowiem podanie nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa, organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie 7 dni, z pouczeniem, że niewypełnienie tego warunku spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia.
Zatem od zawarcia we wniosku o interpretację wszystkich wymaganych prawem elementów zależy uzyskanie odpowiedzi w indywidualnej sprawie. Jeśli w podaniu ich zabraknie, urząd poprosi o uzupełnienie wniosku. Jeśli po takim wezwaniu nadal wniosek nie będzie zawierał stosownych danych, sprawa zostanie pozostawiona bez rozpatrzenia. W konsekwencji wnioskujący nie otrzyma interpretacji podatkowej.
Można złożyć zażalenie
Interpretacja podatkowa zawiera ocenę prawną stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa. Udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje pytającemu zażalenie. Zażalenie na postanowienie urzędu skarbowego składa się do izby skarbowej.
Dla wyjaśnienia tej procedury przydatne w tym miejscu będzie orzecznictwo sądowe. WSA w Warszawie w postanowieniu z 9 grudnia 2005 r. (sygn. akt III SA/Wa 2714/05; niepublikowany) wyjaśnił, że decyzja, która zapadła w rezultacie wniesienia zażalenia na postanowienie o udzieleniu interpretacji ma charakter rozstrzygnięcia pierwszoinstancyjnego. Zażalenie to jest wprawdzie rodzajem środka zaskarżenia, jednak równocześnie zawiera ono wniosek o rozpoznanie sprawy interpretacji w trybie jurysdykcyjnym. Organ orzeka pierwszy raz w nowej sprawie administracyjnej, jaką jest właśnie uchylenie lub zmiana postanowienia. I czyni to w formie decyzji. Z całą pewnością nie jest to ta sama sprawa, która była przedmiotem postępowania zakończonego wydaniem interpretacji. Jest to postępowanie jurysdykcyjne, które toczy się w trybie przepisów o postępowaniu podatkowym.
W innym postanowieniu, tym razem z 15 listopada 2005 r. (sygn. akt III SA/Wa 2416/05; niepublikowany) warszawski WSA wskazał, że decyzja organu odwoławczego, która zapada w rezultacie wniesienia zażalenia na postanowienie o udzieleniu interpretacji ma charakter rozstrzygnięcia pierwszoinstancyjnego. Od decyzji dyrektora izby skarbowej przysługuje odwołanie na podstawie art. 221 Ordynacji podatkowej.
Obowiązują terminy
Interpretacja podatkowa (w stanie prawnym obowiązującym do końca czerwca 2007 r.) nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta. Jeżeli jednak podatnik, płatnik lub inkasent zastosowali się do tej interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu.
Interpretacja jest natomiast wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji.
W przypadku niewydania przez organ postanowienia w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania wniosku uznaje się, że organ podatkowy ten jest związany stanowiskiem podatnika, płatnika lub inkasenta zawartym we wniosku.
W przypadkach uzasadnionych złożonością sprawy termin trzymiesięczny może zostać przedłużony do czterech miesięcy. Jednak o przedłużeniu terminu organ jest zobowiązany zawiadomić wnoszącego wniosek.
3 miesiące mają dziś organy podatkowe i będzie miał po 1 lipca minister finansów na wydanie indywidualnej, wiążącej interpretacji podatkowej
PUBLIKACJA INTERPRETACJI
Ostateczne postanowienia oraz decyzje dotyczące interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach zamieszczane są na stronie internetowej właściwej odpowiednio izby skarbowej lub izby celnej, bez podania danych identyfikujących podatnika, płatnika lub inkasenta. Wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa interpretacje co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach przesyłają niezwłocznie do właściwego dyrektora izby skarbowej, celem ich zamieszczenia na stronie internetowej izby skarbowej.
OCHRONA PODATNIKÓW
Jedna z najważniejszych zasad dotyczących interpretacji podatkowych stanowi, że zastosowanie się podatnika, płatnika lub inkasenta do interpretacji nie może mu szkodzić.
JAK WŁAŚCIWIE PRZEDSTAWIĆ STAN FAKTYCZNY
Artykuł 14a par. 2 ustawy - Ordynacja podatkowa zobowiązuje podatnika, płatnika lub inkasenta do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie - we wniosku o interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Słownik języka polskiego (definiuje pojęcie faktyczny jako: zgodny z faktami, oparty na faktach, będący faktem, rzeczywisty, realny, istotny. Nie oznacza to jednak niemożności rozstrzygnięcia kwestii, które mogą zaistnieć w przyszłości. A zatem jeżeli we wniosku zostanie opisany dokładnie stan faktyczny (poszczególne elementy stanu faktycznego są spójne), bez zastosowania trybu warunkowego, wówczas organ podatkowy, który nie jest uprawniony ani zobowiązany do badania, czy przedstawione we wniosku zdarzenia już zaistniały lub mogą zaistnieć, powinien udzielić stosownej interpretacji. Interpretacja ta będzie wiążąca, jeżeli przedstawiony w niej stan faktyczny się ziści i nie ulegnie zmianie stan prawny.
Rozstrzygnięcia wiążących interpretacji odnoszą się nie tylko do konkretnego opisanego zdarzenia, ale również do innych zdarzeń, których istotne elementy pozostają tożsame z głównym zdarzeniem przedstawionym we wniosku. Wobec tego użyte w wytycznych do udzielania interpretacji stwierdzenie: należy uznać, że nie podlegają rozpatrzeniu wnioski, które dotyczą działań hipotetycznych, powinno się odnosić wyłącznie do sposobu sformułowania wniosku. W tej kwestii pozostaje bez zmian praktyka, jaka była stosowana w obowiązujących poprzednio uregulowaniach w tym zakresie, mianowicie udzielanie informacji o zakresie stosowania przepisów prawa odbywało się również bez badania przez organ podatkowy, czy zdarzenia, których ta informacja dotyczy, istotnie miały miejsce.
