Przedsiębiorcy od niespełna pięciu miesięcy mogą przekształcać indywidualną działalność w jednoosobową spółkę kapitałową, tj. z o.o. lub akcyjną. Niestety okazuje się, że podatkowo takie przekształcenie rodzi wiele problemów i wątpliwości.
Eksperci są zgodni, że wynikają one z tego, że Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.) nie przewiduje generalnej sukcesji (przejścia) praw i obowiązków podatkowych w związku z takim przekształceniem.
W opinii Marcina Sobieszka, doradcy podatkowego w Kancelarii Chałas i Wspólnicy, powoduje to praktyczne problemy, np. w zakresie odliczenia VAT przez spółkę z faktury wystawionej na przedsiębiorcę prowadzącego jednoosobową działalność czy też zaliczania do kosztów wydatków poniesionych przez spółkę, które związane są z przychodami opodatkowanymi w ramach jednoosobowej działalności.
Lepiej dokonać wszelkich rozliczeń dotyczących działalności do dnia przekształcenia – radzi Marcin Sobieszek.
Dodaje, że z przekształceniem związana jest utrata możliwości rozliczania strat podatkowych przedsiębiorcy sprzed przekształcenia przez spółkę kapitałową.
Krzysztof Biernacki, doradca podatkowy w Kancelarii Initium, wyjaśnia, że momentem przekształcenia jest wpis spółki do rejestru sądowego. Nie oznacza to nadania w tym momencie NIP tej spółce.
– Z tego względu podatnicy mają problem z prowadzeniem działalności w okresie pomiędzy rejestracją spółki a momentem otrzymania NIP – stwierdza nasz rozmówca.
Organy podatkowe nadają numer spółce dopiero po otrzymaniu dokumentów rejestracyjnych przekazanych z sądu rejestrowego.

Spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia powinna zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 0,5 proc. wartości kapitału zakładowego spółki

– Po przekształceniu zarząd nowej spółki powinien pamiętać o zgłoszeniu spółki na potrzeby VAT – wskazuje Krzysztof Biernacki.
Ekspert tłumaczy, że w tym zakresie zasada jednego okienka jeszcze nie obowiązuje, a spółka, będąc nowym podatnikiem, musi dokonać wyboru zasad opodatkowania w tym podatku.
Dariusz Malinowski, doradca podatkowy w KPMG, wskazuje, że likwidacja działalności gospodarczej osoby fizycznej nie wiąże się już z obowiązkiem zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego, należy jednak sporządzić wykaz składników majątku na dzień likwidacji. Z kolei ustawa o VAT w przypadku zaprzestania przez osobę fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przewiduje obowiązek sporządzenia spisu z natury i opodatkowania towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów.
Ekspert KPMG dodaje, że Ordynacja podatkowa przewiduje, że osoba fizyczna odpowiada za zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością, powstałe do dnia przekształcenia.
– Jest to odpowiedzialność solidarna ze spółką, przy czym organ podatkowy będzie dochodził zaległości z majątku spółki dopiero, gdy egzekucja z majątku osoby fizycznej okaże się bezskuteczna – mówi Dariusz Malinowski.