Nieodpłatna pomoc prawna nie jest objęta zakresem ustawy o VAT, o ile jej świadczenie wpisuje się w cel działalności gospodarczej podatnika.
Takie wyjaśnienia opublikowało Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej (www.mf.gov.pl) w piśmie nazwanym informacją ogólną. Nie jest to z pewnością wiążąca wszystkie organy podatkowe interpretacja ogólna, ale raczej luźne wyjaśnienie Ministerstwa Finansów.
Według ministerstwa świadczenie pomocy prawnej na zasadzie pro publico bono, a zatem w sposób dobrowolny i nieodpłatny, w interesie publicznym – w szczególności na rzecz osób, których na te usługi nie stać – jest publicznie odbierane jako bezinteresowna działalność prospołeczna. Działalność taka kreuje pozytywny wizerunek przedsiębiorcy wśród obecnych i potencjalnych jego klientów. Zatem wpisuje się ona, co do zasady, w zakres prowadzonej działalności gospodarczej i nie podlega opodatkowaniu VAT.

Pro bono to usługi profesjonalne wykonywane dobrowolnie i bezpłatnie, w interesie publicznym, szczególnie na rzecz osób, których na te usługi nie stać

Jeżeli natomiast podatnik udziela bezpłatnych porad prawnych, które nie wpisują się w cel prowadzonej przez niego działalności, czynności takie podlegają VAT. Zdaniem MF nie oznacza to obciążenia w każdym przypadku tego rodzaju czynności podatkiem. Aby podatek został naliczony, podatnik musiałby ponieść koszty w związku ze świadczeniem tych czynności.
W praktyce oznacza to, że prawnik, który prowadzi działalność jednoosobowo, nie naliczy podatku od bezpłatnej usługi, gdyż nie ponosi w związku z jej świadczeniem z reguły żadnych kosztów.
Mogą również wystąpić przypadki, gdy podmiot wykonujący określone czynności nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W takich przypadkach nie wystąpią przesłanki do uznania tego rodzaju czynności za świadczenie podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Przykładowo nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności wykonywane przez podmiot, który nie jest podatnikiem tego podatku, nawet jeśli czynności te wykonywane są przez zatrudnionych w tym podmiocie prawników.
Opodatkowaniu VAT nie podlega również np. nieodpłatna pomoc prawna świadczona we własnym imieniu przez prawników na etatach, którzy poza tą nieodpłatną działalnością nie wykonują innych czynności poza etatem.