Ministerstwo Finansów chce zminimalizować niebezpieczeństwo podwyżki stawek VAT.
Resort finansów przedstawił projekt założeń do zmian ustawy o finansach publicznych i ustawy o VAT. Proponuje wprowadzić dodatkowy mechanizm ograniczający skutki przekroczenia długu publicznego ponad poziom 55 proc. PKB.
Zgodnie z obecnymi przepisami jeśli dług publiczny przekroczy progi 50 lub 55 proc. PKB, uruchamiane są określone działania, np. obowiązek przyjęcia projektu budżetu na kolejny rok bez deficytu. Część długu Polski jest jednak wyrażona w walutach obcych, które są przeliczane po kursie z ostatniego dnia roku. W efekcie wahania kursów w ostatnim dniu mogą doprowadzić do przekroczenia progów ostrożnościowych (50 i 55 proc.), co spowoduje obowiązek uruchomienia procedur ograniczających przyrost długu i deficytu. Zdaniem projektodawców trzeba ograniczyć ten niekorzystny dla finansów publicznych efekt.
Resort proponuje więc wprowadzenie mechanizmu, zgodnie z którym obliczany będzie drugi wskaźnik długu – na podstawie średniego kursu walut z całego roku. Tak obliczony dług jeszcze będzie zmniejszany o wolne środki, którymi dysponuje minister finansów. I dopiero wtedy minister określi relację długu do PKB. Jeśli nie przekroczy ona progów 50 i 55 proc., to mechanizmy ostrożnościowe nie będą stosowane.
Dotyczy to również VAT. Obecnie ustawa o podatku od towarów i usług zawiera przepisy przejściowe, które pozwalają na podniesienie stawek, VAT do 24, a potem do 25 proc., w przypadku gdy dług przekroczy 55 proc. PKB. Po wprowadzeniu nowego rozwiązania ryzyko podniesienia stawek VAT byłoby jeszcze niższe niż obecnie (rząd prognozuje, że nawet bez nowego mechanizmu relacja długu do PKB nie przekroczy 55 proc. i nie będzie konieczności podwyższania stawek).
Etap legislacyjny
Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług