Wypłata pracownikom dodatku do wynagrodzenia w postaci produkowanych przez firmę towarów podlega opodatkowaniu jako przychód ze stosunku pracy oraz VAT.

W praktyce zdarzają się sytuacje, że firma – zamiast w pieniądzu – wypłaca dodatkowe składniki wynagrodzenia swoim pracownikom, np. premię w postaci wyprodukowanych przez siebie towarów. Przekazując towary na rzecz pracownika w ramach wynagrodzenia za świadczoną pracę, pracodawca powinien odprowadzić należny VAT z tego tytułu.

Zdarzenie takie kwalifikowane jest jako czynność podlegająca opodatkowaniu na gruncie przepisów ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Roman Namysłowski, doradca podatkowy, dyrektor w Ernst & Young, potwierdza, że taka forma wypłaty podlega opodatkowaniu VAT, a wynika to z definicji czynności opodatkowanych tym podatkiem, do których należy m.in. odpłatna dostawa towarów. Oczywiście może powstać pytanie, jak rozumieć w takiej sytuacji odpłatność.

– We wskazanym przypadku mamy do czynienia z wymianą towaru na usługi, jakimi są czynności wykonywane przez pracowników – wyjaśnia Roman Namysłowski.

Zdaniem eksperta koszt tego podatku poniesie pracodawca, przy czym należy to uznawać za element wynagrodzenia pracowników. Także w opinii Andrzeja Nikończyka, doradcy podatkowego, partnera w KNDP, w przypadku wydania pracownikom w ramach wynagrodzenia za pracę wyrobów wyprodukowanych przez pracodawcę mamy do czynienia z odpłatną dostawą towarów. Nie mają w tym przypadku zastosowania przepisy ustawy o VAT w zakresie tzw. nieodpłatnych przekazań.

– Podstawę opodatkowania należy określać zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy o VAT, który stanowi, że jeśli należność jest określona w naturze, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku – mówi Andrzej Nikończyk.

Po stronie pracownika powstanie natomiast przychód, który należy rozliczyć w podatku dochodowym od osób fizycznych. Marcin Sobieszek, doradca podatkowy w kancelarii Chałas i Wspólnicy, zwraca uwagę, że opodatkowane PIT przychody ze stosunku pracy stanowią nie tylko wypłaty pieniężne, ale również wartość pieniężną otrzymanych świadczeń w naturze.

– Oznacza to, że wartość towarów wyprodukowanych przez firmę i przekazanych na rzecz pracowników jako składnik wynagrodzenia będzie podwyższała podstawę obliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne – podkreśla nasz rozmówca.

Wartość przekazanych na rzecz pracownika z tytułu wypłaty wynagrodzenia towarów ustala się zasadniczo według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców, jeżeli ich przedmiotem są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.