Pismo Ministerstwa Finansów z 26 stycznia 2005 r. (nr SP1/76/8010-4/170/05/AA)
Na temat liczenia terminów przy wydawaniu interpretacji podatkowych wypowiedział się WSA w Warszawie w wyroku z 20 marca 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 3705/06; niepublikowany), w którym podkreślił, że w przypadku, gdy w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania wniosku podatnika o wydanie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego naczelnik nie wyda tego postanowienia, przyjmuje się, że stanowisko przedstawione przez podatnika we wniosku jest prawidłowe. Według sądu, datą wydania postanowienia w sprawie interpretacji nie jest data wpisana na postanowieniu, ale data doręczenia tego postanowienia podatnikowi. Przedstawiając wyjaśnienia sądu, warto posłużyć się hipotetycznym przykładem. Jeśli np. wniosek o interpretację został złożony 1 lutego 2007 r., to fiskus (jeśli nie przedłużył terminu ze względu na złożoność sprawy) na odpowiedź ma czas do 1 maja 2007 r. Jednak 1 maja 2007 r. wydana interpretacja powinna być już doręczona podatnikowi, a nie tylko napisana.
Na przestrzeganie terminów w zakresie wydawania interpretacji podatkowych zwracał również uwagę resort finansów w piśmie skierowanym do organów podatkowych z 12 stycznia 2005 r. (nr SP1/12/8012-8/31/05/ES).
MF przypomniało w nim o konieczności bezwzględnego przestrzegania terminu na wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, wynikającego z Ordynacji podatkowej (trzy miesiące). Zwróciło przy tym uwagę, że występujące, w szczególnie skomplikowanych sprawach, przypadki konsultacji i zasięgania opinii co do sposobu rozwiązania problemów, będących przedmiotem wniosków o interpretację, nie mogą być przyczyną uchybienia (przedłużania) tego terminu, a w konsekwencji dopuszczenia do tzw. milczącej interpretacji.
Zmiana interpretacji
Organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie w sprawie interpretacji:
  •  jeżeli uzna, że zażalenie wniesione przez podatnika, płatnika lub inkasenta zasługuje na uwzględnienie lub
  •  z urzędu, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym także jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.
Zmiana albo uchylenie postanowienia wywiera skutek począwszy od rozliczenia podatku za miesiąc następujący po miesiącu, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi, a gdy zmiana lub uchylenie postanowienia dotyczy podatków rozliczanych za rok podatkowy - począwszy od rozliczenia podatku za rok następujący po roku, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi.
Wykonanie decyzji zmieniającej lub uchylającej interpretację podlega wstrzymaniu do dnia upływu terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, a jeżeli na decyzję zostanie złożona skarga do sądu administracyjnego - do czasu zakończenia postępowania przed sądem administracyjnym. Wstrzymanie wykonania decyzji nie pozbawia podatnika, płatnika lub inkasenta prawa do wykonywania takiej decyzji.
Warto w tym miejscu dodać, że postanowienie organu podatkowego pierwszej instancji i decyzja organu odwoławczego zawierające interpretację przepisów prawa podatkowego mogą być uznane za naruszające prawo tylko wtedy, gdy są niezgodne z przepisami normującymi wydawanie interpretacji, a nie z przepisami, które są przedmiotem interpretacji. Interpretacja nie może naruszać prawa, które interpretuje - wytłumaczył WSA w Bydgoszczy w wyroku z 28 czerwca 2005 r. (sygn. akt I SA/Bd 276/05; publikowany w OSP z 2006 r. nr 6, poz. 67).
Natomiast WSA w Białymstoku w wyroku z 2 marca 2006 r. (sygn. akt I SA/Bk 23/06; niepublikowany) zwrócił uwagę, że rozstrzygnięcie wydane w przedmiocie pisemnych interpretacji prawa podatkowego może być przez sąd administracyjny uznane za naruszające prawo tylko wtedy, gdy narusza przepisy normujące wydawanie tego typu aktów administracyjnych. To z kolei wyznacza granicę sądowej kontroli tego typu decyzji. Kontrola sądu administracyjnego powinna w tym przypadku obejmować badanie zaskarżonej decyzji i całego postępowania pod względem formalnym, bez wnikania w ocenę merytoryczną interpretowanego prawa.
Sama interpretacja przepisów prawa, nawet jeżeli jest błędna, to bez ich zastosowania w konkretnej sprawie nie stanowi naruszenia tych przepisów. Interpretacja jest jedynie poglądem na temat rozumienia treści przepisów prawa.
Skoro o błędnych interpretacjach mowa, warto zacytować jeszcze jeden wyrok sądu administracyjnego. WSA w Białymstoku w wyroku z 16 września 2005 r. (sygn. akt I SA/Bk 198/05; niepublikowany) podkreślił, że sama interpretacja przepisów prawa, nawet jeżeli jest błędna, to bez ich zastosowania w konkretnej sprawie nie stanowi naruszenia tych przepisów. Interpretacja jest jedynie poglądem na temat rozumienia treści przepisów prawa. W przypadku pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego ustawodawca akcentuje to stwierdzając, że nie są one wiążące dla podatników, płatników, inkasentów czy też następców prawnych oraz osób trzecich. Oznacza to, że podatnik nie musi stosować się do wydanej w jego sprawie interpretacji. Jeśli się nawet do niej zastosował, to nie pozbawia go to prawa do właściwego zadeklarowania zobowiązania podatkowego poprzez wystawienie odpowiednich korekt faktur czy deklaracji podatkowych. Mieści się to bowiem w zapisanej w art. 14c Ordynacji podatkowej zasadzie, że zastosowanie się podatnika do interpretacji nie może mu szkodzić.
W stanie prawnym obowiązującym do 30 czerwca 2007 r. nie tylko urzędy skarbowe zajmują się wydawaniem wiążących interpretacji podatkowych. Zajmuje się tym też minister finansów, choć w ograniczonym zakresie. Minister właściwy do spraw finansów publicznych wydaje pisemne interpretacje w indywidualnych sprawach, w których nie toczy się i nie toczyło postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym, wyłącznie w zakresie postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz innych ratyfikowanych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej. Minister finansów na udzielenie odpowiedzi podatnikowi ma sześć miesięcy od dnia otrzymania wniosku.
3 KROKI
Jak otrzymać interpretację umowy międzynarodowej (wniosek do 30 czerwca 2007 r.)
1. Złożenie wniosku do ministra finansów.
Wniosek o interpretację umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych przez Polskę umów należy przesłać na adres Ministerstwa Finansów - ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa. Warto na kopercie dopisać: interpretacja podatkowa.
