Przedsiębiorcy prowadzący księgi rachunkowe swoich klientów są tzw. instytucjami obowiązanymi w rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Oznacza to, że mają oni m.in. obowiązek przekazywania generalnemu inspektorowi informacji finansowej (GIIF) informacji o wszelkich podejrzanych transakcjach (tj. takich, których okoliczności wskazują, że mogą mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu). W praktyce jednak takich informacji od biur rachunkowych napływa do GIIF niewiele – kilka, kilkanaście w ciągu roku. Jedną z przyczyn może być to, że biura tego rodzaju mogą nie mieć świadomości co do zakresu swoich obowiązków ani też wiedzy, jakim transakcjom się przyjrzeć i które zgłaszać jako podejrzane.
W związku z tym w odpowiedzi na pytania DGP Ministerstwo Finansów przypomina, że każda instytucja obowiązana powinna zwracać uwagę na klientów i analizować ich działania w celu określenia poziomu ryzyka prania przez nich pieniędzy. Przykładowo powinna zwrócić uwagę na te nowo powstałe podmioty, które w ciągu kilku kolejnych lat podatkowych mimo wysokich deklarowanych przychodów osiągają minimalny dochód lub ponoszą straty. Oczywiście to kryterium może się okazać niewystarczające. Dlatego należy przyjrzeć się, czy np. nowo powstały podmiot, który notuje obroty rzędu kilku-, kilkunastu milionów złotych rocznie, posiada odpowiednią infrastrukturę, majątek i czy zatrudnia pracowników. Dotyczy to szczególnie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w tzw. branżach wysokiego ryzyka, takich jak np. handel paliwami płynnymi, stalą, tekstyliami, w szczególności z krajami Dalekiego Wschodu, metalami szlachetnymi, elektroniką oraz ogólnie – przedmiotami o dużej wartości.
MF przypomina też, że w procederze prania pieniędzy wykorzystywane są czasem firmy prowadzące działalność gospodarczą w zakresie szeroko pojętej reklamy, świadczące usługi doradcze czy marketingu. A dzieje się tak ze względu na trudną do jednoznacznego oszacowania wartość ich usług.
Resort podkreśla, że w ocenie działalności danego podmiotu pod kątem ewentualnego wykorzystywania go do prania pieniędzy pomaga znajomość tendencji i sytuacji na rynku, na którym ten podmiot działa.
Wiele informacji na temat obowiązków spoczywających na instytucjach obowiązanych, w tym na firmach prowadzących księgi rachunkowe innych przedsiębiorców, jest dostępnych na stronie resortu www.mf.gov.pl w zakładce dotyczącej walki z praniem pieniędzy oraz finansowaniem terroryzmu. Jednocześnie pracownicy instytucji obowiązanych mogą skorzystać z kursu e-learningowego na ten temat.
Biuro rachunkowe powinno mieć wyznaczoną osobę, która jest odpowiedzialna za wykonywanie obowiązków określonych w ustawie o zapobieganiu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 1 lit. o, art. 8b ustawy z 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 46, poz. 276 z późn. zm.).