Od 1 stycznia 2013 r. będą obowiązywać trzy nowe Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) z zakresu konsolidacji. Pakiet nowych standardów obejmuje MSSF 10 – Skonsolidowane sprawozdanie finansowe, MSSF 11 – Wspólne ustalenia umowne oraz MSSF 12 – Ujawnianie informacji o zaangażowaniu w innych jednostkach.
Elżbieta Podolak, menedżer w Grant Thornton, wyjaśnia, że fundamentalną zmianą dla skonsolidowanych sprawozdań finansowych jest sformułowanie nowej definicji kontroli, która przesądza o zakresie podmiotów objętych konsolidacją. Nowa koncepcja kontroli opiera się na trzech elementach: uprawnieniach, zmiennych wpływach z inwestycji i zdolności wykorzystania uprawnień do oddziaływania na zmienne wpływy z inwestycji.
– Wszystkie trzy wskazane elementy muszą występować łącznie – podkreśla nasza rozmówczyni.
U podstaw nowej definicji kontroli leżą ryzyka i korzyści z tytułu zaangażowania inwestycyjnego w inną jednostkę, których wyrazem są wpływy ulegające wahaniom. Jeżeli zakres uprawnień inwestora jest tak szeroki, że może oddziaływać na jednostkę, kontroluje on ryzyka i korzyści związane z inwestycją.
Warto dodać, że zgodnie z MSSF 10 sprawowanie kontroli można zlecić innemu podmiotowi. To również zupełna nowość. Przy rozstrzyganiu, kto faktycznie sprawuje kontrolę, może pojawić się konieczność przeanalizowania relacji zleceniodawca – agent.
Elżbieta Podolak zwraca uwagę, że nowe regulacje MSSF 10 należy wdrożyć retrospektywnie. Oznacza to, że cofamy się w czasie i zakres spółek objętych konsolidacją oceniamy ponownie, tylko przy zastosowaniu zmienionych reguł.
Nowe regulacje mogą istotnie wpłynąć na obraz tych grup kapitałowych, w których obowiązek objęcia jednostek konsolidacją był nieostry i niejednoznaczny. Według eksperta warto już dziś przeanalizować, czy w świetle nowej definicji kontroli zakres konsolidowanych podmiotów będzie szerszy. Jeśli tak, przełoży się to na konieczność uzupełnienia obrazu grup kapitałowych o dane finansowe podmiotów, które wcześniej wymykały się obowiązkowi konsolidacji.
Zmiany wynikające z nowych standardów:
MSSF 10 – zupełnie nowa definicja kontroli
MSSF 11 – nowe podejście do wspólnych przedsięwzięć oraz wycofanie konsolidacji metodą proporcjonalną
MSSF 12 – nowy zakres ujawnień dla inwestycji w innych jednostkach