Wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe (a więc jeszcze przed postawieniem zarzutów konkretnej osobie) spowoduje zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego lub celnego, ale tylko wtedy, gdy podatnik zostanie o tym poinformowany.
Będzie to musiało nastąpić najpóźniej z upływem terminu przedawnienia. Taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, a także prawa celnego i kodeksu karnego skarbowego, którą zajmował się Sejm.
Dziś do przerwania biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie jest konieczne powiadamianie o tym podatnika na etapie prowadzenia postępowania w sprawie (nie toczy się ono jeszcze przeciwko określonej osobie, lecz dopiero zmierza do ustalenia podejrzanego). Niekiedy postępowanie karne skarbowe na tym się kończy.
– Podatnik nie ma wtedy wiedzy o momencie zawieszenia biegu terminu przedawnienia, gdyż dopiero w fazie postępowania „przeciw” niemu dowiaduje się o rozpoczęciu sprawy – wyjaśnia Andrzej Pośniak, partner w kancelarii CMS Cameron McKenna.
Nowelizacja dostosowuje prawo do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2012 r. (sygn. akt P 30/11). TK uznał art. 70 par. 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749) za niezgodny z zasadami ochrony zaufania obywatela do państwa i prawa.
Brak świadomości, że bieg terminu przedawnienia (co do zasady wynosi on 5 lat) został na pewien czas zawieszony, może skutkować przeświadczeniem podatnika, że do takiego przedawnienia już doszło. Wiele osób po upływie 5 lat pozbywa się dokumentacji i dowodów, że wywiązywali się z obowiązków podatkowych.
– Obecny stan prawny narusza bezpieczeństwo podatników, którzy w zaufaniu do regulacji podatkowych podejmują na bieżąco wiele decyzji gospodarczych – komentuje Andrzej Pośniak.
Jego zdaniem dzięki informowaniu o zawieszeniu biegu przedawnienia podatnik zyska niezbędną wiedzę potrzebną do zabezpieczenia swoich interesów przed oskarżeniem o naruszenie przepisów. Przede wszystkim zachowa niezbędną dokumentację.
– Projekt wprowadza zatem korzystne zmiany dla podatników, zgodne z zasadami, jakie powinny obowiązywać w nowoczesnym państwie prawa – podsumowuje Andrzej Pośniak.
Zobowiązanie podatkowe co do zasady przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku
Etap legislacyjny
Projekt po pierwszym czytaniu skierowany do komisji finansów publicznych z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach