Licząc współczynnik proporcji w podatku od towarów i usług, przedsiębiorca powinien brać pod uwagę obrót opodatkowany w relacji do całego swojego obrotu za dany miesiąc, jeśli rozlicza VAT co miesiąc, lub za dany kwartał – jeśli zdecydował się na rozliczenia kwartalne. Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa, jaką zajął się sąd, dotyczyła interpretacji podatkowej wydanej przez Izbę Skarbową w Warszawie dla banku. Bank spytał, za jaki okres powinien brać pod uwagę obrót z tytułu transakcji wymiany walut, licząc współczynnik proporcji w podatku od towarów i usług.
Podstawą opodatkowania VAT jest obrót (należna kwota) z tytułu sprzedaży towarów i usług. Podatnicy mogą rozliczać podatek miesięcznie lub kwartalnie. Aby to zrobić, muszą więc ustalić obrót za dany okres. Ci, którzy mogą odliczyć VAT naliczony tylko częściowo, muszą rozliczać ten podatek na podstawie współczynnika proporcji. Tak jest w sytuacji, kiedy np. podatnik świadczy zarówno usługi podlegające VAT (odprowadza podatek należny), jak i nieopodatkowane, a jednocześnie nie jest w stanie określić, w jakiej części wykorzystuje zakupione przez siebie towary lub usługi (w związku z którymi zapłacił VAT naliczony) do działalności opodatkowanej (czyli dającej prawo do odliczenia podatku naliczonego), a w jakiej do pozostałej.
Sporny okazał się art. 90 ust. 3 ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem proporcję ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego, w całkowitym obrocie.

Przy częściowym odliczeniu VAT podatek ten rozlicza się na podstawie współczynnika proporcji

Bank uważał, że na podstawie tego przepisu jego obrót z tytułu operacji wymiany walut powinien być ustalany – na potrzeby liczenia proporcji – za cały rok, tj. za okres od pierwszego do ostatniego dnia danego roku podatkowego. Bank odwołał się również do przepisów Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.), które wskazują, że co do zasady rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy.
Izba skarbowa uznała, że dla potrzeb wyliczenia współczynnika proporcji należy brać pod uwagę obroty osiągnięte w poszczególnych okresach rozliczeniowych – czyli miesięcznych lub kwartalnych. NSA przyznał rację organowi podatkowemu. Według sądu obrót – jako podstawa opodatkowania – zarówno dla celów cyklicznego rozliczania VAT, jak i dla ustalenia proporcji powinien być tożsamy, czyli powinien dotyczyć okresu miesięcznego lub kwartalnego. Podkreślił, że gdyby zgodzić się z bankiem, podstawę opodatkowania z tytułu transakcji wymiany walut można by ustalać raz w roku, a to jest sprzeczne z zasadami rozliczania VAT, co następuje miesięcznie lub kwartalnie.
Wyrok jest prawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 12 marca 2013 r. (sygn. akt I FSK 187/12)