2. Wniosek ze stałymi elementami.
We wniosku trzeba w sposób wyczerpujący przedstawić stan faktyczny oraz podać własne stanowisko w sprawie.
3. Otrzymanie odpowiedzi.
Najpóźniej do sześciu miesięcy od dnia otrzymania wniosku minister musi odpowiedzieć na pytanie podatnika. Jeśli tego nie zrobi, będzie związany stanowiskiem podatnika, płatnika lub inkasenta zawartym we wniosku.
Nowe interpretacje
Od 1 lipca 2007 r. zasady udzielania interpretacji podatkowych znacznie się zmienią. W Ordynacji podatkowej wprowadzony zostanie nowy rozdział - 1a poświęcony tylko interpretacjom przepisów prawa podatkowego.
Zgodnie z nimi, minister właściwy do spraw finansów publicznych dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego interpretacji przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (interpretacje ogólne).
Ponadto minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, będzie wydawał, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Wniosek o interpretację indywidualną będzie mógł dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. Podobnie jak dotychczas składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej zobowiązany będzie od 1 lipca do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Nowym elementem, który we wniosku będzie musiał się znaleźć, będzie oświadczenie. Wnioskujący o wydanie interpretacji indywidualnej musi złożyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej. W razie złożenia fałszywego oświadczenia wydana interpretacja indywidualna nie wywoła skutków prawnych.
Wspomniane oświadczenie jest o tyle istotne, że nie będzie wydana interpretacja indywidualna w zakresie tych elementów stanu faktycznego, które w dniu złożenia wniosku o interpretację będą przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej, albo gdy w tym zakresie sprawa będzie rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.
WŁAŚCIWOŚĆ ORGANÓW
Jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę poza terytorium Polski, właściwy miejscowo do wydawania interpretacji indywidualnej będzie od 1 lipca 2007 r. dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie.
Interpretacja indywidualna będzie zawierać ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Będzie można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy będzie prawidłowe w pełnym zakresie. W razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna wskaże prawidłowe stanowisko wraz z uzasadnieniem prawnym. Interpretacja indywidualna zawiera także pouczenie o prawie wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
Minister skorzystał z upoważnienia
Minister właściwy do spraw finansów publicznych w celu zapewnienia jednolitości wydawanych wiążących interpretacji i usprawnienia obsługi wnioskodawców może, w drodze rozporządzenia, upoważnić podległe organy do wydawania interpretacji indywidualnych w jego imieniu i w ustalonym zakresie określając jednocześnie właściwość rzeczową i miejscową upoważnionych organów.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określił także w drodze rozporządzenia wzór wniosku o wydanie interpretacji podatkowej. Minister finansów skorzystał już z przysługującego mu upoważnienia, a także opracował wzór wniosku o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej (patrz przykład wypełnionego formularza ORD-IN).
Zgodnie z opracowanym przez MF rozporządzeniem w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji indywidualnych upoważnia się dyrektorów Izb Skarbowych w: Bydgoszczy, Katowicach, Poznaniu i Warszawie do wydawania, w imieniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych, interpretacji indywidualnych.
Właściwość miejscowa organów upoważnionych do wydawania interpretacji indywidualnych została ustalona:
  •  dla osób fizycznych - według miejsca zamieszkania;
  •  dla osób prawnych - według adresu siedziby wynikającej z właściwego rejestru lub ze statutu albo umowy, jeżeli adres siedziby nie został ujawniony we właściwym rejestrze;
  •  dla jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej - według adresu siedziby wynikającej z właściwego rejestru lub innych dokumentów ewidencyjnych;
  •  dla podatkowych grup kapitałowych - według adresu siedziby spółki reprezentującej taką grupę, wskazanej w umowie o jej utworzeniu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy od 1 lipca 2007 r. będzie właściwy do wydawania interpretacji indywidualnej, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: kujawsko-pomorskim, podlaskim, pomorskim, warmińsko-mazurskim lub zachodniopomorskim.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach będzie właściwy do wydawania interpretacji indywidualnej, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: małopolskim, opolskim, podkarpackim, śląskim lub świętokrzyskim.
OBOWIĄZEK PUBLIKACJI
Interpretacje ogólne będą publikowane, bez zbędnej zwłoki, w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów oraz zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej. Interpretacje indywidualne wraz z informacją o dacie doręczenia będą niezwłocznie przekazywane organom podatkowym właściwym ze względu na zakres spraw będących przedmiotem interpretacji oraz właściwemu organowi kontroli skarbowej. Interpretacje indywidualne wraz z wnioskiem o wydanie interpretacji, po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę oraz inne podmioty wskazane w treści interpretacji, będą niezwłocznie zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu będzie właściwy do wydawania interpretacji indywidualnej, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: dolnośląskim, lubuskim lub wielkopolskim.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie będzie właściwy do wydawania interpretacji indywidualnej, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: lubelskim, łódzkim lub mazowieckim.
Jeżeli nie będzie można ustalić właściwości miejscowej organu upoważnionego do wydania interpretacji indywidualnej właściwy miejscowo do wydawania interpretacji będzie dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie.
Organ właściwy miejscowo w chwili złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej pozostaje właściwy do jej wydania, choćby zmieniły się podstawy właściwości.
Stanowisko w trzy miesiące
Interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego na nowych zasadach będzie się wydawać bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania wniosku. Do tego terminu nie będzie się wliczać terminów i okresów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych będzie mógł, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
Zawiadomienie o zmienionej interpretacji indywidualnej doręczać się będzie podmiotowi, któremu w danej sprawie interpretacja została wydana.
Rewolucyjną zmianą, która nastąpi od lipca w wydawaniu interpretacji podatkowych, jest wysokość opłaty pobieranej od wniosku. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej będzie podlegać opłacie w wysokości 75 zł, którą trzeba będzie wpłacić w terminie siedmiu dni od dnia złożenia wniosku. W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobierać się będzie opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. W konsekwencji, jeśli we wniosku o interpretację przedstawimy trzy stany faktyczne lub zdarzenia przyszłe, opłata wyniesie 225 zł, a nie 75 zł. To duży wzrost kosztów, biorąc pod uwagę fakt, że do końca 2006 roku opłata od wniosku za wydanie wiążącej interpretacji podatkowej wynosiła 5 zł plus 50 groszy za każdy załączony do wniosku załącznik, a od 1 stycznia do 30 czerwca 2007 r. opłaty takiej w ogóle się nie wnosiło, bo od początku tego roku zniesiono opłatę skarbową od podań i załączników.
