Bony towarowe to dowody uprawniające do nabycia określonych produktów bądź usług. Nie mieszczą się one w definicji towaru. Ze względu na to, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają z zasady dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług, wydanie bonów towarowych nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w świetle przepisów ustawy o VAT.

Przekazywanie bonów towarowych np. pracownikom przez przedsiębiorców w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to doskonała forma premii za dobrze wykonywaną pracę lub nagrody w różnych konkursach organizowanego przez daną firmę.Dodatkowym atutem bonów towarowych jest fakt, iż czynność polegająca na ich przekazaniu, nie podlega opodatkowaniu VAT, co bezpośrednio wynika ze specyfiki tych dokumentów.

Dokument uprawniający do nabycia określonych produktów bądź usług

Ze względu na fakt, iż pojęcie bonu towarowego nie zostało zdefiniowane w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, należy posłużyć się definicją zawartą w słowniku języka polskiego.

Bon towarowy to dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sumy pieniędzy lub korzystania z usług.

Ponadto, w świetle przepisów prawa cywilnego, bon w powyższym znaczeniu mieści się w zakresie pojęcia znaku legitymującego.

Bon towarowy na gruncie przepisów ustawy o VAT

W związku z tym, iż bon towarowy jest jedynie dokumentem uprawniającym jego posiadacza do nabycia określonych towarów lub świadczeń, regulacje ustawy o podatku od towarów i usług nie obejmują swoim zakresem czynności, polegających na wydaniu bonu towarowego. Opodatkowaniu VAT podlegają bowiem czynności związane z obrotem towarami lub świadczeniem usług (jak np. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, czy wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów). Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Towarem na gruncie przepisów o VAT, określa się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Oznacza to, iż zakres pojęcia towaru nie obejmuje znaku legitymacyjnego, jakim jest bon towarowy.

Z drugiej strony, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Jak już zostało wspomniane, bon jest jedynie dowodem uprawniającym do skorzystania z wybranego świadczenia w przyszłości, jednak samo przekazanie bonu nie może być utożsamiane z wykonaniem tego świadczenia.

Realizacja bonu towarowego

Sytuacja zmienia się w momencie realizacji praw wynikających z posiadania wspomnianego bonu. Oznacza to, że dopiero nabycie towarów bądź usług, przy którym zapłata dokonywana jest przy użyciu omawianego dokumentu skutkuje konsekwencjami podatkowymi na gruncie podatku od towarów i usług.

Podatnik powinien przy tym pamiętać, że wydanie towarów bądź wyświadczenie usług w zamian za bony towarowe podlega opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, według właściwych stawek przyjętych dla danych towarów.
Reasumując, specyfika bonów towarowych wyklucza te dokumenty z konieczności opodatkowania czynności, polegającej na ich wydaniu, podatkiem od towarów i usług. Dopiero zrealizowanie bonu skutkuje konsekwencjami podatkowymi na gruncie przepisów o VAT.

Elżbieta Węcławik, Tax Care
Iwona Cackowska, księgowa Tax Care