Przedsiębiorcy, którym zależy na obniżeniu podatku za ostatni okres rozliczeniowy, i to zarówno w PIT jak i VAT, powinni zrobić potrzebne zakupy firmowe jeszcze przed końcem roku. Kupując np. biurko, fotel, komputer, czy regał o wartości do 3 500 zł, można obniżyć PIT za 2012 rok. Dla obniżenia VAT-u nie ma znaczenia wartość dokonywanych zakupów. Konieczne jest natomiast uzyskanie faktury jeszcze w tym miesiącu.

Końcówka grudnia daje już jasny obraz tego, z jakim wynikiem finansowym firma zakończy rok. W wielu firmach okres grudniowy oznacza kumulację sprzedaży związanej ze Świętami, a tym samym większe zobowiązania na rzecz fiskusa. Tax Care podpowiada co zrobić, żeby obniżyć te zobowiązania poprzez zakupy zrobione w ostatnich dniach grudnia. W ten sposób można zmniejszyć zarówno PIT, jak i VAT.

Na rozpoczęcie amortyzacji już za późno

Dokonując analizy co jest potrzebne w firmie trzeba pamiętać, że inwestycje w środki trwałe nie wpłyną już na wysokość podatku dochodowego za kończący się rok. Zakupu środków trwałych nie można rozliczyć jednorazowo w kosztach (co do zasady). W ich przypadku konieczna jest amortyzacja, czyli rozliczanie wydatku w kosztach podatkowych stopniowo, w określonym przepisami czasie (uzależniony on jest od tego, co jest przedmiotem amortyzacji). Jednocześnie przepisy określają, kiedy można rozpocząć taką amortyzację. Pierwszy odpis jest możliwy dopiero w następnym miesiącu (okresie rozliczeniowym) po wprowadzeniu do ewidencji środków trwałych. Oznacza to, że zakup środka trwałego w grudniu nie wpłynie już na zmniejszenie rocznego PIT-u (lub grudniowego).

Środki trwałe to zarówno budynki, jak i maszyny, urządzenia, środki transportu ale też meble czy sprzęt biurowy, na przykład komputer, kserokopiarka czy telefon. Decyduje przewidywany okres używania i przeznaczenie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Jeśli zakupione rzeczy firma zamierza używać dłużej niż rok, to będzie to środek trwały.

Przykład:
Firma A nabyła w grudniu samochód, który zamierza wykorzystywać przez okres dłuższy niż rok. W grudniu wprowadziła go do ewidencji środków trwałych. Pierwszy odpis amortyzacyjny zostanie dokonany w styczniu, zmniejszając w ten sposób wysokość zaliczki płaconej za styczeń (lub pierwszy kwartał).

Ale zdążysz obniżyć VAT

Nie ma natomiast przeszkód by VAT od zakupu środka trwałego dokonanego w grudniu zmniejszył zobowiązanie z tego tytułu za ostatni okres rozliczeniowy w tym roku. W przypadku VAT-u nie ma bowiem znaczenia czy zakup stanowi środek trwały, czy też nie. Istotny jest związek zakupu z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu (czyli np. dostawą towarów, świadczeniem usług) oraz brak wyłączenia prawa do odliczenia (ograniczenie występuje w przypadku nabycia samochodów osobowych, wyłączeniem objęte jest m. in. zakup paliwa do takich samochodów). Trzeba pamiętać, że obniżenia można dokonać za okres (miesiąc lub kwartał), w którym przedsiębiorca otrzymał fakturę albo dokument celny (w niektórych przypadkach ustawa przewiduje także inne momenty związane z np. z wpisem do rejestru podatkowego w imporcie towarów przy procedurze uproszczonej).
Na gruncie VAT-u trzeba jednak pamiętać, że tzw. mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową (obowiązek podatkowy powstaje z dniem otrzymania zapłaty od kontrahenta, nie później jednak niż 90. dnia od wydania towaru lub wykonania usługi) mogą odliczyć VAT dopiero za kwartał, w którym sami uregulowali płatność wynikającą z otrzymanej faktury lub dokumentu celnego. Oznacza to, że do rozliczenia VAT-u z zakupów grudniowych niezbędna jest nie tylko faktura dokumentująca tę czynność ale także uregulowanie należności.