Opłata od wniosku o wydanie interpretacji podatkowej stanowić będzie dochód budżetu państwa.
Jeśli wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej nie będzie spełniał wszystkich wymogów, zostanie pozostawiony bez rozpatrzenia.
Również w razie nieuiszczenia opłaty w terminie wniosek będzie pozostawiony bez rozpatrzenia bez uprzedniego wezwania podatnika do uiszczenia opłaty.
Odpowiedzi organów samorządowych
Podobnie jak było do tej pory od 1 lipca stosownie do swojej właściwości interpretacje będą także wydawać organy samorządowe. Od wójta (burmistrza, prezydenta miasta) można więc będzie oczekiwać odpowiedzi na piśmie na złożony wniosek w zakresie interpretacji prawa podatkowego.
Mimo że wzór wniosku o wydanie interpretacji opracowany przez ministerstwo nie odnosi się do organów samorządowych nie będzie to przeszkodą do składania do nich wniosku o wydanie interpretacji. Wniosek taki będzie mógł być złożony w takiej formie, jak to ma miejsce obecnie. Zatem co do formy zapytania w sprawach rozpatrywanych przez prezydentów, burmistrzów czy wójtów, to - w związku z brakiem formularza - dopuszczalna będzie każda forma pisemna zawierająca wyczerpujące przedstawienie stanu faktycznego i jego ocenę prawną.
W przypadku interpretacji indywidualnych wydawanych przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa opłata za wydanie interpretacji będzie stanowić dochód budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
MILCZĄCA INTERPRETACJA
W razie niewydania interpretacji indywidualnej w terminie ustawowym, w dniu następującym po dniu, w którym upłynie termin wydania interpretacji, będzie uznawać się, że została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie.
Zmiany w konsekwencjach
Nowe regulacje w zakresie interpretacji podatkowych zakładają pewne zmiany w zakresie ochrony podatnika, jaką do tej pory dawały indywidualne interpretacje podatkowe.
Od 1 lipca zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie będzie mogło szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej.
4 KROKI
Jak uzyskać interpretację podatkową na nowych zasadach
1. Napisz wniosek.
Starania o uzyskanie interpretacji trzeba zacząć od właściwego napisania wniosku. Trzeba w nim w sposób wyczerpujący przedstawić zaistniały stan faktyczny albo zdarzenia przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie, ocenę prawną tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Ponadto będzie trzeba złożyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania kontrolnego oraz nie zostały wcześniej rozstrzygnięte.
2. Zapłać opłatę.
Od złożonego wniosku w ciągu siedmiu dni trzeba zapłacić 75-złotową opłatę.
3. Złóż wniosek.
Napisany wniosek trzeba będzie przesłać na adres właściwej miejscowo izby skarbowej.
4. Czekaj na interpretację.
Na wydanie interpretacji będzie trzeba poczekać trzy miesiące. Do tego okresu nie wlicza się okresów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu. Gdy w ustawowym terminie interpretacja nie zostanie wydana, uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie. Jest to tzw. milcząca interpretacja podatkowa.
Również zastosowanie się do interpretacji ogólnej przed jej zmianą nie będzie mogło szkodzić temu, kto się do niej zastosował, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej.
W zakresie związanym z zastosowaniem się do interpretacji, która ulegnie zmianie, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej nie będzie wszczynać się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarzane będą oraz nie będzie naliczać się odsetek za zwłokę.
W przypadku gdy skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce przed opublikowaniem interpretacji ogólnej lub przed doręczeniem interpretacji indywidualnej, zastosowanie się do tej interpretacji nie będzie zwalniać z obowiązku zapłaty podatku.
Zastosowanie się do interpretacji, która następnie została zmieniona lub nie została uwzględniona w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, powodować będzie zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem interpretacji, jeżeli:
  •  zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się do interpretacji, która uległa zmianie, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej oraz
  •  skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po opublikowaniu interpretacji ogólnej albo po doręczeniu interpretacji indywidualnej.
Zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku obejmie:
  •  w przypadku rocznego rozliczenia podatków - okres do końca roku podatkowego, w którym opublikowano zmienioną interpretację ogólną, doręczono zmienioną interpretację indywidualną albo doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną ze stwierdzeniem jego prawomocności;
  •  w przypadku kwartalnego rozliczenia podatków - okres do końca kwartału, w którym opublikowano zmienioną interpretację ogólną, doręczono zmienioną interpretację indywidualną albo doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną ze stwierdzeniem jego prawomocności, oraz kwartał następny;
  •  w przypadku miesięcznego rozliczenia podatków - okres do końca miesiąca, w którym opublikowano zmienioną interpretację ogólną, doręczono zmienioną interpretację indywidualną albo doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną ze stwierdzeniem jego prawomocności, oraz miesiąc następny.
WAŻNE ELEMENTY WNIOSKU O INTERPRETACJĘ
Jak uzyskać interpretację
Trzeba napisać wniosek opisując w nim stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe, a także przedstawić własne stanowisko w sprawie. We wniosku trzeba zawrzeć także oświadczenie, że w przedstawionej sprawie nie są prowadzone czynności kontrolne i że sprawa nie była jeszcze rozstrzygnięta.
Jaka opłata
75 zł od każdego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku.
Jaki termin
Na wydanie indywidualnej wiążącej interpretacji podatkowej organ będzie miał trzy miesiące od momentu złożenia wniosku przez podatnika.
WZÓR WNIOSKU O WYDANIE INTERPRETACJI
Ministerstwo Finansów opracowało rozporządzenie określające wzór wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Formularz ten usprawni korzystanie przez podatników (płatników, inkasentów oraz osoby trzecie) z instytucji interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz uprości proces załatwiania wniosków o wydanie interpretacji. Opracowane przez MF wzory to:
  •  ORD-IN - wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej,
  •  ORD-IN/A - załącznik do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.
