Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, zgodnie z którym na liście spraw podatkowych wyłączonych z obowiązku prowadzenia metryki znajdzie się m.in. zwrot osobom fizycznym części VAT na materiały budowlane. Takie wyłączenie budzi wątpliwości ekspertów.
Dariusz Malinowski, doradca podatkowy, partner w KPMG, przypomina, że obowiązku zakładania metryki nie będzie, gdy nakład środków koniecznych do jej prowadzenia jest nieproporcjonalnie duży wobec prostego i powtarzalnego charakteru sprawy. Tymczasem, jak zaznacza, w przypadku zwrotu VAT na materiały budowlane mogą się pojawiać wątpliwości, których efektem może być konieczność przeprowadzenia postępowania podatkowego.
– Nie można więc automatycznie zakładać, że każde takie postępowanie będzie miało prosty i powtarzalny charakter – podkreśla Dariusz Malinowski.
O tym, że sprawy o zwrot VAT za materiały budowlane są skomplikowane, przekonywało samo MF. Dwa lata temu resort bronił utrzymania kilkumiesięcznego terminu weryfikacji wniosków (ostatecznie został on skrócony z sześciu do czterech miesięcy). Udowadniał wtedy, że nie sprowadza się ona jedynie do porównania wysokości wnioskowanej kwoty zwrotu z kwotami wynikającymi z załączonych kopii faktur.
– W wielu przypadkach trzeba odwoływać się do przepisów statystycznych. Robi się to w celu ustalenia prawidłowej klasyfikacji towarów, jeśli na fakturze nie zostanie wskazany symbol PKWiU – przyznaje rację ministerstwu Iwona Kaczanowska, doradca podatkowy, menedżer w MDDP.
Istnieje zatem obszar, w którym to urzędnik musi podjąć działania mające na celu ustalenie stanu faktycznego. Zdarzają się też sytuacje, że podczas analizy wniosku o zwrot występuje konieczność przeprowadzenia kontroli krzyżowej.
– W tego rodzaju postępowaniach, gdy często potrzebny jest udział podatnika i wystawcy faktury oraz powstaje konieczność odwołania się do przepisów innych niż podatkowe, zasadne jest wprowadzenie obowiązku sporządzania metryki – ocenia nasza rozmówczyni.
Krzysztof Biernacki, doradca podatkowy prowadzący Kancelarię Initium, wskazuje, że prowadzenie metryk ma zapewnić transparentność przy wydawaniu rozstrzygnięć o charakterze władczym wobec podatników. Ekspert przypomina, że upoważnienie ministra do ograniczenia stosowania metryki budziło wątpliwości już na etapie prac parlamentarnych. Wskazywano wtedy na konieczność ustawowej regulacji odstępstw.
Ułatwienia dla podatników
Metryka będzie zakładana w aktach spraw administracyjnych i podatkowych. W jej treści zostaną wymienione wszystkie osoby, które uczestniczyły w podejmowaniu czynności, wraz z odesłaniem do odpowiednich dokumentów. Dzięki metryce będzie można określić, kto i jakie działania podejmował w ramach postępowania, a zatem jaki miał wpływ na treść wydanej decyzji. Ułatwi to pociągnięcie do odpowiedzialności odszkodowawczej urzędników mających wpływ na wydanie błędnych rozstrzygnięć. Metryka będzie jawna dla strony postępowania.
Obowiązek prowadzenia metryki sprawy wprowadziła nowelizacja art. 171a par. 5 i 6 ustawy Ordynacji podatkowej, która zacznie obowiązywać 7 marca.

Etap legislacyjny
Projekt