Rozliczenie kosztów podatkowych związanych z różnymi przychodami ma na celu ustalenie tej ich części, która powinna mieć wpływ na dochód do opodatkowania.
Jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu oraz koszty związane z przychodami, z których dochody lub ich część są nieopodatkowane lub zwolnione z podatku, a nie jest możliwe ustalenie kosztów przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.
Według resortu finansów zastosowanie tych przepisów jest możliwe tylko w takim przypadku, gdy w danym okresie funkcjonują dwa różne źródła dochodów, tj. opodatkowane i nieopodatkowane (albo zwolnione).
Podstawowym warunkiem zastosowania tej metody jest taki stan faktyczny, że nie ma możliwości ustalenia kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła. Rozliczenie kosztów podatkowych związanych z różnymi przychodami ma na celu ustalenie tej ich części, która powinna mieć wpływ na dochód do opodatkowania. Z całej ogólnej masy przychodów i kosztów podatnik musi wyodrębnić te, które mają wpływ na dochód do opodatkowania i wyeliminować te, które nie powinny mieć tego wpływu.
Metoda ta może być stosowana przy wykorzystaniu porównywalnych danych w okresie istnienia dwóch różnych źródeł przychodów, w związku z którymi ponoszone są koszty podlegające proporcjonalnemu rozliczeniu. Jeżeli określone źródło dochodów zostało utworzone w trakcie roku podatkowego, wówczas uwzględnia się porównywalne dane, tj. przychody od daty powstania tego źródła w trakcie roku podatkowego (a nie od początku roku podatkowego) do końca miesiąca.
Proporcjonalne rozliczenie kosztów podatkowych oparte jest na ustaleniu wskaźnika udziału tych kosztów w ogólnej ich kwocie. Przy tej metodzie ustalenie kosztów podatkowych uzależnione jest wyłącznie od określenia kwoty przychodów przypadających na poszczególne źródła dochodów.
Proporcjonalne rozliczenie kosztów podatkowych
Wu = Pź/Po x 100
Kź = Wu x Ko
Gdzie:
Wu – wskaźnik proporcjonalnego udziału przychodów w danym okresie
Pź – kwota przychodów z określonego źródła w danym okresie
Po – ogólna kwota przychodów w danym okresie
Kź – kwota kosztów dotyczących określonego źródła przychodów w danym okresie
Ko – ogółem kwota kosztów w danym okresie.