Rady gmin będą mogły w dalszym ciągu zmieniać ceny żyta, które mają decydujący wpływ na wysokość podatku rolnego.
Posłowie obecnie pracują nad projektem zmian w ustawie o podatku rolnym. Przewiduje on, że cena żyta będzie ustalana na podstawie danych z 11 kwartałów. Obecnie są to trzy kwartały. W konsekwencji w przypadku dużych zmian cen żyta oraz niepodjęcia działań przez radę gminy rolnicy mogą z roku na rok płacić podatek dwa razy wyższy. Z taką sytuacją rolnicy mają do czynienia już teraz. Ponieważ ceny żyta za trzy kwartały 2011 r. były prawie dwukrotnie wyższe niż ceny żyta za trzy kwartały 2010 r., to w przypadku niepodjęcia uchwały obniżającej ceny żyta na terenie gminy rolnicy musieli zapłacić podatek dwukrotnie wyższy.
Pojawiają się jednak opinie, że zmiany w podatku rolnym nie są potrzebne. Krytycy tych zmian zwracają uwagę, że w przepisach pozostanie uprawnienie rady gminy do zmiany ceny żyta. Skoro rada może zmienić cenę, a w efekcie wpłynąć na wysokość stawek, to nie ma sensu wprowadzać zmian w ustawie.

149,07 zł wynosi ustawowa stawka podatku rolnego od 1 ha przeliczeniowego w 2012 r.

Zdaniem dr. Mariusza Popławskiego z Katedry Prawa Podatkowego Uniwersytetu w Białymstoku projekt nowelizacji jest jednak uzasadniony.
– Prawdopodobnie doprowadziłoby to do zminimalizowania dużych różnic z roku na rok, jeśli chodzi o podwyższenie stawek w podatku rolnym – przyznaje ekspert.
W jego opinii w dłuższej perspektywie w konstrukcji podatku rolnego należałoby odejść od kryterium, jakim jest cena żyta. Właściwym kierunkiem – zdaniem naszego rozmówcy – byłoby ustalanie podatku rolnego na podstawie wartości gruntu. Mariusz Popławski przyznaje jednak, że wprowadzenie podatku katastralnego będzie problemem ze względu na to, że nie jest to rozwiązanie popularne politycznie. Co więcej, w Polsce nie ma wycen gruntów, które byłyby podstawą systemu katastralnego. W efekcie wprowadzenie go w najbliższych latach nie jest możliwe.
W uzasadnieniu nowelizacji ustawy o podatku rolnym autorzy wskazali, że wydłużenie podstawy wyliczenia stawki podatku do 11 ostatnich kwartałów oznaczać będzie, że w roku 2012 r. podatnicy zapłacą podatek od 1 ha przeliczeniowego wyższy o 58,4 proc. zamiast 97,08 proc. w porównaniu do płaconego w roku 2011 r.
Etap legislacyjny
Ustawa o zmianie ustawy o podatku rolnym jest po pierwszym czytaniu w Sejmie