Na wniosek podatnika, który zastosuje się do interpretacji, w decyzji określającej lub ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego organ podatkowy określi również wysokość podatku objętego zwolnieniem z zapłaty podatku albo - w przypadku uiszczenia podatku w zakresie objętym tym zwolnieniem - określi wysokość nadpłaty.
Organ podatkowy ponadto poinformuje podatnika w formie pisemnej o dacie doręczenia odpisu orzeczenia, podając jednocześnie informacje, z jakim dniem kończy się okres zwolnienia z obowiązku płacenia podatku wynikającego z uchylonej przez orzeczenie interpretacji.
Przepisy przejściowe
Wnioski o wydanie pisemnych interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach wniesione przed dniem wejścia w życie nowelizacji Ordynacji podatkowej - czyli przed 1 lipca 2007 r. - podlegają rozpatrzeniu na podstawie przepisów w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej.
W sprawach zmiany lub uchylenia pisemnych interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach wydanych przed dniem wejścia w życie nowych zasad dotyczących interpretacji podatkowych stosuje się przepisy obowiązujące przed 1 lipca, z tym że wygasają one z mocy prawa w razie zmiany przepisów, które były przedmiotem interpretacji.
Skutki prawne związane z wydaniem, na podstawie przepisów nowelizacji Ordynacji podatkowej, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie nowelizacji tej ustawy, pisemnych interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach ocenia się wedle przepisów ustawy zmienianej - Ordynacji podatkowej, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej - 1 lipca 2007 r.
ZOBACZ PRZYPISY DO WNIOSKU O WYDANIE INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ
1
Numer Identyfikacji Podatkowej
W tej części wniosku o wydanie interpretacji podatkowej należy podać numer identyfikacji podatkowej osoby, ubiegającej się o odpowiedź ministra. NIP jest numerem niepowtarzalnym i jedynym dla danego podmiotu, który ma go identyfikować dla celów podatkowych. Nadawany na cały okres bytu danego podmiotu lub na całe życie. NIP jest zestawem cyfr tak dobranych, że wyklucza powtórzenie się takiej samej kombinacji dla dwóch różnych podmiotów. Podatnicy podają NIP na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru zobowiązane są organy podatkowe lub celne. W sprawach dotyczących zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych podatnicy mają obowiązek podawać NIP na żądanie niektórych organów.
2
Właściwość organów
W części A wniosku o wydanie interpretacji należy zaznaczyć organ, do którego kierowany jest wniosek. Sprawa jest o tyle ułatwiona, że na wniosku od razu wpisano adresy właściwych terytorialnie izb skarbowych:
  •  dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, adres do korespondencji: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń;
  •  dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, adres do korespondencji: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała;
  •  dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, adres do korespondencji: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno;
  •  dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, adres do korespondencji: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.
3
Dane wnioskodawcy
W części B wnioskodawca podaje swoje dane identyfikacyjne. Kwadrat w poz. 8 pkt 4 zaznacza podatnik, który nie jest osobą prawną lub jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej lub osobą fizyczną.
W zależności od tego, kto składa wniosek, czy osoba fizyczna czy osoba prawna, w tej części formularza należy podać następujące dane: rodzaj wnioskodawcy, nazwę firmy, imię i nazwisko, datę urodzenia, REGON lub PESEL.
4
Status wnioskodawcy
W tej części formularza należy określić swój status: podatnik, płatnik, inkasent, osoba trzecia, inny. Kwadrat w poz. 11 pkt 4 zaznacza wnioskodawca, który składa wniosek w związku z możliwą jego odpowiedzialnością jako osoba trzecia w rozumieniu art. 110 - 117a Ordynacji podatkowej. Kwadrat w poz. 11 pkt 5 zaznacza wnioskodawca, który nie ma statusu z pkt 1-4, np.: wnioskodawca, który planuje podjęcie działalności na terytorium Polski.
5, 6
Adresy
W częściach piątej i szóstej należy podać adres siedzimy lub zamieszkania. Jeśli adres do korespondencji jest inny niż adres zamieszkania lub siedziby, należy wypełnić dodatkowe pole oznaczone jako B.4.
7
Właściwy urząd
W części C wnioskodawca wskazuje organy podatkowe właściwe dla wnioskodawcy ze względu na sprawę będącą przedmiotem interpretacji indywidualnej. Zgodnie z art. 14i par. 2 Ordynacji podatkowej interpretacje indywidualne wraz z informacją o dacie doręczenia są niezwłocznie przekazywane organom podatkowym właściwym ze względu na zakres spraw będących przedmiotem interpretacji oraz właściwemu organowi kontroli skarbowej.
8
Przedmiot wniosku
W części D wnioskodawca określa przedmiot wniosku, w tym: liczbę opisanych przez niego stanów faktycznych (zdarzeń przyszłych). Podanie we wniosku liczby stanów faktycznych (zdarzeń przyszłych) ma na celu ustalenie prawidłowej wysokości opłat. Zgodnie z art. 14f par. 2 Ordynacji podatkowej w przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.
9
Rodzaj sprawy
W kolejnej części formularza należy wskazać rodzaj sprawy zaznaczając przepisy do każdego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) bez przytaczania treści tych przepisów. Wypełnienie tej części sprowadza się do zakreślenia odpowiednich kwadratów: CIT, podatek akcyzowy, Ordynacja podatkowa, PIT, podatek od czynności cywilnoprawnych, VAT, podatek od spadków i darowizn, inne.
10
Przepisy do interpretacji
W części D.3. osoba ubiegająca się o interpretację podatkową musi wskazać oznaczenie przepisów prawa podatkowego wraz z nazwą aktu prawnego do każdego zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego bez przytaczania treści przepisów.
11
Opłaty od wniosków
W części E wnioskodawca podaje wysokość opłaty za rozpatrzenie wniosku, sposób uiszczenia tej opłaty oraz wskazuje, czy kserokopię dowodu uiszczenia opłaty dołącza do wniosku, czy kserokopia ta zostanie przesłana w terminie siedmiu dni od dnia złożenia wniosku do właściwego organu. Aby pomóc podatnikom w sprawnym wypełnieniu wniosku, w części E zamieszczono także numery rachunków bankowych, na które można uiszczać opłaty. Opłatę za rozpatrzenie wniosku uiszcza się gotówką w kasie organu właściwego do wydania interpretacji indywidualnej lub na jego rachunek.
