Przepisy podatkowe nie zawierają szczególnych regulacji do ustalenia skutków podatkowych związanych z zawieraniem umów barterowych.
W przypadku umowy barterowej w zamian za towar podatnik otrzymuje inny towar lub usługę. W związku z tym – jak podkreśla Marcin Sobieszek, doradca podatkowy w Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna – podatnik uzyskuje przychód, którego wysokość określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w dacie osiągnięcia przychodu w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
– Koszty uzyskania przychodów stanowią wydatki na nabycie towarów będących przedmiotem umowy barterowej pomniejszone o ewentualnie dokonane odpisy amortyzacyjne – wyjaśnia Marcin Sobieszek.
Ekspert dodaje, że w zakresie VAT umowy barterowe mające za przedmiot towary prowadzą do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, tj. do odpłatnej dostawy towarów. Dla kwalifikacji transakcji nie ma znaczenia, że odpłatność nie jest wyrażona w pieniądzu, tylko w towarze.
– Podstawę opodatkowania w tego typu transakcjach określa się na podstawie wartości rynkowej towarów lub usług, pomniejszoną o kwotę należnego podatku – tłumaczy Marcin Sobieszek.
W przypadku braku możliwości określenia tej wartości podstawę opodatkowania określa się na poziomie nie mniejszym niż cena nabycia towarów lub koszt poniesiony na wykonanie usług będących przedmiotem transakcji.
Nasz rozmówca podpowiada, że dokonanie faktycznych czynności na podstawie umowy barterowej (wydanie towarów, wykonanie usług) przez podatników powinno zostać udokumentowane przy pomocy faktur VAT, wystawionych zgodnie z przepisami rozporządzenia wykonawczego.
Trzeba pamiętać też, że kwoty podatku wykazuje się w złotych bez względu na to, w jakiej walucie określona jest kwota należności w fakturze. Kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza.