Ministerstwo Finansów nie zamierza umożliwić przekazywania 1 proc. PIT organom rentowym, które zgadzają się to robić za podatników.

Przyznanie emerytom i rencistom prawa do przekazywania 1 proc. podatku za pośrednictwem organów rentowych to postulat powtarzany od lat. Ministerstwo Finansów do tej pory opierało się takim zmianom. Okazuje się jednak, że nie jest im przeciwny ZUS.

– Wprowadzenie tego rozwiązania wiązałoby się z koniecznością modyfikacji w systemie informatycznym ZUS, ale jesteśmy gotowi na ich wykonanie, o ile zostaną uchwalone z odpowiednim wyprzedzeniem – mówi Jacek Dziekan, rzecznik prasowy ZUS.

DGP dotarł do opinii prezesa ZUS (nr 992700/0220/30/2012/SEn), przesłanej Ministerstwu Finansów w lipcu tego roku (w odpowiedzi na pismo MF). Wskazano w niej, jakie kwestie należy uregulować w razie nałożenia na organy rentowe obowiązku przyjmowania od emerytów i rencistów wniosków o przekazanie 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP). ZUS ocenia też, że wytworzenie oprogramowania, umożliwiającego rozliczenia podatku z uwzględnieniem takiego wniosku, przetestowanie go oraz wdrożenie, wymaga ok. 9-miesięcznego okresu. Zatem wejście w życie zmiany powinno nastąpić co najmniej 9 miesięcy przed 1 stycznia roku, w którym będzie rozliczany poprzedni rok kalendarzowy po raz pierwszy według nowych zasad.

– Przejęcie przez organ rentowy możliwości rozliczenia 1 proc. podatku na podstawie oświadczenia będzie dużym ułatwieniem dla emeryta lub rencisty, który chce przekazać część swojego PIT organizacji pożytku publicznego – uważa Marzena Rączkiewicz, kierownik zespołu księgowości płacowej w Roedl & Partner.

Będzie to korzystne nie tylko dla samych OPP, ale także dla podatników, chcących włączyć się w działalność społecznie użyteczną.

Rozliczenie roczne emerytury i renty

Dziś emeryt lub rencista, który chce przekazać 1 proc. podatku, może to zrobić, tylko jeśli samodzielnie złoży zeznanie podatkowe. Zasadniczo emeryci i renciści takiego obowiązku nie mają.

– Otrzymują oni od organu rentowego, do końca lutego następnego roku, roczne obliczenie PIT – tłumaczy Joanna Narkiewicz-Tarłowska, doradca podatkowy w PwC.

Konieczność dodatkowego złożenia zeznania występuje tylko w wyjątkowych sytuacjach.

– Gdy emeryt lub rencista chce rozliczyć się wspólnie z małżonkiem lub jako samotny rodzic, korzysta z ulg podatkowych bądź uzyskał dodatkowy dochód – wylicza Anna Misiak, szef zespołu podatków osobistych w MDDP.

W takich przypadkach rozliczenie przygotowane przez ZUS jest traktowane jak informacja o dochodach.



Konieczność złożenia dodatkowego PIT

Trudno wyrokować, czy ułatwienia polegające na przekazywaniu 1 proc. podatku za pośrednictwem ZUS znacząco zwiększą liczbę osób korzystających z tej możliwości.

– Niemniej w przypadku emerytów i rencistów byłby to dodatkowy bodziec do podzielenia się swoim podatkiem – stwierdza Anna Misiak.

Dla osób nieuzyskujących świadczeń emerytalno-rentowych regułą jest składanie zeznań podatkowych samodzielnie, a więc decyzja o przekazaniu 1 proc. jest podejmowana przy okazji wypełniania formularza, bez potrzeby składania kolejnego PIT.

– Zmiana eliminowałaby potrzebę samodzielnego składania zeznania przez emeryta, w sytuacji gdy nie ma on takiego obowiązku – mówi Anna Misiak.

W ocenie Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej wielu emerytów i rencistów chce przekazać wybranej OPP 1 proc. swojego podatku.

– Jednak konieczność złożenia zeznania zniechęca ich do tego i z tego powodu część osób rezygnuje z takiej możliwości – komentuje Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Tracą na tym organizacje pożytku publicznego.

Połowę emerytów rozlicza ZUS

Według Ministerstwa Finansów w rozliczeniu za 2010 r. (brak jest jeszcze danych za 2011 r.) – z różnych powodów – samodzielnie PIT złożyło 4,36 mln z 9,74 mln emerytów i rencistów.

– Oznacza to, że prawie połowa emerytów nie wypełnia swojego zeznania podatkowego samodzielnie. Robi to za nich ZUS – wskazuje Agata Tomaszewska z Forum Darczyńców w Polsce.

– Samodzielne wypełnianie zeznania jest dla większości ludzi uciążliwe, dlatego jeśli nie wiązałoby się to z dodatkową biurokracją, więcej osób deklarowałoby przekazanie podatku w swoich PIT – mówi Agata Tomaszewska.

Ułatwienie emerytom i rencistom przekazywania 1 proc. podatku jest bardzo korzystne nie tylko ze względu na dodatkowe środki, które zasiliłyby budżety OPP. Zwiększyłoby zaangażowanie społeczne obywateli. Z danych MF wynika, że choć liczba osób przekazujących 1 proc. swojego podatku z roku na rok rośnie, to tylko 10 milionów uprawnionych podatników (38 proc.) dokonało tego odpisu w 2010 roku.

Weronika Czyżewska z Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych podkreśla, że nawet niewielkie wsparcie finansowe przekazane drogą odpisu 1 proc. podatku jest ważne dla realizowania celów statutowych OPP.

– Tym bardziej że osoby mające status emeryta lub rencisty są często cennym wsparciem dla organizacji, nie tylko będąc aktywnie działającymi wolontariuszami, ale również odbiorcami ich działań – zwraca uwagę Weronika Czyżewska.

Niestety nadal nie rozwiązuje to problemu źródła finansowania organizacji pozarządowych. Dlatego, zdaniem naszej rozmówczyni, warto byłoby pomyśleć o dalej idących zmianach, tj. odprowadzaniu 1 proc. z CIT czy zwiększeniu odpisu w PIT do 2 proc. Szkoda, że minister finansów nie widzi potrzeby zmiany sposobu przekazywania podatku przez emerytów i rencistów, powołując się na już wprowadzone uproszczenia w procedurze dysponowania 1 proc.