12
Stan faktyczny
W części F wnioskodawca zobowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego (stanów faktycznych), zdarzenia przyszłego (zdarzeń przyszłych). W tej części wnioskodawca opisuje stan faktyczny (stany faktyczne), zdarzenie przyszłe (zdarzenia przyszłe) i formułuje pytanie (pytania) do organu podatkowego przyporządkowane do stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca, który nie zmieści opisu stanu faktycznego (stanów faktycznych), zdarzenia przyszłego (zdarzeń przyszłych), pytania (pytań) w części F formularza ORD-IN, dołącza do tego formularza załącznik ORD-IN/A zawierający część F taką jak w formularzu ORD-IN.
12, 13
Stan faktyczny oraz zapytanie
W części F wnioskodawca zobowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego (stanów faktycznych), zdarzenia przyszłego (zdarzeń przyszłych) i pytania (pytań). W tej części wnioskodawca opisuje stan faktyczny (stany faktyczne), zdarzenie przyszłe (zdarzenia przyszłe) i formułuje pytanie (pytania) do organu podatkowego przyporządkowane do stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca, który nie zmieści opisu stanu faktycznego, (stanów faktycznych), zdarzenia przyszłego (zdarzeń przyszłych), pytania (pytań) w części F formularza ORD-IN, dołącza do tego formularza załącznik ORD-IN/A zawierający część F taką jak w formularzu ORD-IN.
14
Stanowisko pytającego
W części G wnioskodawca przedstawia własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca, który nie zmieści własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) w części G formularza ORD-IN, dołącza do tego formularza załącznik ORD-IN/A zawierający część G taką jak w formularzu ORD-IN.
15
Liczba załączników
Część H wniosku zawiera informację o liczbie załączników ORD-IN/A dołączonych do formularza ORD-IN.
16
Oświadczenie
Część I wniosku zawiera oświadczenie, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej. W tej części osoba wypełniająca wniosek lub osoba upoważniona muszą się podpisać. W razie złożenia fałszywego oświadczenia wydana interpretacja indywidualna nie wywoła skutków prawnych.
17
Adnotacje urzędu
W części J wniosku jest miejsce na adnotacje właściwego organu podatkowego.
Z ORZECZNICTWA
Milcząca interpretacja
W przypadku, gdy w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania wniosku podatnika o wydanie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego naczelnik nie wyda tego postanowienia, przyjmuje się, że stanowisko przedstawione przez podatnika we wniosku jest prawidłowe.
Datą wydania postanowienia w sprawie interpretacji nie jest data wpisana na postanowieniu, ale data doręczenia tego postanowienia podatnikowi.
Wyrok WSA w Warszawie z 20 marca 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 3705/06; niepublikowany).
Doręczenie interpretacji
Zgodnie z art. 14a par. 1 Ordynacji podatkowej wskazane organy podatkowe, a więc stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa mają obowiązek - na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta - udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Załatwienie wniosku strony w świetle powołanych przepisów polega zatem na udzieleniu pisemnej interpretacji. Nie można zatem uznać poglądu, że do jej udzielenia może dojść przez samo tylko podpisanie postanowienia. Jest oczywiste, że aby można mówić o udzieleniu pisemnej interpretacji, to postanowienie wydane w tej sprawie musi zostać wnioskodawcy doręczone.
Za przyjęciem takiego poglądu przemawia także fakt, że instytucja pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego ma niewątpliwie gwarancyjny charakter. Co prawda, pisemna interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, lecz jeżeli podatnik, płatnik lub inkasent zastosowali się do tej interpretacji, to organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia. Zastosowanie się podatnika, płatnika lub inkasenta do interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie może mu szkodzić. W zakresie wynikającym z zastosowania się do interpretacji podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi nie określa się albo nie ustala zobowiązania podatkowego za okres do wywarcia skutku, a także nie ustala dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług; nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się; nie stosuje się innych sankcji wynikających z przepisów prawa podatkowego i przepisów karnych skarbowych.
Z przepisów także wynika, że aby określone w nich skutki mogły zaistnieć, to postanowienie w sprawie pisemnej interpretacji musi wejść do obrotu prawnego, a zatem musi zostać doręczone.
Nie można zgodzić się z tezą, aby w tak istotnej sprawie jak określenie momentu doręczenia żądanego przez stronę rozstrzygnięcia, ustawodawca dopuścił się powstania luki w prawie. Dla oceny, kiedy dochodzi do doręczenia postanowienia w sprawie pisemnej interpretacji, zastosowanie znajdą właściwe przepisy Ordynacji podatkowej, tj. art. 144-154c. W świetle tych przepisów bezsporne jest, że wydanie interpretacji podatkowej oznacza jej doręczenie osobie zainteresowanej.
Wyrok WSA w Warszawie z 23 stycznia 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 1456/06; niepublikowany).
Nadzór sądu nad interpretacjami
Sąd administracyjny, sprawując kontrolę działalności administracji publicznej, w sprawach skarg na decyzje administracyjne wydane na podstawie art. 14b par. 5 Ordynacji podatkowej jest obowiązany do kontroli takich decyzji również z punktu widzenia poprawności merytorycznej dokonanych w nich interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.
W omawianym zakresie skład orzekający rozpoznający skargę kasacyjną przedstawił szerzej dwie glosy do wyroku WSA w Bydgoszczy z 28 czerwca 2005 r. (sygn. akt I SA/Bd 276/05; niepublikowany), wskazując, że zasadniczo oddają one istotę sporu w tym przedmiocie.