Mali podatnicy i rozpoczynający działalność mogą jednorazowo

Większe możliwości rozliczenia w kosztach zakupu środka trwałego mają tzw. mali podatnicy oraz przedsiębiorcy, którzy w tym roku rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej, o ile w dwóch poprzednich latach jej nie prowadzili. Mają oni możliwość dokonania amortyzacji jednorazowej. Oznacza to, że cała wartość początkowa środka trwałego zostanie zaliczona jednorazowo do kosztów uzyskania przychodu i nie trzeba na to czekać do następnego miesiąca. Odpis w koszty mogą zrobić już w miesiącu, w którym środek trwały wprowadzili do ewidencji. Nie dotyczy to jednak wszystkich środków trwałych tylko zaliczonych do grup 3-8 Klasyfikacji. Znajdują się tam m. in. narzędzia, wyposażenie np. drukarka, kserokopiarka, czy samochody ciężarowe (samochody osobowe są wyłączone z możliwości jednorazowej amortyzacji). Trzeba również pilnować rocznego limitu 50 000 euro – po przeliczeniu w 2012 roku jest to 222 000 zł (i pamiętać, że jest to pomoc de minimis, czyli pomoc publiczna, która nie podlega zgłoszeniu do Komisji Europejskiej ze względu na nieprzekroczenie określonych prawem limitów).

W myśl ustawy o podatku dochodowym, od osób fizycznych i ustawy o podatku od towarów i usług za małego podatnika uznaje się przedsiębiorcę, u którego wartość przychodów ze sprzedaży nie przekroczyła w ubiegłym roku podatkowym równowartości 1,2 mln euro. Przelicznie dokonuje się według kursu obowiązującego na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, czyli na dzień 3 października 2011 roku. Oznacza to, ze w 2012 roku wartość graniczna wynosi 5 324 000 zł.

W przypadku prowadzących biuro maklerskie, zarządzających funduszami powierniczymi, czy na przykład agentów ubezpieczeniowych mały podatnik to taki, u którego prowizja nie przekroczyła w poprzednim roku równowartości 45.000 euro (200 000 zł).

Środek trwały do 3,5 tys. zł oddaj do używania w tym miesiącu

Przedsiębiorcom, którzy nie spełniają definicji małego podatnika (rozpoczynającego działalność) lub np. ze względu na przedmiot zakupu nie mogą skorzystać z jednorazowej amortyzacji, pozostają dwa rozwiązania by firmowe zakupy rozliczyć za okres grudniowy i zmniejszyć w ten sposób nie tylko płaconą zaliczkę za ostatni okres rozliczeniowy, ale także podatek za cały rok. Pierwsze rozwiązanie dotyczy środków trwałych. Mogą być one rozliczone jeszcze w tym miesiącu, jeżeli ich wartość nie przekracza 3 500 zł (jest to kwota za pojedynczy egzemplarz). Do rozliczenia w kosztach tego roku niezbędne jest przekazanie do używania w grudniu. Takim zakupem może być np. biurko, krzesło, regały do sklepu, narzędzia, drukarka, komputer.

Uwaga! Ustawa wskazuje, że jednorazowo można zaliczyć do kosztów takie środki trwałe, których cena nabycia lub koszt wytworzenia nie przekroczyły 3500 zł. Faktycznie nie jest to jednak kwota, którą zapłaciliśmy kupując np. komputer. Zaliczyć do niej trzeba także inne koszty związane z zakupem (poniesione do dnia przekazania do używania), np. koszty transportu, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji, uruchamiania programów komputerowych. Kwotę tę pomniejsza się o VAT, chociaż są tu wyjątki dotyczące w szczególności podatników, którzy nie mają prawa do odliczenia VAT-u (np. korzystający ze zwolnienia podmiotowego).

Przykład:
Firma B prowadzi sklep. Kupiła w grudniu 5 regałów (każdy z nich kosztował 2 500 zł) i 2 krzesła (każde za 1 000 zł) o łącznej wartości 17 000 zł netto. W tym też miesiącu otrzymała fakturę. Zakup służy zarówno uzyskiwaniu przychodów, jak też wykonywaniu czynności opodatkowanych VAT. Przychód zmniejszy więc o 17 000 zł i odliczy 3 910 zł VAT-u za grudzień (lub ostatni kwartał).

Albo używaj krócej niż rok

Zakup droższego przedmiotu również można jednorazowo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu ale pod warunkiem, że będzie wykorzystywany nie dłużej niż rok. W tym przypadku trzeba jednak bardzo uważać. Gdy okaże się, że faktycznie zakup będzie służył firmie dłużej, sytuacja jest dość nieciekawa. Wiąże się to z koniecznością usunięcia takiego jednorazowego kosztu, rozplanowaniem amortyzacji i niestety zapłacenia odsetek za zwłokę.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care