Podpisanie umowy pożyczki powoduje obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Nieważny jest moment spożytkowania pożyczonej kwoty.
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC) podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.
Jak podkreśla Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniu „DGP”, istota umowy pożyczki polega na zobowiązaniu się dającego pożyczkę do przeniesienia, na własność biorącego pożyczkę, określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorącego do zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Umowa pożyczki jest umową konsensualną i dochodzi do skutku przez samo zgodne porozumienie stron. Wyrażenie zgodnego oświadczenia woli przez strony stanowi więc o zawarciu umowy pożyczki, a tym samym o powstaniu obowiązku podatkowego w PCC. Ani wydanie pieniędzy z pożyczki później niż w chwili zawarcia umowy, ani prawo dochodzenia jego wydania nie zmienia charakteru tej czynności i nie ma znaczenia dla ustalenia chwili powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Umowa pożyczki podlega bowiem PCC niezależnie od faktu wydania jej przedmiotu, a obowiązek podatkowy powstaje z mocy prawa już z chwilą zawarcia umowy.
Stanowisko takie potwierdził również NSA w wyroku z 16 lutego 2010 r. (sygn. akt II FSK 1548/08).