Według pierwszej z nich, akty wydawane przez organy podatkowe w sprawach interpretacji przepisów prawa podatkowego - mimo nadania im przez ustawę formy postanowienia oraz decyzji - nie są typowymi aktami administracyjnymi, rozumianymi jako władcze, jednostronne działanie organu administracji, skierowane na rozstrzygnięcie indywidualnej sprawy administracyjnej. Przedmiotem interpretacji wydawanych przez organy podatkowe jest zakres i sposób zastosowania prawa podatkowego w sprawach indywidualnych podatników, płatników, inkasentów, następców prawnych oraz osób trzecich odpowiedzialnych za zaległości podatkowe. Polega to na wyjaśnieniu znaczenia przepisów prawnych oraz wyrażeniu stanowiska organu podatkowego co do tego, w jaki sposób należy zastosować przepisy prawa podatkowego w sprawie indywidualnej. Nie jest więc to władcze rozstrzygnięcie sprawy podatkowej i nie ma charakteru stosowania prawa, a organ podatkowy nie orzeka bezpośrednio o prawach lub obowiązkach zindywidualizowanego podmiotu w konkretnej sprawie, lecz jedynie przedstawia swój pogląd na temat rozumienia treści przepisów prawa podatkowego. Niczego w tej mierze nie zmienia nadanie interpretacji formy postanowienia.
Druga glosa akcentuje, że przyjęcie koncepcji zaprezentowanej w glosowanym wyroku sprawiłoby, że kontrola decyzji dotyczących wiążących interpretacji prawa podatkowego stwarzałaby w istocie złudzenie ochrony prawnej. Sąd administracyjny nie może ograniczać zakresu formułowanych ocen tylko do kwestii trybu i terminu wydania zaskarżonego aktu. Jest obowiązany wytknąć błąd wykładni, który przecież prowadzi do zajęcia stanowiska niezgodnego z prawem. Nie przybiera ono wprawdzie postaci stosowania prawa (decyzji podatkowej), ale określa sytuację prawną podatnika, a tym samym musi być odbierane jako zapowiedź wyciągnięcia konsekwencji prawnych w razie niezastosowania się do wykładni. Ponadto przyznanie organowi odwoławczemu kompetencji do zmiany postanowienia świadczy o tym, że jest on umocowany do dokonywania ocen merytorycznych wykraczających poza sferę kompetencji i procedury, a wadliwa interpretacja jest jedną z odmian naruszenia prawa.
W przekonaniu NSA zarysowane w tych glosach wątpliwości oraz rozbieżne orzecznictwo wojewódzkich sądów administracyjnych w pełni uzasadniają przedstawienie składowi siedmiu sędziów do rozpoznania następującego zagadnienia prawnego: czy sąd administracyjny, wykonując na podstawie art. 3 par. 2 pkt 1 postępowania przed sądami administracyjnymi, kontrolę działalności administracji publicznej, orzekając w sprawie skargi na decyzję administracyjną wydaną na podstawie art. 14b par. 5 Ordynacji podatkowej w przedmiocie udzielenia przez organ podatkowy interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta, jest obowiązany do kontroli poprawności wydania takiej interpretacji również w zakresie merytorycznej oceny dokonanej wykładni co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.
Przy rozpatrywaniu tego problemu należy rozważyć wszystkie wątki zagadnienia, nie tracąc też z pola widzenia konsekwencji poglądu dopuszczającego możliwość dokonywania przez sąd administracyjny merytorycznej kontroli poprawności decyzji interpretacyjnej. Tego rodzaju stan rzeczy oznacza w rezultacie, że jeśli sąd nie podzieli wykładni dokonanej przez organ podatkowy, to nie może, jak się wydaje, powstrzymać się od dokonywania własnej interpretacji, niejako zastępującej pogląd organu podatkowego.
Uchwała NSA z 8 stycznia 2007 r. (sygn. akt I FPS 1/06; publikowany w ONSA i WSA z 2007 r. nr 2, poz. 27).
Interpretacja umowy międzynarodowej
W polsko-chińskiej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidziano, że wątpliwości dotyczące interpretacji postanowień tej umowy rozstrzygane będą w drodze porozumienia stron (Polski oraz Chin). W związku z tym, tego rodzaju wątpliwości nie powinny być rozstrzygane jednostronnie, za pomocą tylko interpretacji ministra finansów jako jednego tylko państwa. Jeśli minister finansów wyda interpretację w tym zakresie, nie będzie ona wiążąca, bowiem ma charakter jednostronny i arbitralny.
Wyrok NSA z 8 grudnia 2006 r. (sygn. akt II FSK 1427/05; niepublikowany).
Skarga do sądu
Decyzja organu odwoławczego zapadła w rezultacie wniesienia zażalenia na postanowienie o udzieleniu interpretacji ma charakter rozstrzygnięcia pierwszoinstancyjnego. Od powyższej decyzji dyrektora izby skarbowej przysługuje odwołanie na podstawie art. 221 Ordynacji podatkowej. Brak wykorzystania przysługującego stronie środka zaskarżenia w myśl art. 52 w związku z art. 58 par. 1 pkt 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skutkuje odrzuceniem skargi.
Zgodnie z art. 14a par. 4 Ordynacji podatkowej udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia lub uchyla postanowienie, jeżeli uzna, że zażalenie wniesione przez podatnika, płatnika lub inkasenta zasługuje na uwzględnienie, lub z urzędu, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym także, jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.
Wykładnia art. 14b par. 5 Ordynacji podatkowej powinna być dokonana w powiązaniu z przepisami Rozdziału 19 Działu IV Ordynacji podatkowej, na podstawie których organ może zmienić lub uchylić zaskarżony akt administracyjny. Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w piśmiennictwie prawa podatkowego, decyzja zapadła w rezultacie wniesienia zażalenia na postanowienie o udzieleniu interpretacji ma charakter rozstrzygnięcia pierwszoinstancyjnego. Zażalenie jest wprawdzie rodzajem środka zaskarżenia, jednak równocześnie zawiera wniosek o rozpoznanie sprawy interpretacji w trybie jurysdykcyjnym. Pisma zawierającego takie żądanie nie można nazwać wprost wnioskiem, ponieważ jego rozpatrzenie jest powiązane z weryfikacją poglądu, już przedstawionego w procesowej formie postanowienia. W tej sytuacji organ odwoławczy orzeka w drodze decyzji w odrębnej sprawie administracyjnej, jaką jest uchylenie lub zmiana postanowienia w przedmiocie interpretacji przepisów.
Postanowienie WSA w Warszawie z 15 listopada 2005 r. (sygn. akt III SA/Wa 2416/05; niepublikowany).
