Obowiązek podatkowy dla zapisu windykacyjnego powstanie z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, postanowienia częściowego lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia.

Od 23 października, spisując testament notarialny, będzie można w nim przekazać konkretnej osobie samochód lub mieszkanie w formie tzw. zapisu windykacyjnego. Od takiego nabycia trzeba będzie zapłacić podatek od spadku. Zapisany przedmiot osoba wskazana w testamencie nabędzie z chwilą otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy.

Obowiązek podatkowy dla zapisu windykacyjnego będzie zatem powstawał podobnie jak przy dziedziczeniu, tj. z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku bądź zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia. Będzie on mógł również powstać – co jest nowością – z chwilą uprawomocnienia się postanowienia częściowego stwierdzającego nabycie przedmiotu zapisu windykacyjnego.

Andrzej Ossowski, adwokat z Kancelarii A. Ossowski, tłumaczy, że sąd może wydać wyrok częściowy, jeżeli nadaje się do rozstrzygnięcia tylko część żądania lub niektóre z żądań pozwu.

Przepisy dotyczące wyroku częściowego mają też zastosowanie w postępowaniu nieprocesowym, a zatem także w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku. W tym zakresie nowo wprowadzony art. 677 par. 3 kodeksu postępowania cywilnego będzie wyraźnie przewidywał, że stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego nastąpi również przez wydanie przez sąd postanowienia częściowego.

Postanowienie częściowe wydane zostanie zatem przez sąd wówczas, gdy wprawdzie nie będzie możliwe rozstrzygnięcie całej sprawy, ale istnieć już będzie możliwość rozdysponowania przedmiotem zapisu windykacyjnego.

– Sytuacja taka powstanie zwykle wtedy, gdy z jakichś przyczyn krąg spadkobierców będzie sporny, a jednocześnie nie będzie wątpliwości co do skuteczności samego zapisu windykacyjnego – tłumaczy Andrzej Ossowski.

Moment powstania obowiązku podatkowego jest kluczowy, gdyż od tego dnia liczą się terminy na załatwienie formalności podatkowych w podatku od spadków i darowizn.

I tak osoby należące do kręgu najbliższej rodziny mogą być zwolnione z podatku od spadku. Warunkiem zwolnienia jest zgłoszenie w urzędzie skarbowym nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie tego zapisu.

Natomiast podatnicy zobowiązani do zapłaty podatku w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego z tytułu zapisu windykacyjnego będą składać deklarację. Na podstawie tej deklaracji urząd skarbowy wyda decyzję w sprawie wysokości podatku od spadku.

Ważne!
Podatku od majątku nabytego w drodze zapisu windykacyjnego nie zapłaci najbliższa rodzina spadkodawcy, tj. małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha, pod warunkiem zgłoszenia nabycia w urzędzie skarbowym.