Przepisy dotyczące opodatkowania akcyzą samochodów osobowych nie przewidują opodatkowania zaliczek otrzymanych na poczet zakupu tego rodzaju towaru. Akcyza powinna zostać wykazana w fakturze sprzedaży, a nie w fakturze zaliczkowej.

JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Czy wartość akcyzy w deklaracji AKC-3 w lipcu 2005 r. powin- na zawierać obie faktury (zaliczkową z maja, na której nie uwzględniono wartości akcyzy, oraz ostateczną, w której uwzględniono akcyzę naliczoną od obu faktur)? Czy też należy skorygować deklarację AKC-3 za maj, wykazując fakturę zaliczkową, od której akcyza została naliczona na fakturze końcowej (w lipcu)?
ODPOWIEDŹ IZBY
Wśród podatników akcyzy od samochodów osobowych wymienia się m.in. podmioty dokonujące każdej sprzedaży samochodu osobowego przed jego rejestracją na terytorium kraju. Obowiązek podatkowy w akcyzie od samochodów osobowych powstaje w przypadku sprzedaży - z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w terminie siedmiu dni, licząc od dnia wydania wyrobu. Sprzedający jest zobowiązany do wykazania na wystawionej fakturze kwoty akcyzy od dokonywanej odsprzedaży samochodu osobowego.
Zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.), jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Natomiast jeżeli przed dokonaniem dostawy otrzymano całość lub część ceny, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny.
Przepisy te jednak dotyczą powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług i jako takie nie mogą być adaptowane do potrzeb podatku akcyzowego, gdyż ustawa o podatku akcyzowym w tym zakresie się do nich nie odwołuje, sama precyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Ponadto żaden przepis ustawy o podatku akcyzowym nie wskazuje, że obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym powstaje również z chwilą otrzymania części należności, a w szczególności zaliczki przed wydaniem towaru.
Również w przypadku sprzedaży co do zasady obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury dokumentującej zawarcie transakcji. Ponieważ moment dokonania sprzedaży nie zawsze równoważny jest z momentem wystawienia faktury, ustawa o podatku akcyzowym wskazuje ostateczny moment powstania obowiązku podatkowego, który stanowi, że obowiązek podatkowy w akcyzie od samochodów powstaje - w przypadku sprzedaży - z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w terminie siedmiu dni, licząc od dnia wydania pojazdu. Faktura dokumentująca przyjęcie zaliczki na poczet kupna samochodu nie skutkuje z mocy prawa przeniesieniem na kupującego własności rzeczy ani nie pociąga za sobą wydania rzeczy, a zatem nie powstaje też obowiązek podatkowy w akcyzie u sprzedającego.
W związku z tym podatnik powinien wykazać kwotę akcyzy w fakturze dokumentującej sprzedaż, a nie w fakturze zaliczkowej. W przypadku jednak wystawienia faktur zaliczkowych, gdyby wystawione faktury miały obejmować całą cenę brutto samochodu osobowego przed jego wydaniem, należy ponownie wykazać kwotę akcyzy w ostatniej fakturze, gdyż będzie ona potwierdzała dokonanie sprzedaży wyrobu.
Postanowienie dyrektora Izby Celnej w Gdyni z 13 lipca 2007 r., nr 320000-PA-9110-I-3/07.
EWA MATYSZEWSKA