Interpretacja naruszająca prawo
Rozstrzygnięcie wydane w przedmiocie pisemnych interpretacji prawa podatkowego może być przez sąd administracyjny uznane za naruszające prawo tylko wtedy, gdy narusza przepisy normujące wydawanie tego typu aktów administracyjnych. To z kolei wyznacza granicę sądowej kontroli tego typu decyzji. Kontrola sądu administracyjnego powinna w tym przypadku obejmować badanie zaskarżonej decyzji i całego postępowania pod względem formalnym, bez wnikania w ocenę merytoryczną interpretowanego prawa. Sama interpretacja przepisów prawa, nawet jeżeli jest błędna, to bez ich zastosowania w konkretnej sprawie nie stanowi naruszenia tych przepisów. Interpretacja jest jedynie poglądem na temat rozumienia treści przepisów prawa.
Wyrok WSA w Białymstoku z 2 marca 2006 r. (sygn. akt I SA/Bk 23/06; niepublikowany).
Zażalenie na interpretację
Wydane w wyniku wniesienia zażalenia rozstrzygnięcie organu odwoławczego w przedmiocie pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego - bez względu na to, czy organ ten uchyla, zmienia albo podtrzymuje stanowisko organu pierwszej instancji - podobnie, jak zaskarżone postanowienie nie jest aktem, w którym organ podatkowy stosuje interpretowany przepis. Również w tym przypadku organ odwoławczy jedynie wyraża swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej.
Wyrok WSA w Białymstoku z 17 maja 2006 r. (sygn. akt I SA/Bk 59/06 niepublikowany).
Interpretacja sprzed 2005 roku
Jeżeli organ pierwszej instancji wydał indywidualną interpretację przepisów podatkowych w 2004 roku, to dalsze postępowanie powinno się toczyć - do końca - zgodnie z przepisami o wydawaniu interpretacji, w brzmieniu obowiązującym w 2004 roku. W tych okolicznościach, zarówno interpretacja organu pierwszej instancji, jak i zmiana interpretacji przez organ drugiej instancji - powinny mieć formę pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, przy czym informacja wydana przez organ drugiej instancji nie może być zaskarżana do sądu administracyjnego.
Wyrok WSA w Warszawie z 23 września 2005 r. (sygn. akt III SA/Wa 1423/05; niepublikowany).
Pisemne informacje
Pisemne informacje o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego nie są aktem lub czynnością z zakresu administracji publicznej, które mogłyby dotyczyć uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Skoro nie były takimi aktami lub czynnościami, nie mogły stanowić przedmiotu skargi.
Instytucja pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego wydawanej przez właściwe organy podatkowe I instancji była uregulowana w art. 14a-14d ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2004 r. Z dniem 1 stycznia 2005 r. przepisy te uległy zmianie, przy czym w wyniku zmian ustawodawca w miejsce informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego wprowadził całkowicie nową instytucję, a mianowicie pisemną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach. Nie podlega dyskusji i nigdy nie było sporne w orzecznictwie, że informacje o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego nie były wydawane ani w formie decyzji, ani też postanowienia. Dopiero od 1 stycznia 2005 r. w odniesieniu do nowej instytucji (interpretacji) ustawodawca wprowadził w tym zakresie zmianę, zobowiązując organy podatkowe I instancji do wydawania interpretacji w formie postanowienia i dając dyrektorom izb skarbowych możliwość zmiany tych interpretacji wyłącznie w formie decyzji.
Postanowienie WSA w Warszawie z 23 wrzesnia 2005 r. (sygn. akt III SA/Wa 1423/05; niepublikowany).
Błędy w interpretacjach
Sama interpretacja przepisów prawa, nawet jeżeli jest błędna, to bez ich zastosowania w konkretnej sprawie nie stanowi naruszenia tych przepisów. Interpretacja jest jedynie poglądem na temat rozumienia treści przepisów prawa. W przypadku pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego ustawodawca akcentuje to stwierdzając, iż nie są one wiążące dla podatników, płatników, inkasentów czy też następców prawnych oraz osób trzecich - art. 14b par. 1 i art. 14d Ordynacji podatkowej. Oznacza to, że podatnik nie musi stosować się do wydanej w jego sprawie interpretacji. Jeśli się nawet do niej zastosował, to nie pozbawia go to prawa do właściwego zadeklarowania zobowiązania podatkowego poprzez wystawienie odpowiednich korekt faktur i deklaracji podatkowych. Mieści się to bowiem w zapisanej w art. 14c Ordynacji podatkowej zasadzie, że zastosowanie się podatnika do interpretacji nie może mu szkodzić.
Wyrok WSA w Białymstoku z 16 wrzesnia 2005 r. (sygn. akt I SA/Bk 198/05; niepublikowany).
Naruszenie prawa
Postanowienie organu podatkowego pierwszej instancji i decyzja organu odwoławczego zawierające interpretację przepisów prawa podatkowego mogą być uznane za naruszające prawo tylko wtedy, gdy są niezgodne z przepisami normującymi wydawanie interpretacji, a nie z przepisami, które są przedmiotem interpretacji. Interpretacja nie może naruszać prawa, które interpretuje.
Wyrok WSA w Bydgoszczy z 28 czerwca 2005 r. (sygn. akt I SA/Bd 276/05; publikowany w OSP z 2006 r. nr 6, poz. 67).
Rola interpretacji
Artykuł 14 Ordynacji podatkowej nie przyznawał interpretacji mocy wiążącej. Jej rolą było usunięcie rozbieżności w orzecznictwie organów podatkowych, a nie zastępowanie litery prawa. Inaczej mówiąc, interpretacja nie miała mocy prawotwórczej, bezwzględnie obowiązującej, i nie zdejmowała z organów podatkowych obowiązku badania stanu faktycznego sprawy oraz stosowania obowiązujących przepisów prawa.
Wyrok WSA w Warszawie z 22 lutego 2005 r. (sygn. akt III SA/Wa 1200/04; niepublikowany).
EWA MATYSZEWSKA
Wzór wniosku o interpretację według zasad obowiązujących do 30 czerwca 2007 r. / DGP
Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, strona 1 / DGP
Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, strona 2 / DGP
Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, strona 3 / DGP
Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, strona 4 / DGP