Wspólnota mieszkaniowa, nabywając usługi w celu utrzymania lokali i przenosząc je na właścicieli, działa w charakterze podatnika VAT.
Podatnik wynajmuje lokal użytkowy od miasta w budynku wspólnoty mieszkaniowej, której urząd miasta jest członkiem. Przedsiębiorstwo dostarczające ciepło do budynku wystawia fakturę VAT na rzecz wspólnoty. Wspólnota nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT i obciąża urząd kwotą brutto za ciepło. Urząd, wystawiając fakturę VAT, jako podstawę opodatkowania (kwotę netto na swojej fakturze) przyjmuje kwotę, którą obciążyła go wspólnota – kwota ta zawiera nieodliczony przez wspólnotę podatek wynikający z faktury od dostawcy ciepła. W efekcie kwota netto wystawiona przez urząd odpowiada kwocie brutto (zawierającej VAT) z faktury otrzymanej przez urząd, a zatem dochodzi do podwójnego opodatkowania VAT. Podatnik nie jest pewien takiego rozliczenia.
Jerzy Martini, doradca podatkowy, zauważa, że gdy wspólnota odsprzedaje (refakturuje) ciepło właścicielom lokalów użytkowych, mogą wystąpić następujące sytuacje:
● obrót netto z tytułu sprzedaży opodatkowanej VAT nie przekroczył w roku poprzednim (ani obecnym) 150 tys. zł i wspólnota nie zrezygnowała ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ustawy o VAT;
● obrót netto z tytułu sprzedaży opodatkowanej VAT nie przekroczył w roku poprzednim (ani obecnym) 150 tys. zł, ale wspólnota zrezygnowała ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o VAT;
● obrót netto z tytułu sprzedaży opodatkowanej VAT przekroczył w roku poprzednim (lub obecnym) 150 tys. zł.
W pierwszym przypadku – jak podkreśla Jerzy Martini – wspólnota, odsprzedając towary lub usługi właścicielowi lokalu użytkowego, stosuje zwolnienie z VAT. Ponieważ w tej sytuacji wspólnota nie jest uprawniona do odliczenia VAT z faktury wystawionej przez dostawców np. mediów, obciąża właściciela lokalu użytkowego całą kwotą wynikającą z faktury dostawcy mediów (obejmującą VAT).
– Zatem w takim przypadku postępowanie wspólnoty byłoby prawidłowe. Niestety nie można w takiej sytuacji uniknąć podwójnego opodatkowania – ocenia Jerzy Martini.
W przypadkach drugim i trzecim odsprzedaż towarów lub usług na rzecz właściciela lokalu użytkowego nie korzysta ze zwolnienia z VAT. Zatem wspólnota powinna dokonać rejestracji dla celów VAT. Wspólnota uprawniona jest do odliczenia VAT z faktury wystawionej np. przez dostawcę ciepła w części refakturowanej na właściciela lokalu użytkowego. Zobowiązana jest też do naliczenia VAT, gdyż nabywa towar czy usługę we własnym imieniu, lecz na rachunek właściciela lokalu, co uznawane jest odpowiednio za dostawę towarów lub świadczenie usług.
– Zatem w tych przypadkach postępowanie wspólnoty jest nieprawidłowe – ostrzega Jerzy Martini.
Podatnik powinien więc postarać się przekonać urząd do zaprzestania naliczania VAT od kwot brutto i wyegzekwowania od wspólnoty prawidłowych faktur VAT. W tym celu warto przedstawić urzędowi miasta interpretację ogólną ministra finansów nr PT8/033/IO1/AEW/11/PT-571.
Trzeba pamiętać, że wspólnota mieszkaniowa, dokonując odsprzedaży właścicielom lokali, zakupionych uprzednio towarów i usług związanych wyłącznie z utrzymaniem poszczególnych lokali, tzw. mediów, działa jak podatnik VAT i musi w związku z tym wystawić fakturę. Jednak czynność ta została zwolniona z tego podatku.
Takie regulacje wynikają z przepisów, które wprowadzono od 2 sierpnia 2011 r. w par. 13 ust. 1 pkt 16a i 16b rozporządzenia ministra finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 73, poz. 392 z późn. zm.).
Projekt Świadomy podatnik
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, pod patronatem DGP, prowadzi projekt Świadomy podatnik. Celem projektu jest podnoszenie wiedzy podatkowej przedsiębiorców.
W ramach tej akcji podatnicy mogą zgłaszać problemy podatkowe, które będą bezpłatnie rozwiązywać doradcy podatkowi. Rozwiązania publikujemy na łamach DGP. Pytania można zadawać przez stronę www.radapodatkowa.pl lub wysłać na adres sekretarz@radapodatkowa.pl.
W ramach projektu organizowane są regionalne konferencje dla przedsiębiorców. Najbliższa zaplanowana jest na 12 kwietnia. Odbędzie się ona w Białymstoku w Hotelu Podlasie.