Poselski projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który zakłada pozbawienie wspólnot mieszkaniowych zdolności prawnej, jest niespójny i niewystarczający do zmiany obecnych zasad rozliczania podatkowego przychodów i kosztów związanych z gospodarką lokalami.
Eksperci są zgodni – autorzy projektu nie przemyśleli w ogóle konsekwencji podatkowych, jakie mogłyby powstać po wejściu w życie nowelizacji.
Obecnie wspólnota, jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, jest podatnikiem CIT. Jednak zgodnie z projektem, którego głównym celem jest wyeksponowanie stosunku współwłasności pomiędzy właścicielami lokali – kosztem podmiotowości prawnej całej wspólnoty, powstanie wątpliwość co do sposobu opodatkowania członków takiej wspólnoty. Istnieje obawa, że dochody ze współwłasności będą stanowiły bezpośrednio dochody właścicieli lokali, opodatkowane PIT. Właściciele musieliby więc samodzielnie składać odrębne deklaracje. O ile jednak projekt zakłada pozbawienie wspólnoty zdolności prawnej, to jednocześnie pozostawia wspólnocie prawa procesowe w sądzie.
Andrzej Pałys, ekspert podatkowy w KPMG, wątpi jednak, czy przy takiej konstrukcji wspólnota zostanie faktycznie pozbawiona podmiotowości w podatku dochodowym od osób prawnych. Przykładowo, na jej rzecz mogą zostać zasądzone w procesie określone kwoty, które trzeba będzie zaklasyfikować podatkowo.

19 proc. wynosi CIT płacony przez wspólnoty mieszkaniowe

Podkreślić należy, że projekt nie przewiduje nowelizacji ustaw podatkowych, tym samym trudno będzie przenieść jego zmiany na praktyczne rozliczenie podatkowe.
W opinii Krystiana Leweckiego, eksperta z Instytutu Studiów Podatkowych, można przypuszczać, że intencją ustawodawcy jest to, aby traktować przychody i koszty na poziomie wspólnoty mieszkaniowej, a nie poszczególnych właścicieli lokali.
Jego zdaniem wskazuje na to pozostawienie zwolnienia przedmiotowego zawartego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.). Przepis ten określa, że wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych w zakresie gospodarki mieszkaniowej, uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi – w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.
Etap legislacyjny Projekt skierowany do I czytania w Sejmie