Odpowiedzialność za sprawozdania finansowe ponoszą nie tylko kierownik jednostki, tj. zarząd, lecz także członkowie rady nadzorczej.
Z opublikowanej w maju przez NIK informacji wynika, że TVP w kontrolowanym okresie (lipiec 2009 – czerwiec 2011) nie prowadziła rzetelnie ewidencji księgowej. Z kolei wskazane w sprawozdaniach wyniki finansowe za rok 2009 i lata wcześniejsze nie odzwierciedlały stanu faktycznego. Przykładowo strata za rok 2009 została zaniżona o ponad 15 mln zł.
Doktor Hanna Gajewska-Kraczkowska, adwokat z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka zwraca uwagę na odpowiedzialność za sprawozdania finansowe nie tylko kierownika jednostki tj. zarządu, ale i członków rady nadzorczej. Sprawozdanie bowiem powinno odzwierciedlać rzetelnie (czyli zgodnie z rzeczywistym przebiegiem zdarzeń gospodarczych) sytuację ekonomiczną składającego sprawozdanie podmiotu. Niewłaściwa realizacja obowiązków może polegać na tzw. kreatywnej księgowości, obliczonej na wprowadzenie w błąd innych osób, poszukujących w sprawozdaniu informacji o jednostce.
Ekspert podkreśla, że konsekwencje uchybień w tym zakresie mogą być różnorakie: od odpowiedzialności cywilnej za szkodę wyrządzoną spółce, przez konsekwencje przewidziane w prawie pracy (uchybienie zasadom przewidzianym w ustawie o rachunkowości jest ciężkim naruszeniem obowiązków pracowniczych), aż do odpowiedzialności karnej. Art. 77 pkt 2 ustawy o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) przewiduje, że w przypadku nierzetelnego sprawozdania finansowego osoba odpowiedzialna podlega karze grzywny, karze pozbawienia wolności do lat dwóch lub obu tym karom łącznie. Można także rozważać odpowiedzialność karną za tzw. fałsz intelektualny, polegający na wystawianiu dokumentu, mającego znaczenie prawne (a sprawozdanie te cechę posiada), który poświadcza nieprawdę.
– Oba te przestępstwa popełnione być mogą jedynie umyślnie, a więc sprawcy należy udowodnić zamiar i świadomość podania danych nieprawdziwych – twierdzi nasza rozmówczyni.
Hanna Gajewska-Kraczkowska wskazuje również, że odrębną kwestią może być nierzetelność przy prowadzeniu ksiąg określona w art. 61 par. 1 kodeksu karnego skarbowego (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 z późn. zm.). Za czyn ten grozi grzywna od 10 do 720 stawek dziennych. W 2012 roku stawka dzienna wynosi: 50 zł – minimalna, zaś 20 tys. zł maksymalna.