Od przekazania towarów do utylizacji podatnik nie ma obowiązku naliczenia i odprowadzenia do urzędu skarbowego podatku VAT należnego.

Niekiedy przedsiębiorca zmuszony jest pozbyć się towarów, których mimo wielokrotnym próbom zbycia i wysiłkom włożonym w znalezienie odbiorcy, np. poprzez stopniowe obniżanie ich ceny, nie jest w stanie sprzedać. Towary te zalegają na półkach w magazynie, z czasem tracą swą przydatność lub wartość handlową.

Przekazanie zakupionych towarów do utylizacji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Mimo, iż przepisy podatkowe nie mówią o utylizacji wprost, powyższe stanowisko potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 22.05.2012 r., o sygn. IPPP3/443-488/12-2/BH. Organ wskazuje, iż utylizacja nie stanowi podlegającej opodatkowaniu VAT-em odpłatnej dostawy towarów, gdyż nie ma tu miejsca przeniesienia prawa do rozporządzania jako właściciel. Tym bardziej, nie będzie ona podlegającym VAT świadczeniem usług. Nie można jej także zaliczyć do pozostałych czynności podlegających podatkowi od towarów i usług wymienionych w art. 5 pkt. 1 ustawy o VAT, tj. eksportu i importu towarów bądź wewnątrzwspólnotowego nabycia i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

Przekazanie zatem firmie zewnętrznej towarów o utraconej wartości handlowej do utylizacji nie spełnia definicji czynności, która podlega opodatkowaniu. Co więcej, przedsiębiorca nie przeznaczy ubytków do dalszej odprzedaży, a tym samym nie zostaną one wykorzystane w celu, w którym zostały nabyte. A zatem, nie powstanie tu obowiązek naliczenia podatku VAT od wartości przekazanych ubytków.

Ten sam organ z kolei w interpretacji indywidualnej z dnia 23.01.2013 r., o sygn. IPPP2/443-1152/12-2/RR podkreśla, iż towar przeznaczony do utylizacji zostaje zniszczony, przez co nie ma tu miejsca zmiana właściciela, a samo posiadanie zutylizowanych towarów nie przynosi żadnych korzyści (ani podatnikowi, ani firmie dokonującej przerobów). Zwraca też uwagę, iż przekazanie zalegających towarów do utylizacji nie będzie ponadto stanowiło nieodpłatnego przekazania, uznanego za odpłatną dostawę, o której mowa w art. 7 ust 2. ustawy o VAT.

Poprawne udokumentowanie

W przypadku utylizacji nieprzydatnych towarów wystawianie faktury jest zbędne. Ponieważ przekazanie ich nie będzie udokumentowane fakturą, warto, aby przedsiębiorca sporządził do utylizowanych przedmiotów protokół. Dobrze, aby zawarł w nim nazwę, ilość i wartość towarów, które zamierza przekazać do utylizacji. Firma, która dokona utylizacji powinna natomiast, przekazać przedsiębiorcy stosowny dokument, który zawiera masę zutylizowanego towaru.

Bez korekty VAT-u

Mimo, iż przedsiębiorca odliczył przy zakupie towarów podatek VAT naliczony, nie będzie on musiał dokonywać korekty tegoż podatku, kiedy towary przekaże do utylizacji. Fakt, iż nabył on te towary do dalszej odsprzedaży, a nie z zamiarem ich utylizacji, oznacza, iż nie ma miejsca zobowiązująca do dokonania korekty zmiana prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wartości tego towaru.

Katarzyna Miazek, Tax Care
Katarzyna Więsik, księgowa Tax Care