Najwięcej, bo aż 32 proc. firm, które decydują się na zewnętrzną księgowość, to te zatrudniające od 10 do 49 osób – wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie DGP. Dane Homo Homini wskazują też, że tak samo jest w 10 proc. średnich firm (tj. z 50–249 pracownikami).
A w całej Polsce właśnie z usług biur rachunkowych (których jest 30–40 tys.) – według szacunków ekspertów – może korzystać nawet ponad 1,5 mln podmiotów gospodarczych.
Czy w państwa firmie istnieje dział księgowości / Dziennik Gazeta Prawna

Biura rachunkowe

– Zlecanie na zewnątrz przez nowo powstające firmy zadań w zakresie księgowości i doradztwa podatkowego w przypadku dużych podmiotów nie jest w dzisiejszej rzeczywistości gospodarczej niczym nowym – podkreśla Sławomir Dziudzik, dyrektor Polskiej Izby Biur Rachunkowych.
Wyjaśnia, że mikro i mali przedsiębiorcy już na etapie planowania założenia firmy decydują się na zatrudnienie biura rachunkowego. Wiąże się to przede wszystkim z niższymi kosztami takiej usługi w porównaniu z tworzeniem w firmie służb zajmujących się księgowością. Takie rozwiązanie zapewnia też elastyczność w odpowiedzi na zmiany zachodzące w prawie podatkowym i gospodarczym. Szkolenia w zakresie tych zmian wymagają dużych nakładów finansowych.
– Wielokrotnie małe i średnie przedsiębiorstwa nie są w stanie podołać finansowo konieczności utrzymywania na odpowiednim poziomie kompetencji i fachowości służb finansowych – twierdzi ekspert.
Inaczej wygląda sytuacja w przypadku dużych firm (tj. zatrudniających powyżej 250 pracowników), których – jak pokazują badania – tylko 6 proc. decyduje się na zewnętrzną księgowość. Sławomir Dziudzik podkreśla, że ze względu na to, że działy księgowości w takich firmach muszą obsługiwać bardzo dużą liczbę spraw oraz rozwiązywać występujące razem z nimi problemy, zdecydowanie trudniej jest podjąć kierownictwu firmy decyzję o outsourcingu tych zadań, a tym samym likwidacji działów księgowości.
Delegowanie pracowników na szkolenia (lub organizowanie szkoleń „szytych na miarę”) również jest bardziej opłacalne w przypadku dużych przedsiębiorstw, chociażby ze względu na różnorodność problemów i złożoność sytuacji omawianych podczas szkoleń.



Odpowiedzialność firmy

Niezależnie od tego, czy z biurem rachunkowym współpracuje mała, czy duża firma, należy pamiętać, że przekazanie księgowości na zewnątrz nie oznacza uwolnienia się od odpowiedzialności za błędy w księgach i rozliczeniach podatkowych. Ewentualne opłaty, kary i zaległości zarówno urząd skarbowy, jak i ZUS egzekwują bezpośrednio od podatnika. Jeśli biuro się pomyli i powstanie zaległość podatkowa, to odpowiedzialność z tego tytułu ponosi więc podatnik.
Klient może jednak domagać się odszkodowania od ubezpieczyciela podmiotu usługowo prowadzącego księgi. Podatnik musi jednak udowodnić, że błąd powstał właśnie z winy biura rachunkowego.
Z tego względu przed skorzystaniem z takich usług należy zweryfikować, czy biuro ma obowiązkową polisę od odpowiedzialności cywilnej i uprawnienia (np. certyfikat księgowy wydany przez ministra finansów). Warto też sprawdzić opinie o nim, choćby na forach internetowych.
Obsługa prawna traktowana jako koszt
Joanna Fijałkowska, dyrektor strategiczna Wolters Kluwer
Na świadomość prawną wpływa wychowanie, edukacja dotycząca systemu prawnego i podstawowych norm, kontakt z prawem za pośrednictwem instytucji prawnych i stopień zaangażowania w życie społeczne. W tym czasie rozwija się zrozumienie zadań systemu prawnego, rozróżnianie instytucji prawnych, wiedza o prawach obywatelskich, znajomość podstawowych regulacji prawnych czy wreszcie akceptacja i poszanowanie istniejącego prawa. W życiu zawodowym przenosi się to na postępowanie zgodnie z prawem i świadomość potrzeby opieki prawnej w biznesie.
Liczby dowodzą, że ciągle jeszcze poziom świadomości prawnej przedsiębiorców nie jest zadowalający. Zaledwie 27,4 proc. badanych firm utrzymuje własny dział prawny, 72,6 proc. nie ma go w swojej strukturze. Wśród małych firm zatrudniających do 49 pracowników dział prawny ma tylko 5 proc. W segmencie większych firm liczba tych, które mają dział prawny, wzrasta, ale nawet wśród przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 250 pracowników dział prawny ma mniej niż połowa. Pocieszające jest to, że firmy korzystają z pomocy kancelarii zewnętrznych – wtedy gdy jest to konieczne.
Niepełne 35 proc. firm deklaruje, że korzysta z pomocy prawnej kilka razy w miesiącu.
Wygląda na to, że ciągle jeszcze firmy traktują prawników jako koszt i chcą tego kosztu uniknąć tak długo, jak się da.
Prawnicy w firmach zatrudniających do 49 pracowników najczęściej zajmują się sprawami windykacyjnymi oraz związanymi z podatkami. W firmach, które zatrudniają od 50 do 249 pracowników, do obowiązków prawników najczęściej należy sporządzanie umów handlowych (83,3 proc.). W firmach, które zatrudniają 250 i więcej osób, prawnicy na co dzień zajmują się sporządzaniem umów handlowych i kadrowych – po 85,7 proc. wskazań.
Małe firmy potrzebują więc prawników, by odzyskać pieniądze i rozliczyć się z fiskusem, czyli do spraw finansowych. Umowy zawierają standardowe, dokumenty tworzą według szablonów. Tak jest taniej.